Những trường hợp nào phải chuyển hồ sơ cho cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát giải quyết theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự? (Phạm Ngọc Đỉnh, quận 1, TPHCM)
Ông Trần Đình Trữ, Trưởng phòng Pháp chế - Tổng hợp, Thanh tra TPHCM, trả lời:
Theo quy định của Luật Khiếu nại, tố cáo (KNTC), trong khi tiếp nhận thẩm tra, xác minh hoặc khi có kết luận về nội dung tố cáo, nếu có hành vi bị tố cáo có dấu hiệu tội phạm thì phải chuyển hồ sơ cho cơ quan điều tra (CQĐT) hoặc Viện Kiểm sát (VKS).
Điều 71 Luật KNTC quy định: Trong quá trình tiếp nhận, giải quyết tố cáo, nếu thấy có dấu hiệu phạm tội thì cơ quan, tổ chức tiếp nhận, giải quyết tố cáo phải chuyển tin báo, chuyển hồ sơ cho CQĐT, VKS để giải quyết theo quy định của pháp luật tố tụng hình sự (TTHS). Trong thời hạn 20 ngày, kể từ ngày nhận được tin báo hoặc nhận được hồ sơ, CQĐT, VKS phải thông báo bằng văn bản về việc xử lý cho cơ quan, tổ chức đó biết. Trường hợp tố cáo có nội dung phức tạp thì thời hạn trả lời có thể kéo dài hơn nhưng không quá 60 ngày.
Để tăng cường trách nhiệm và hiệu quả trong phối hợp xử lý đối với các tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật, các cơ quan có thẩm quyền khi tiếp nhận, xem xét, giải quyết tố cáo phải nghiên cứu, phân tích kỹ. Cần tránh hai khuynh hướng “hình sự hóa” hoặc “ hành chính hóa” việc giải quyết tố cáo. Đồng thời, cần có quy chế phối hợp giữa các cơ quan trong trường hợp chuyển hồ sơ có dấu hiệu phạm tội sang CQĐT, VKS.
Pháp luật về TTHS quy định chặt chẽ về vấn đề tiếp nhận và xử lý tố cáo hành vi tội phạm do cơ quan, tổ chức chuyển đến. Điều 101 Bộ luật TTHS năm 2003 quy định: “…Cơ quan, tổ chức khi phát hiện hoặc nhận được tố giác của công dân phải báo tin ngay về tội phạm cho CQĐT bằng văn bản”. Khi nhận được hồ sơ của cơ quan, tổ chức về tố cáo hành vi vi phạm có dấu hiệu tội phạm, CQĐT, VKS phải thụ lý, xem xét và ra các quyết định cần thiết. Điều 103 Bộ luật TTHS năm 2003 quy định về nhiệm vụ giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố:
“CQĐT, VKS có trách nhiệm tiếp nhận đầy đủ mọi tố giác, tin báo về tội phạm do cá nhân, cơ quan, tổ chức và kiến nghị khởi tố do cơ quan nhà nước chuyển đến. VKS có trách nhiệm chuyển ngay các tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố kèm theo các tài liệu có liên quan đã tiếp nhận cho CQĐT có thẩm quyền.
- Trong thời hạn 20 ngày, kể từ ngày nhận được tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố, CQĐT trong phạm vi trách nhiệm của mình phải kiểm tra, xác minh nguồn tin và quyết định việc khởi tố hoặc quyết định không khởi tố vụ án hình sự.
- Trong trường hợp sự việc bị tố giác, tin báo về tội phạm hoặc kiến nghị khởi tố có nhiều tình tiết phức tạp hoặc phải kiểm tra, xác minh tại nhiều địa điểm thì thời hạn để giải quyết tố giác, tin báo có thể dài hơn, nhưng không quá hai tháng.
- Kết quả giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm hoặc kiến nghị khởi tố của cơ quan nhà nước phải được gửi cho VKS cùng cấp và thông báo cho cơ quan, tổ chức đã báo tin hoặc người đã tố giác tội phạm biết”.
H.H ghi
