Chọn một trong những dự án tái định cư (TĐC) gây nhiều bức xúc được phản ánh tại cuộc họp HĐND TPHCM khóa 5 vừa qua, ngày 26-7, Ban Kinh tế và Ngân sách HĐND TPHCM đã có buổi khảo sát dự án TĐC Trung tâm Thương mại (TTTM) Bình Điền quận 8. Dự án này có quyết định thu hồi đất từ năm 2004, nhiều hộ dân bị giải tỏa thuộc dự án vẫn đang chật vật sống tạm cư suốt 8 năm qua. Vậy mà khi nhận nền đất TĐC, người dân còn bị đóng thêm số tiền chênh lệch lên đến hàng trăm triệu đồng/nền.
Đừng chi li với dân
Mở đầu buổi giám sát, đại biểu HĐND TP Trần Trọng Dũng, phản ánh bức xúc của người dân: theo quyết định bồi thường giải phóng mặt bằng của UBND quận 8 vào năm 2004, người dân được hứa sẽ bố trí TĐC sau 1 năm nhưng đã hơn 8 năm vẫn còn lây lất tạm cư. Ngoài ra, quyết định về giá bồi thường của Hội đồng Thẩm định bồi thường TP năm 2004 ghi rõ, giá bán đất TĐC không được cao hơn giá bồi thường tại thời điểm đó là 1,5 - 2 triệu đồng/m², nhưng nay giá nền đất TĐC được áp với mức thấp nhất 2,3 triệu đồng/m². “8 năm ở tạm cư với mỗi hộ nhận khoảng 300.000 đồng/tháng, có gia đình sau khi giao đất đến nay đã có thêm 2 nhân khẩu trong nhà vẫn không được hỗ trợ thêm đồng nào, vậy mà khi nhận đất TĐC lại phải bù ít nhất vài chục triệu đến vài trăm triệu đồng một nền đất, làm sao dân không bức xúc” - ông Dũng cho hay.
Báo cáo với Ban giám sát, UBND quận 8 cho biết, dự án TTTM Bình Điền tại quận 8 do Tổng Công ty Thương mại Sài Gòn (SATRA) làm chủ đầu tư đã hoàn thành công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng năm 2004. Dự án có 192 trường hợp bị giải tỏa. Trong đó có 73 trường hợp đủ điều kiện hoán đổi đất với số lượng 198 nền đất, 91 trường hợp nhận bồi thường theo phương thức hoán đổi đất nông nghiệp với 202 nền. Các trường hợp đủ điều kiện TĐC này được bố trí TĐC bằng nền đất tại Khu dân cư Bình Điền (thuộc quận 8 và huyện Bình Chánh). Tuy nhiên đến nay, dự án TĐC TTTM Bình Điền giai đoạn 2 với 192 hộ dân bị ảnh hưởng, hiện nhiều hộ dân vẫn chưa xây dựng nhà được vì dự án đang thực hiện dở dang, một số khu chưa hoàn chỉnh hạ tầng. Trong đó, có 47 hộ đang phải tạm cư từ 2004 đến nay.
Chủ tịch UBND quận 8 Nguyễn Thành Chung cho biết, quận cũng bức xúc chứ không riêng gì người dân. Khi thực hiện dự án, các chủ đầu tư (CĐT) ký kết, hứa hẹn với người dân trong tháng 6 sẽ bàn giao mà nay đến tháng 7 vẫn chưa xong. Một trong những nguyên nhân chậm bố trí TĐC cho người dân là dự án phải chuyển qua nhiều CĐT. Liên quan đến việc người dân phải bù chênh lệch khi nhận nền đất TĐC, thực hiện theo chủ trương giá bồi thường TĐC phải tương đương với giá nền đất TĐC, UBND quận 8 đề nghị giá bán nền đất TĐC là 1,5 - 2 triệu đồng/m². Tuy nhiên, Hội đồng thẩm định TP cho rằng tính giá TĐC tương đương và cộng thêm phần hạ tầng đã hoàn chỉnh nên có giá 2,3 triệu đồng/m², trong khi trước đây người dân nhận giá bồi thường theo Nghị định 22 khoảng 2 triệu đồng/m². Ông Nguyễn Thành Chung cho rằng, đừng tính chi li với dân bởi vì người dân mua đất để ở chứ không phải bán. UBND quận 8 sẽ kiến nghị TP điều chỉnh giá bán TĐC bằng với giá bồi thường để người dân không bị thiệt.
