World Cup đã kết thúc và người Brazil không có chiến thắng nào. Nhưng điều đáng quan tâm nhất là tàn dư của World Cup không chỉ ảnh hưởng đến thể thao, mà nó còn phủ một bóng đen lên nỗ lực tái cử của đương kim Tổng thống Dilma Rousseff trong cuộc bầu cử vào tháng 10 tới. Tổng tuyển cử lần này sẽ bầu các vị trí quan trọng trong chính quyền, quốc hội cũng như hệ thống chính quyền và lập pháp bang mà nổi bật nhất là cuộc bầu cử Tổng thống.
Trước World Cup, theo thăm dò dư luận, đương kim Tổng thống Dilma Rousseff của đảng Công nhân cánh tả nhiều khả năng đắc cử nhiệm kỳ 2. Sau World Cup chưa có cuộc trưng cầu dân ý nào diễn ra nhưng theo Washington Post, bà Dilma Rousseff giờ đây khó nắm thế thượng phong. Thật ra, nếu thành công, World Cup rất có thể tạo lực đẩy khá mạnh cho bà Dilma Rousseff trong cuộc bầu cử vào tháng 10 tới. Trớ trêu thay, thất bại của đội tuyển Brazil đã biến bà Dilma Rousseff thành một nhân vật phản diện, khiến cử tri quay lưng, mặc dù bà từng tuyên bố nếu giành chiến thắng, nhiệm kỳ 2 của bà sẽ tập trung vào nhà ở, giáo dục và y tế công cho người dân.
Điều mà bà Dilma Rousseff không ngờ tới là Brazil tiếp tục xuất hiện các cuộc biểu tình. Người dân giận dữ không chỉ vì thất bại của đội tuyển mà còn những lợi ích kinh tế trên giấy mà Chính phủ cam kết khi quyết định tổ chức World Cup. Họ đòi cải thiện điều kiện sống, phản đối chi phí sinh hoạt đắt đỏ, lên án Chính phủ tiêu tốn 11 tỷ USD để tổ chức World Cup 2014 trong khi đất nước còn hàng chục triệu người nghèo. Làn sóng phản đối này khiến con đường tái cử của bà Dilma Rousseff trở nên gập ghềnh hơn bao giờ hết. Bà Dilma Rousseff từng nhận được tỷ lệ ủng hộ tới 78% vào cuối năm 2012, song biểu tình liên tiếp khiến uy tín của bà và Chính phủ Brazil sụt giảm xuống mức kỷ lục 30%.
Thất bại thảm hại của đội tuyển Brazil tại World Cup đã có tác động tiêu cực tới nền kinh tế, nhân tố ảnh hưởng trực tiếp tới lá phiếu của cử tri trong cuộc tổng tuyển cử. Với số dân hơn 200 triệu người, Brazil vốn là một nền kinh tế “hướng nội”, tức là tiêu dùng nội địa chiếm tỷ trọng khá lớn trong GDP, nên niềm tin người tiêu dùng có vai trò vô cùng quan trọng. Giờ đây, khi người dân trở nên bi quan sau thất bại tại World Cup thì chi tiêu cũng như đầu tư nội địa chắc chắn sẽ giảm mạnh. Từng là quốc gia có tốc độ tăng trưởng nóng, GDP của Brazil chỉ tăng 0,2% trong quý 1-2014 và dự kiến tăng khoảng 1,63% trong năm nay.
Tốc độ tăng trưởng chậm chạp và lạm phát cao dai dẳng của Brazil đã khiến dân chúng phiền muộn. Năm ngoái, tăng trưởng kinh tế của Brazil cũng chỉ dừng ở mức 2,3% , tụt lại phía sau các thị trường mới nổi Trung Quốc (7,7%) và Ấn Độ (4,4%). Theo nghiên cứu được công bố năm ngoái của Viện nghiên cứu kế hoạch thuế Brazil, với gánh nặng thuế vào khoảng 36% GDP, chất lượng cuộc sống của Brazil dựa trên chỉ số phát triển con người của Liên hiệp quốc bị đánh giá thấp nhất trong số 30 nước được nghiên cứu, trong đó có cả các nước láng giềng Uruguay và Argentina.
Nhận thức được những khó khăn đang chờ mình, sau thất bại của đội tuyển Brazil, bà Dilma Rousseff đã thốt lên: “Cơn ác mộng của tôi chưa bao giờ tồi tệ đến như vậy”. Business Week nhận định, đó không chỉ là cơn ác mộng về niềm tự hào quốc gia mà còn vì tương lai chính trị của bà Tổng thống.
THANH HẰNG
