Ngày 1-1-2014 là thời điểm hoàn tất việc kê khai tài sản, thu nhập đối với người có nghĩa vụ theo quy định của Nghị định 78/CP ngày 17-7-2013 của Chính phủ về minh bạch tài sản, thu nhập.
Bước tiếp theo của quy trình này sẽ là công khai các bản kê khai tài sản, thu nhập theo từng đối tượng được thực hiện tại nơi làm việc và nơi cư trú, để cơ quan thẩm quyền và người dân giám sát tính minh bạch của các loại tài sản, thu nhập mà người có nghĩa vụ phải kê khai. Đây là giai đoạn đặc biệt quan trọng và nếu được thực hiện chặt chẽ, đúng quy định pháp luật sẽ góp phần rất lớn vào công tác phòng ngừa, đấu tranh với các hành vi tham nhũng, tiêu cực; những hiện tượng giàu lên bất thường của một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức đang giữ các chức vụ lãnh đạo tại các cơ quan, đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp trong bộ máy chính quyền các cấp.
Để việc kê khai tài sản, thu nhập đối với người có nghĩa vụ được thực hiện tốt, Điều 33 Nghị định 78 quy định về thẩm quyền và trách nhiệm giám sát thuộc về Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên.
Theo đó, khi cần thiết, cơ quan nhà nước có trách nhiệm mời đại diện MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên tham gia giám sát, thanh tra, kiểm tra việc thực hiện pháp luật về minh bạch tài sản, thu nhập. Ngoài việc cung cấp thông tin và cử người tham gia khi được yêu cầu, MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên còn là nơi tiếp nhận các ý kiến phản ánh của người dân; đồng thời kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét, xử lý hành vi vi phạm pháp luật về minh bạch tài sản, thu nhập. Luật còn quy định, trong trường hợp phát hiện có dấu hiệu bất minh về tài sản, thu nhập, MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên được kiến nghị cơ quan, tổ chức có thẩm quyền xem xét, giải quyết.
Quy định này đặt vai trò và trách nhiệm rất nặng nề đối với MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên trong việc giám sát, phát hiện sự thiếu trung thực, dấu hiệu bất minh, cố tình che giấu nguồn gốc tài sản, thu nhập của các đối tượng có nghĩa vụ phải kê khai.
Những quy định trên của Nghị định 78 được cho là điểm mới so với các văn bản pháp luật về minh bạch tài sản, thu nhập trước kia. Cái chính là MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên phải nhận thức rõ vai trò và trách nhiệm thực thi quyền giám sát của mình. Qua đó, góp phần làm trong sạch đội ngũ cán bộ, đảng viên trong bộ máy chính quyền các cấp và ngăn chặn, từng bước đẩy lùi tình trạng tham nhũng, tiêu cực hiện nay.
HOÀI NAM