Lý giải chuyện “nói không” khi thu hồ sơ đăng ký dự thi đại học của HS có học lực kém, một số trường THPT trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc cho biết đó là do chủ trương của UBND tỉnh muốn đẩy mạnh phân luồng học sinh từ sau THCS và sau THPT, trong đó định hướng những học sinh trung bình, kém chuyển qua các trường TCCN, trường nghề. Và cách làm mang tính áp đặt, mệnh lệnh hành chính này đang tạo luồng dư luận trái chiều.
Không thể phủ nhận cái “lý” của Vĩnh Phúc khi xét thực tế cứ mỗi kỳ tuyển sinh chúng ta chứng kiến số học sinh thi đại học có điểm kém rất đông. Hậu quả, xã hội phải tốn phí một nguồn lực không nhỏ cho việc thi cử này. Thế nhưng, dù có phân bua rằng chủ trương một, biện pháp mười thì cách làm trên vẫn thiếu hẳn cái “tình”, thiếu sự đồng cảm, thiếu sự động viên phụ huynh và bản thân các em HS.
Từ đó mới thấy rõ đôi khi chủ trương đúng nhưng cách thực thi lại không đúng, gây phản cảm đối với xã hội như Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Bùi Văn Ga khẳng định với SGGP: Không có bất kỳ quy định nào cấm học sinh kém thi đại học. Và rõ ràng, học sinh THPT đã có học lực kém thì dù nỗ lực đến mấy trong vài tháng trước khi kỳ thi đại học diễn ra cũng không thể thay đổi được tình hình. Vì vậy, việc phân luồng các em học sinh có học lực kém là đúng, nhưng việc tư vấn, hướng nghiệp để phân luồng phải được làm từ cấp học THCS chứ không thể làm một cách áp đặt khi các em chuẩn bị tốt nghiệp THPT.
Theo Thứ trưởng Bùi Văn Ga, không nên quy định cứng nhắc, học sinh kém thì không thi đại học. Ông Ga cho rằng nếu Vĩnh Phúc cũng như các địa phương khác làm tốt việc phân luồng, không chỉ sau THCS mà kể cả sau kỳ thi vào đại học, 70% thí sinh không đậu đại học sẽ thi vào TCCN, trường nghề để đáp ứng nhu cầu lao động của địa phương, không sợ cảnh “thừa thầy thiếu thợ”.
Câu chuyện này còn vạch rõ những yếu kém trong hướng nghiệp khi phải đợi đến lớp 12 mới ồ ạt làm chương trình tư vấn, tuyển sinh, vì vậy hiệu quả không như mong muốn. Muốn phân luồng học sinh đòi hỏi phải làm sớm, đồng thời phải trên tinh thần dân chủ, tự nguyện, tránh áp đặt. Tất cả điều đó cho thấy, không thể duy ý chí áp đặt với các em. Việc hướng nghiệp, phân luồng đòi hỏi có thời gian, làm một cách bài bản, kỹ càng và tôn trọng các em.
Phan Thảo