(Bài phát biểu của TS KATHERINE MULLER-MARIN, Đại diện UNESCO tại Việt Nam trong lễ trao bằng công nhận nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại vào tối 11-2, tại TPHCM)
"Một dây kết bạn đồng tâm/ Hai dây kết bạn tri âm suốt đời". Những đúc kết này của một nghệ sĩ đờn ca tài tử khuyết danh giúp giải thích vì sao nghệ thuật đờn ca tài tử đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống của những người nắm giữ truyền thống văn hóa này khắp 21 tỉnh thành ở Nam bộ Việt Nam.
Môn nghệ thuật đờn ca tài tử đưa con người đến gần nhau hơn, gợi lên cuộc sống trên mảnh đất miền sông nước đồng bằng sông Cửu Long, phản ánh tâm tư tình cảm của họ, cũng như sự chuyên cần, lòng quả cảm và khí phách của người dân nơi đây. Tôi ước rằng mình có một tuổi thơ lớn lên ở vùng đất Nam bộ, như rất nhiều quý vị ở đây, được đắm mình trong những câu hát, câu đờn thấm đượm tình cảm, như Dạ cổ hoài lang của cố soạn giả Cao Văn Lầu, hay những cung bậc đầy cảm xúc của những nhạc cụ đa dạng và độc đáo này.
UNESCO tin rằng di sản văn hóa phi vật thể phải thuộc về cộng đồng, được liên tục trao truyền và tái tạo để đảm bảo rằng những người nắm giữ di sản và con, cháu của họ được tiếp tục giữ gìn và phát huy văn hóa của mình. Chúng tôi mong rằng nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ sẽ tiếp tục được tái tạo thông qua việc giao lưu văn hóa giữa các nhóm cộng đồng, trong sự hòa hợp và tôn trọng lẫn nhau, tăng gắn kết cộng đồng và đề cao bản sắc văn hóa thông qua trao đổi âm nhạc, phát huy sự đa dạng của các cộng đồng, nhóm người và cá nhân.
Vì tất cả những lý do trên, tại phiên họp thường niên lần thứ 8 được tổ chức tại TP Baku, Azerbaijan, Ủy ban Liên chính phủ về Bảo vệ Di sản văn hóa phi vật thể đã quyết định ghi danh nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Tình yêu và quyết tâm bảo vệ truyền thống này của các bạn đã cho người dân Việt Nam và trên toàn thế giới niềm hân hạnh được thưởng thức, tìm tòi và có cơ hội phần nào hiểu về nền văn hóa tươi đẹp và phong phú của các bạn.
Thay mặt UNESCO, tôi xin hoan nghênh Việt Nam về những thành công trong việc đưa khái niệm bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể vào các chính sách quốc gia trong hơn một thập kỷ qua. Những nỗ lực này chính là những biện pháp cụ thể và hiệu quả nhằm nâng cao nhận thức về Công ước 2003 của UNESCO về Bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể và thực thi những nguyên tắc của công ước này. Chúng tôi cũng rất hy vọng Việt Nam sẽ tiếp tục tiên phong trong các nỗ lực quốc tế nhằm đưa văn hóa thành một ưu tiên quan trọng của chương trình nghị sự sau 2015.
Tôi cũng tái khẳng định cam kết tiếp tục hỗ trợ và đồng hành cùng Chính phủ Việt Nam trên con đường dài nhưng vô cùng thú vị và đầy ý nghĩa, của công cuộc bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể nơi đất nước đã trở thành quê hương thứ hai của tôi.
Tôi rất tự hào được có cơ hội quý báu này để trao cho những người nắm giữ di sản đờn ca tài tử của 21 tỉnh thành Nam bộ chứng nhận của UNESCO về sự công nhận vinh dự này.
------------------
(*) Đầu đề do Báo SGGP đặt.
| |
|
- Biểu diễn đờn ca tài tử phục vụ người dân TP
(SGGP).- Trong không khí hân hoan vừa đón nhận bằng công nhận của UNESCO vinh danh Nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ của Việt Nam là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, tối 12-2, tại Hội trường Thống Nhất, TPHCM đã diễn ra chương trình biểu diễn nghệ thuật đặc sắc phục vụ miễn phí người dân TP. Chương trình do Ban tổ chức các ngày lễ lớn TPHCM và Trung tâm Văn hóa TPHCM tổ chức đã thu hút hàng ngàn khán giả mộ điệu đến thưởng thức.
NSƯT Minh Vương và Phượng Loan trong trích đoạn cải lương Tô Ánh Nguyệt.
Chương trình đã sơ lược giới thiệu với đông đảo công chúng TPHCM quá trình hình thành, phát triển ngày càng sâu rộng của nghệ thuật đờn ca tài tử, từ nhạc lễ đến các tiết mục hòa tấu, các bài bản tài tử thể điệu: Lưu thủy trường, Long ngâm, Nam ai, Nam xuân, Tứ đại oán, Cổ bản, Ngũ đối hạ, Xuân tình, bài Dạ cổ hoài lang đến vọng cổ nhịp 16, nhịp 32...
Ngoài ra, chương trình cũng giới thiệu với khán giả TP những bài vọng cổ nổi tiếng và trích đoạn các vở cải lương kinh điển qua sự thể hiện của các nghệ nhân dân gian, tài tử, nghệ sĩ nổi tiếng TPHCM và các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai, Vĩnh Long, Long An, Cần Thơ.
MINH AN
- Đón nhận bằng UNESCO vinh danh nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ
