Nhìn lại số người lao động bán vé số, dễ thấy chủ yếu là người già, phụ nữ, trẻ em và người tàn tật. Chỉ ngồi một chút ở quán cà phê vỉa hè là đã có hàng chục người bán vé số tới mời mua. Nhiều người kiên trì nài nỉ tới khi nào mua mới chịu đi. Tôi không chơi vé số nhưng chịu không nổi những lời nài nỉ, nên nhiều khi phải mua, dù rằng chẳng bao giờ dò. Điều xót xa là tôi biết có nhiều người già và trẻ em mòn chân đi bán vé số nhưng đồng tiền còm cõi kiếm được lại vào túi của bọn ma cô hoặc những người thân ham ăn biếng làm.
Trong xóm tôi ở, tại đường Phan Văn Khỏe (phường 2, quận 6, TPHCM), có cụ Chuẩn (76 tuổi) đang ở trọ. Tuy đã quá già yếu nhưng ngày nào cụ cũng phải lặn lội từ sáng đến tối đi bán vé số để kiếm tiền nuôi 2 người con khỏe mạnh nằm nhà, đã 40 - 50 tuổi nhưng không lập gia đình, ăn bám vào những đồng tiền cụ Chuẩn đi bán vé số. Cũng đáng thương như cụ Chuẩn, 2 em bé Trần Đình Lợi (9 tuổi) và Trần Thanh Hoa (13 tuổi) đang ở trọ tại đường Dương Đình Hội (quận 9, TPHCM) cũng đã phải vất vả đi bán vé số suốt 4 năm nay, để kiếm tiền mang về cho bà ngoại và mẹ suốt ngày chỉ biết đánh bài và ăn tiêu bằng những đồng tiền mồ hôi nước mắt 2 đứa trẻ kiếm được.
Cũng có không ít người khuyết tật hay trẻ nhỏ đi bán vé số nhưng mặt lấm lét, sợ sệt bỏ đi khi nghe ai đó gặng hỏi người thân đâu mà phải đi bán vé số - bởi họ đang bị kẻ chăn dắt đi theo rình rập từ bên kia đường. Những người già thở không ra hơi và những đứa trẻ lam lũ không được học hành, phải cầm tập vé số trên tay rong ruổi khắp hè phố để chào bán từ sáng đến khuya, bị biến thành công cụ kiếm tiền cho kẻ khỏe mạnh bóc lột, hưởng lợi. Tệ hại hơn, để khơi gợi lòng thương hại, dễ bán được nhiều vé số, có những kẻ khỏe mạnh lại không ngần ngại dùng chiêu đẩy người tàn tật ngồi trên xe lăn hoặc bế theo đứa trẻ sơ sinh còn đỏ hỏn ngồi ngay giữa nắng bán vé số.
Những phận người bán vé số bị bóc lột đáng thương lại không có hội nghề nghiệp nào quan tâm bảo vệ. Các công ty xổ số kiến thiết cũng không có trách nhiệm gì với lực lượng lao động này. Chính quyền và đoàn thể các địa phương cũng không thấy đứng ra bảo vệ những cha mẹ già bị con cháu đẩy ra đường bán vé số và những đứa trẻ bị cha mẹ tước quyền được học hành, vui chơi. Chúng ta có hệ thống chính trị và có rất nhiều văn bản pháp luật quan tâm bảo vệ người lao động, người cao tuổi, trẻ em, trong việc thực thi trách nhiệm và quy định pháp luật, rất mong đừng bỏ sót đối tượng là những người kiếm sống lang thang bán vé số đáng thương này.
Lợi nhuận hàng năm từ các công ty xổ số kiến thiết trên cả nước rất lớn, được sử dụng chi cho các công trình phúc lợi xã hội. Các địa phương nên trích một phần từ nguồn thu này để lập quỹ chi cho việc chăm sóc, bảo vệ, hỗ trợ cho chính những người lao động bán vé số có hoàn cảnh bất hạnh, hạn chế tình trạng các đối tượng này bị lợi dụng. Chắc chắn rằng như vậy người dân sẽ vui vẻ mua vé số, vì hiểu rằng ngoài mục đích cầu may thì mỗi tờ vé số họ mua đang thiết thực góp phần giúp cho những cảnh đời nghèo khó, bất hạnh bán vé số.
MINH VÂN
