(SGGPO).- Sáng 22-12, Tờ trình số 496/TTr-CP ngày 25/10/2016 của Chính phủ về việc bổ sung và điều chỉnh kế hoạch vốn nước ngoài năm 2016, và Báo cáo thẩm tra về vấn đề này của Ủy ban Tài chính - Ngân sách (TC-NS) đã được trình bày tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH).
Đại diện cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban TC-NS Nguyễn Đức Hải cho biết, đến nay, đã sắp kết thúc năm 2016 song tiến độ giải ngân của nhiều bộ, ngành, địa phương đạt rất thấp so với kế hoạch đã giao (có 10 bộ, ngành Trung ương và 26 địa phương đến hết ngày 30-11-2016 giải ngân dưới 50% kế hoạch); một số bộ, ngành, địa phương được phân giao vốn song lại không có nhu cầu sử dụng; một số dự án chưa hoàn thành thủ tục, chưa bảo đảm điều kiện để phân bổ vốn; một số bộ, ngành không có khả năng thực hiện, giải ngân...
"Qua theo dõi, Thường trực Ủy ban TC-NS nhận thấy, công tác quản lý, sử dụng vốn nước ngoài trong các năm qua còn nổi lên nhiều bất cập, bố trí vốn chưa sát với tình hình thực hiện, công tác điều hành, tổng hợp số liệu, đề xuất cắt giảm, điều chỉnh kế hoạch vốn còn chậm, chưa chặt chẽ", ông Nguyễn Đức Hải thẳng thắn nhận xét.
Giải ngân vốn nước ngoài năm 2016 ở lĩnh vực y tế còn chậm. Ảnh: sản xuất dụng cụ y tế của một DN Nhật Bản tại TPHCM (Cao Thăng)
Thường trực Ủy ban TC-NS cho rằng, tình trạng không giải ngân, đọng vốn chủ yếu xuất phát từ các nguyên nhân chủ quan là biểu hiện lãng phí, kém hiệu quả, trong sử dụng vốn. Đến thời điểm hiện nay, Chính phủ mới trình UBTVQH xem xét, cho ý kiến đối với việc phân bổ, điều chỉnh kế hoạch vốn nước ngoài năm 2016 là chậm, ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn. Cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ nghiêm túc rút kinh nghiệm trong quản lý, điều hành, đồng thời, có giải pháp chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương khẩn trương đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án và giải ngân nguồn vốn nước ngoài năm 2016 và các năm tới.
Bên cạnh đó, qua rà soát, Thường trực Ủy ban TC-NS nhận thấy, nhiều địa phương giải ngân vượt mức vốn kế hoạch được giao (Tuyên Quang 196,3%; Bắc Kạn 126,7%; Ninh Bình 332%, Hà Giang 155,3%, TPHCM 224,9%). Thường trực Ủy ban TC-NS đề nghị Chính phủ giải trình, làm rõ lý do nhiều địa phương có tỷ lệ giải ngân vượt mức vốn kế hoạch được giao (do cam kết theo Hiệp định với nước ngoài hay do công tác thống kê, tổng hợp số liệu chưa thống nhất giữa Trung ương và địa phương) đồng thời đề xuất giải pháp xử lý, bảo đảm phù hợp với quy định của Luật NSNN và Luật Đầu tư công.
Qua thẩm tra, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban TC-NS thống nhất với các nguyên tắc, tiêu chí cắt giảm kế hoạch vốn và kết quả rà soát, cắt giảm vốn như Chính phủ trình với tổng số vốn dự kiến cắt giảm là 5.854,91 tỷ đồng. Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng, việc điều chỉnh như phương án Chính phủ trình còn mang tính cơ học. Việc cắt giảm, điều chuyển vốn phải căn cứ vào khả năng giải ngân của từng dự án để đảm bảo tính hợp lý, sát thực tế. Việc cắt giảm vốn nếu chỉ căn cứ vào số liệu báo cáo tiến độ giải ngân chung của bộ, ngành, địa phương (với số vốn Chính phủ chỉ đạo cắt giảm là 2.920,14 tỷ đồng) sẽ dẫn đến tình trạng một số dự án đang có tiến độ thực hiện, giải ngân tốt, cần tiếp tục đầu tư, hoàn thành sẽ bị thiếu vốn, dở dang.
Về bổ sung kế hoạch vốn nước ngoài năm 2016, Thường trực Ủy ban TC-NS tán thành chủ trương điều chỉnh kế hoạch vốn nước ngoài năm 2016 theo Tờ trình của Chính phủ.
Theo đó, phân bổ, điều chỉnh 7.154,91 tỷ đồng để bổ sung vốn cho các bộ, ngành, địa phương đến ngày 30-11-2016 đã giải ngân từ 80% kế hoạch vốn nước ngoài trở lên theo thứ tự ưu tiên: (1) Các dự án kết thúc Hiệp định năm 2016 cam kết đến ngày 31-1-2017 giải ngân hết số vốn nước ngoài kế hoạch năm 2016; (2) Các dự án kết thúc Hiệp định sau năm 2016 đã có khối lượng thực hiện, cần bổ sung vốn để đẩy nhanh tiến độ thực hiện và cam kết đến ngày 31-1-2017 giải ngân hết số vốn dự kiến bổ sung, nhưng không được giao kế hoạch năm 2017 hoặc được giao kế hoạch năm 2017 nhưng không đáp ứng đủ nhu cầu.
ANH PHƯƠNG