Phải bố trí ngay nền đất tạm cư
Bà Lê Minh Trang, Tổng giám đốc SATRA, thừa nhận dự án chậm là do CĐT thực hiện dự án TĐC không đủ năng lực. SATRA chỉ là chủ dự án TTTM Bình Điền, còn dự án TĐC TTTM Bình Điền giai đoạn 2, UBND TP đã giao cho Công ty Fimexco làm CĐT, thực hiện 400 nền đất cho giai đoạn 2 của dự án. Tuy nhiên do không đủ năng lực tài chính để thực hiện nên đã chuyển giao cho Công ty CP Phú Mỹ Lợi làm CĐT nhưng hiện nay lại vướng tiếp vì CĐT cũng không đủ năng lực tài chính. Theo bà Trang, SATRA đã chuyển cho Fimexco 80 tỷ đồng để đầu tư xây dựng 400 nền đất thuộc dự án, đến nay Công ty Phú Mỹ Lợi yêu cầu chuyển tiền tiếp tục để hoàn thiện dự án nhưng do dự án chuyển CĐT nên chưa đủ pháp lý để chuyển tiền vì phải chờ quyết định chính thức của UBND TP giao đất cho Công ty Phú Mỹ Lợi. Tuy nhiên, do bức xúc về chỗ ở của người dân, SATRA cho biết đã kiến nghị TP cho SATRA tạm ứng vốn của công ty để chuyển cho Công ty Phú Mỹ Lợi thêm 30 tỷ đồng nhằm tiếp tục hoàn thiện 400 nền đất để sớm bố trí TĐT cho người dân thuộc giai đoạn 2, tuy nhiên đến nay UBND TP vẫn chưa có ý kiến.
Bà Trần Thị Hồng Vân, Phó Giám đốc Công ty Phú Mỹ Lợi, cho rằng, hiện nay 400 nền đã hoàn thiện phần thô: đã rải cấp phối, có ống cấp nước, có trạm điện nhưng thiếu kinh phí đấu nối. Bà Trang cam kết, nếu SATRA chuyển tiền tiếp, trong vòng 1-2 tháng CĐT dự án sẽ hoàn thiện hạ tầng để bàn giao cho người dân.
Sau khi nghe báo cáo, ông Phạm Văn Đông, Trưởng ban Kinh tế - Ngân sách HĐND TP, cho rằng chính sách đền bù phải nhất quán. Nếu so sánh giá TĐC với giá thị trường là không thỏa đáng. Việc yêu cầu dân đóng chênh lệch khi mua đất TĐC cũng rất khó vì đa số những hộ dân có diện tích giải tỏa nhỏ đều là dân nghèo. Trong vòng 1 tháng, CĐT phải hoàn thiện hạ tầng dự án TĐC giai đoạn 2 để người dân có thể vào xây dựng nhà, trong đó CĐT phải lấy trong 130 nền đất đã hoàn chỉnh hạ tầng để bố trí ngay cho 47 hộ dân tạm cư. Ông Phạm Văn Đông cũng thống nhất kiến nghị của các đại biểu và cho biết sẽ có buổi làm việc với UBND TP để đề nghị một vị lãnh đạo TP chủ trì, giải quyết rốt ráo việc tạm cư dài hạn cho người dân .
Hạnh Nhung