Nhằm chủ động trong công tác phòng chống, dịch bệnh, Sở Y tế TPHCM yêu cầu Trung tâm y tế dự phòng (TTYTDP) 24 quận, huyện phải dự trữ hóa chất, vaccine, trang thiết bị cả năm thay vì cứ tuần nào, tháng nào cũng phải lên TTYTDP TP lấy về. Thế nhưng, hiện các TTYTDP chỉ đủ khả năng dự trữ, bảo quản được tối đa 1-3 tháng. Liệu khó khăn này có ảnh hưởng đến công tác phòng ngừa dịch bệnh trong năm 2010 này?
Thiếu kho bãi
BS Đặng Thế Hệ, Giám đốc TTYTDP quận 8 cho biết, năm nào dịch sốt xuất huyết (SXH) cũng bùng phát mạnh nhưng mỗi lần cần thuốc phun xịt, hóa chất khử khuẩn là phải lên TTYTDP TP xin. Biết là bị động, không kịp thời ứng phó với dịch bệnh nhưng theo BS Hệ, trung tâm vừa mới được tách ra, cơ sở vật chất còn nghèo nàn, kho bãi cũng tạm bợ nên muốn dự trữ thuốc men, hóa chất lâu dài cũng khó, trước mắt chỉ có thể dự trữ được tối đa 1 tháng.
Để đáp ứng yêu cầu dự trữ hóa chất cho cả năm, BS Hệ đề nghị phải có kinh phí sửa chữa kho bãi đúng tiêu chuẩn và mua sắm thêm tủ lạnh chuyên dùng. Giám đốc TTYTDP quận 9 cũng cho biết nhiều lúc rất bị động, vì để xin thuốc, hóa chất phải làm giấy đề xuất này nọ. Có lúc dịch bệnh phát sinh bất ngờ, cần phải có hóa chất ngay để xử lý nhưng cán bộ thủ kho thông báo đã cạn kiệt. Đến khi lên TTYTDP TP nhận hóa chất về thì… dịch bệnh cũng đã qua.
Nhận định việc dự trữ thuốc men, hóa chất để chủ động là tốt, song theo Giám đốc TTYTDP quận 9 thì hiện tại trung tâm không đủ kho dự trữ, thiết bị trữ lạnh chuyên dùng cũng thiếu…
Qua ghi nhận cho thấy hiện tất cả TTYTDP của 24 quận, huyện đều không đủ khả năng dự trữ vaccine, hóa chất cho cả năm. Ngoài quận 10, 11, huyện Hóc Môn, Củ Chi có thể dự trữ được trong vòng 3 tháng; quận Thủ Đức dự trữ được 9 tháng; các quận, huyện còn lại hầu hết chỉ dự trữ được khoảng 1 tháng.
Nguyên do được các TTYTDP đưa ra là do mới tách ra từ trung tâm y tế nên chưa được đầu tư phòng ốc, kho bãi. Điều đáng nói là nguồn nhân lực của TTYTDP cũng hạn chế nên không thể bảo quản nguyên cả năm.
Lo bảo quản không tốt
BS Nguyễn Đức Thọ, Phó Giám đốc TTYTDP TP cho biết, trước đây trung tâm tùy vào nhu cầu đột xuất của các quận, huyện mà mua vaccine, hóa chất nhỏ giọt, dẫn đến bị động khi phòng chống dịch bệnh, nhất là trong trường hợp bùng phát các dịch lớn.
Rút kinh nghiệm từ dịch cúm A/H1N1 năm qua, chủ trương của UBND TPHCM và Sở Y tế năm 2010 là dự trữ đầy đủ vaccine, hóa chất để kịp thời phòng ngừa dịch bệnh. Trước đây, mỗi lần mua phải đề xuất kinh phí, đấu thầu rất mất thời gian, thì năm 2010 kinh phí được cấp một lần và mua sắm ngay một lần cho cả năm.
Theo BS Thọ, những hóa chất cần dự trữ là thuốc diệt muỗi, thuốc khử trùng Chloramin B, vật tư tiêm chủng, trang bị bảo hộ… Đáng nói, theo BS Thọ, từ tháng 7 tới, TP sẽ triển khai tiêm chủng mở rộng vaccine 5 trong 1 là loại đơn liều nên đòi hỏi phải dự trữ đầy đủ… Tuy nhiên, điều mà Sở Y tế TP lo ngại là khả năng bảo quản vaccine, hóa chất của các TTYTDP quận, huyện.
“Nếu bảo quản không tốt, vaccine bị hư hỏng thì chưa nói đến việc phải tiêu hủy mà sợ lỡ chích cho người gây phản ứng, tử vong”, BS Lê Trường Giang, Phó Giám đốc Sở Y tế TPHCM băn khoăn.
Trước đề xuất của một số TTYTDP quận huyện là nếu trung tâm không dự trữ được vaccine thì chuyển về các trạm y tế xã, phường, BS Lê Trường Giang cho rằng không để phân tán như vậy được. Hơn nữa, theo BS Giang, các trạm y tế có thể có kho bãi nhưng chuyên môn bảo quản còn hạn chế, nguy cơ vaccine, hóa chất bị hư hỏng rất cao.
Trước tình hình trên, Sở Y tế yêu cầu TTYTDP 24 quận, huyện nhanh chóng lên kế hoạch chuẩn bị đáp ứng dự trữ hóa chất, vaccine cho cả năm. “Trước mắt trung tâm nào dự trữ được bao nhiêu cứ dự trữ. Sau đó, báo cáo lên sở để được hỗ trợ và trước tháng 4-2010 tới phải bắt đầu tiếp nhận hóa chất, thuốc men cho cả năm”, BS Giang nói.
Tường Lâm
