Ngày 26-10, bên hành lang Quốc hội, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội Vũ Viết Ngoạn (ảnh) trao đổi với báo chí về những “lỗ hổng” trong quản lý các tập đoàn kinh tế Nhà nước, ông cho rằng:
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội Vũ Viết Ngoạn
Hiện nay hiệu quả sử dụng vốn trong một số doanh nghiệp không cao. Trong các DNNN có 2 yếu tố quan trọng chi phối là sở hữu và quản trị. Việc sở hữu đồng tiền nguồn gốc từ đâu không quyết định được hiệu quả của đồng vốn mà quan trọng là phụ thuộc vào yếu tố quản trị.
Quản trị hạn chế sẽ dẫn đến hiệu quả sử dụng vốn và hoạt động thấp. Lâu nay chúng ta chưa quan tâm nhiều đến yếu tố quản trị. Cơ chế quản trị doanh nghiệp của Việt Nam hiện nay còn lúng túng. Do đó, vấn đề quan trọng hơn đặt ra trong thời gian tới đó là quản trị doanh nghiệp. Cần thiết kế lại một quy chế về quản trị doanh nghiệp, vấn đề giám sát của nhà nước, làm rõ vai trò quản lý nhà nước và vai trò chủ sở hữu, làm rõ vai trò chủ sở hữu với quyền quyết định kinh doanh…
- PV: Có ý kiến cho rằng từ sự đổ vỡ của một số DNNN lớn đã cho thấy những lỗ hổng lớn trong việc quản lý các tập đoàn nhà nước?
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội Vũ Viết Ngoạn: Đó là một thực tế chúng ta không thể né tránh. Hơn lúc nào hết chúng ta cần phải bình tĩnh nhìn thẳng vào thực tế những hạn chế yếu kém, xác định rõ đâu là lỗ hổng cá biệt, đâu là lỗ hổng hệ thống… để soát xét, thay đổi cả về luật pháp, chính sách nhằm giải quyết tốt vấn đề. Tư tưởng là quan trọng nhất nhưng qua 1 vài trường hợp cá biệt có tư tưởng nao núng mà đặt lại vấn đề mang tính chất hệ thống là không đúng và gây nguy hại cho quốc gia.
- Theo ông, tới đây cần kiểm soát tập đoàn, tổng công ty Nhà nước như thế nào?
Trong báo cáo giám sát về sử dụng vốn của các tập đoàn, Tổng công ty, Quốc hội đã đặt ra việc xây dựng luật về vấn đề này. Chính phủ đã xem xét giao cho các bộ nghiên cứu đề xuất các giải pháp cụ thể.
Theo tôi cần có một bộ luật về đầu tư công với khái niệm không phải chỉ đề cập vấn đề đầu tư bằng vốn của ngân sách nhà nước vào các dự án công trình mà kể cả đầu tư vào doanh nghiệp. Hiện nay luật đầu tư công đã được xây dựng dự thảo, bàn luận. Một vấn đề cần phải đặt ra đó là cần có luật đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp.
Nhà nước phải đầu tư bằng vốn ngân sách nhà nước và là một yêu cầu tất yếu. Vấn đề là giao cho đơn vị nào có đủ năng lực với khả năng quản trị, quản lý tốt sẽ mang lại hiệu quả cao và ngược lại.
- Nhưng cũng qua vụ việc Vinashin đã bộc lộ sự lúng túng trong quản lý và chỉ đạo điều hành, cũng như chưa có giải pháp tổng thể về các tập đoàn Nhà nước?
Qua vụ Vinashin cho thấy vấn đề giám sát hoạt động của Tập đoàn, Tổng công ty còn nhiều hạn chế, vì thế đã chậm phát hiện những yếu tố tiềm ẩn. Khi phát hiện đã ở mức nguy cấp, bên bờ vực phá sản thì Nhà nước phải có biện pháp “cấp cứu”, “tiếp máu” và tìm giải pháp giải quyết, xử lý. Còn các giải pháp mang tính chất tái cơ cấu, căn bản hiện nay vẫn đang trong quá trình triển khai.
Chính phủ cũng đã thừa nhận trong quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp còn có lúng túng, bất cập, chưa hiệu quả.
Lâm Nguyên ghi
