Ngày 3-11, tại thủ đô Kuala Lumpur, Malaysia, đã khai mạc Hội nghị hẹp Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN (ADMM Retreat) với sự tham gia của bộ trưởng 10 nước thành viên ASEAN. Hội nghị ADMM Retreat có chủ đề “Duy trì an ninh và ổn định khu vực vì người dân và do người dân”. Đoàn đại biểu Việt Nam do Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Đô đốc Nguyễn Văn Hiến dẫn đầu tham dự hội nghị.
Quang cảnh hội nghị ADMM Retreat
Đối mặt nhiều thách thức
Hội nghị thảo luận các biện pháp thúc đẩy hợp tác quốc phòng, tăng cường sự tin cậy, đồng thời đề xuất các hành động nhằm đảm bảo an ninh, hòa bình và ổn định trong khu vực.
ASEAN nhận thức rất rõ ràng những thách thức an ninh đang nổi lên ở khu vực hiện nay, trong đó có vấn đề tranh chấp lãnh thổ, an ninh - an toàn hàng hải bị đe dọa, thảm họa thiên tai, dịch bệnh ngày càng phức tạp... Đặc biệt, vấn đề an ninh toàn cầu đang trở thành nguy cơ khó lường trước sự nổi lên của nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.
Tại phiên họp kín, các bộ trưởng quốc phòng ASEAN đã tiến hành thảo luận những vấn đề nội bộ của ASEAN như đánh giá lại một năm thực hiện các cơ chế hợp tác quốc phòng của ASEAN, xây dựng các chương trình hợp tác mới nhằm thúc đẩy hợp tác đi vào thực chất hơn, đặc biệt là tổ chức các cuộc diễn tập nhằm tăng cường năng lực quốc phòng của khối ASEAN. Các Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN đã nhấn mạnh đến vai trò của các nước thành viên trong tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, trong đó hợp tác quốc phòng là trụ cột chính trong Cộng đồng An ninh Chính trị.
Sau hội nghị, Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia Hishammuddin đã tổ chức họp báo thông báo các kết quả đạt được từ hội nghị này. Tại cuộc họp báo, Bộ trưởng Hishammuddin cho biết các Bộ trưởng đã trao đổi quan điểm về vấn đề quốc phòng và an ninh quốc tế cũng như các vấn đề đang nổi lên trong khu vực. Ngoài ra, các Bộ trưởng cũng bày tỏ quan ngại về các vấn đề gia tăng các mối đe dọa khủng bố, tội phạm mạng và an ninh biển. Về khía cạnh này, các Bộ trưởng xem xét đề xuất của Philippines về việc thành lập nhóm chuyên gia về lĩnh vực an ninh mạng ở cơ chế cộng với các nước đối tác. Về sáng kiến thành lập Nhóm quân đội sẵn sàng Hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thiên tai do Malaysia đề xuất trước đó, Bộ trưởng Hishammuddin cho biết các Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN cũng hoan nghênh sáng kiến này và thảo luận Quy tắc đối phó với những tình huống bất ngờ trên biển (CUES).
Duy trì hòa bình ở biển Đông
Trong một diễn biến khác, Nhật Bản mong muốn hợp tác với Hàn Quốc và Mỹ trong nỗ lực chung nhằm duy trì một biển Đông “rộng mở và hòa bình”. Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã đưa ra phát biểu này trong cuộc hội đàm với Tổng thống Hàn Quốc Park Geun Hye tại Seoul ngày 2-11. Tại cuộc hội đàm, Thủ tướng Nhật Bản khẳng định sự lo ngại của cộng đồng quốc tế đối với việc Trung Quốc xây dựng đảo nhân tạo ở biển Đông, đồng thời nhấn mạnh cần tăng cường các nỗ lực chung nhằm duy trì hòa bình, đảm bảo an ninh, tự do hàng hải tại biển Đông.
Bên lề hội thảo quốc tế với chủ đề “Phương hướng giải quyết hòa bình tranh chấp ở biển Đông” vừa diễn ra tại thành phố Busan, Hàn Quốc, Giáo sư Tsuyoshi Ito thuộc Đại học Meiji, Nhật Bản nhận định, cũng giống như Mỹ và các nước khác, Nhật Bản cho rằng tự do hàng hải phải được tôn trọng.
Trong khi đó, Giáo sư Christopher Roberts, Giám đốc điều hành Viện nghiên cứu quốc phòng trực thuộc Đại học New South Wales, Australia khẳng định việc Bắc Kinh xây dựng đảo nhân tạo đe dọa hòa bình và ổn định trong khu vực. Hành động đó không có cơ sở pháp lý và cần có thêm nhiều nước tham gia để thuyết phục Trung Quốc rằng cách tiếp cận của họ là sai lầm và sẽ không thể tiến triển.
Ngày 2-11, một quan chức quốc phòng Mỹ cho biết, hải quân nước này có kế hoạch thực hiện tuần tra trong phạm vi 12 hải lý xung quanh các đảo mà Trung Quốc tôn tạo trái phép ở biển Đông khoảng 2 lần/quý. Theo quan chức trên, hoạt động tuần tra này phù hợp với ý định thường xuyên thực hiện các quyền của Mỹ theo luật pháp quốc tế và thể hiện rõ lập trường của Washington. Trong khi đó, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Ben Rhodes tuyên bố Mỹ sẽ tăng cường thực hiện cam kết tự do hàng hải ở biển Đông.
| Trả lời báo chí sau khi tham dự hội nghị ADMM Retreat, Thiếu tướng Vũ Tiến Trọng, Viện trưởng Viện Quan hệ quốc tế về Quốc phòng Việt Nam cho biết: đoàn Việt Nam chia sẻ những vấn đề an ninh chung, đồng thời khẳng định những vấn đề hợp tác cũng như đánh giá, nhìn nhận trên biển Đông cần tuân thủ luật pháp quốc tế và chấp hành nghiêm các cam kết chung của khu vực như Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), nguyên tắc 6 điểm của ASEAN, cũng như nhanh chóng hướng tới thực hiện Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) giữa Trung Quốc và ASEAN. Việt Nam cũng đề xuất những đánh giá tổng kết quá trình hợp tác 10 năm qua của ASEAN và đề xuất lộ trình hợp tác mới của ASEAN trong năm và có tầm nhìn cho 10 năm tới. |
VIỆT ANH (tổng hợp)
