Cùng với Làn Sóng Xanh, Mai Vàng, Cống Hiến, HTV Awards, Ngôi sao Bạch Kim…, Zing Music Awards 2010 (ZMA 2010) - giải thưởng âm nhạc trực tuyến lần đầu xuất hiện đã thu hút được khá nhiều sự quan tâm, nhất là của các bạn trẻ.
Ca sĩ Ngân Khánh
Khi thị hiếu âm nhạc thay đổi
Sau hơn 10 năm ra đời, Làn Sóng Xanh - giải thưởng một thời được xem như hàn thử biểu của đời sống nhạc Việt - đã thực sự “xuống sức” trong mặt bằng chung của thị trường âm nhạc. Có nhiều lý do dẫn đến sự xuống sức đó nhưng một trong những lý do quan trọng chính là sự thay đổi khá nhiều trong phương thức nghe nhạc của khán giả. Sự phát triển như vũ bão của nhạc số trong những năm gần đây đã làm thay đổi thói quen nghe nhạc của một lực lượng khán giả đông đảo, đặc biệt là các khán giả trẻ. Với 31 triệu người dùng internet, nhạc số đang là một mảnh đất màu mỡ với rất nhiều tiềm năng có thể khai thác. Từ những trang web nghe nhạc đơn thuần, những trang cung cấp âm nhạc trực tuyến đã không ngừng đua tranh về chất lượng nhạc online tương đương với đĩa gốc, phát triển kho dữ liệu khổng lồ với hàng triệu bài hát, đưa thêm nhiều tính năng mới nhằm thu hút người dùng tối đa.
Một minh chứng là ngày càng nhiều những trang web nghe nhạc ra đời và không ngừng lớn mạnh bắt đầu chi phối mạnh mẽ đời sống âm nhạc. Rất nhiều ca sĩ đã thành danh từ âm nhạc online, thậm chí, ngay cả những ca sĩ đã thành danh vẫn coi kênh quảng bá online là một phương tiện không thể thiếu trong việc tiếp cận khán giả. Đặc biệt, Zing.mp3.vn với gần 700 triệu lượt người nghe mỗi tháng đã trở thành website âm nhạc trực tuyến hàng đầu Việt Nam, chiếm khoảng 60 thị phần người nghe nhạc trực tuyến hiện nay.
Trong bối cảnh đó, sự ra đời của ZMA 2010 hy vọng sẽ là một hàn thử biểu mới trong việc đo thị hiếu khán giả hiện nay. Tất nhiên, vẫn còn những tồn tại nhất định của việc bình chọn mà ở đó kết quả trao toàn quyền quyết định cho người nghe nhưng hy vọng kết quả sẽ tiệm cận được thực tế diện mạo thị trường âm nhạc hiện nay. Hướng vào đối tượng là người nghe nhạc trực tuyến trẻ tuổi, ZMA ghi nhận các Bài hát, Video Clip và Album “hot” nhất của ca sĩ trong suốt một năm hoạt động trên trang nhạc trực tuyến mp3.zing.vn qua hình thức tổng hợp số lượt truy cập vào các tác phẩm đó dành cho các hạng mục top 10 bài hát, Video Clip và Album.
Bên cạnh đó, ZMA đã khai thác hình thức bình chọn online và qua tin nhắn SMS dành cho các hạng mục nam và nữ ca sĩ được yêu thích, nam và nữ ca sĩ có phong cách biểu diễn ấn tượng, nam và nữ ca sĩ triển vọng, nhóm nhạc được yêu thích do người dùng internet bình chọn.
Bất ngờ từ các ca sĩ trẻ
Chỉ sau 3 tuần bình chọn bởi người dùng internet, ZMA 2010 đã thu hút được hơn 800.000 lượt bình chọn từ người dùng internet. Đã xuất hiện những bất ngờ và khác biệt thú vị khi khá nhiều gương mặt ca sĩ trẻ lọt vào những bảng bình chọn. Điều này phản ánh khá rõ xu hướng nghe nhạc của khán giả mạng và cũng là điều làm nên sự khác biệt với các giải thưởng cũng như các cuộc bình chọn khác. Những cái tên Dương Triệu Vũ, Phạm Huy Du, Noo Phước Thịnh, Wanbi Tuấn Anh, Ngô Kiến Huy… ở các bảng xếp hạng nam hay Ngân Khánh, Bảo Thy… ở bảng xếp hạng nữ đã phần nào phản ánh khá trung thực xu hướng nghe nhạc của giới trẻ hiện nay. Đặc biệt, ở các hạng mục bình chọn dành cho nữ, ca sĩ trẻ Ngân Khánh lần lượt vượt qua các ngôi sao ca nhạc hiện nay để độc chiếm ngôi đầu cả 3 giải thưởng quan trọng dành cho nữ ca sĩ là nữ ca sĩ có phong cách biểu diễn ấn tượng nhất, nữ ca sĩ triển vọng và nữ ca sĩ được yêu thích suốt trong 3 tuần bình chọn (gần 50.000 lượt bình chọn) cho thấy độ “phủ sóng” các show diễn của cô suốt trong thời gian qua.
Trong một động thái tích cực nhằm khách quan hóa sự bình chọn, ZMA 2010 đã sử dụng hình thức kiểm duyệt lượng bình chọn bằng IP và thuê bao điện thoại. Theo đó, từ một địa chỉ IP, có tối đa 10 người dùng (ID) được phép bình chọn/ngày. Với những người dùng bình chọn theo hình thức SMS, tối đa 10 SMS/hạng mục/ngày. Mỗi lượt bình chọn cũng được thể hiện ngay trên trang chủ, giúp người dùng có thể thấy ngay kết quả bình chọn của mình và biết được nghệ sĩ nào đang dẫn đầu với số phiếu cụ thể.
Sự xuất hiện của ZMA 2010 không chỉ giúp làm đa dạng hóa hệ thống giải thưởng âm nhạc hiện nay mà còn khiến dư luận xã hội phải nhìn nhận lại sự thay đổi đáng kể của thị hiếu thưởng thức âm nhạc trong giới trẻ. Ở đó, họ không chỉ mong chờ những gương mặt mới trẻ trung hơn, có giọng hát lạ mà còn đòi hỏi cả “tần suất” phủ sóng cao của người nghệ sĩ đối với các hoạt động nghệ thuật và xã hội khác.
Hồ Lê
