Hàng chục năm qua, ngay giữa khu dân cư đông đúc (phường Khuê Trung, quận Cẩm Lệ, TP Đà Nẵng), Công ty Thuốc lá Đà Nẵng (Imperial Vina) vẫn ngày đêm “miệt mài” nhả vào môi trường hàng tấn khí độc hại. Cũng đến trăm lần, người dân phản ánh rồi kiến nghị lên các ngành chức năng nhưng mọi việc “vũ như cẩn”, khói bụi thuốc lá vẫn âm thầm “thấm” vào… phổi từng người dân.
Người nghiện thuốc cũng chào thua
Vừa đến khu dân cư này, chúng tôi như bị “dội” ngược bởi mùi thuốc lá khét lẹt, cay nồng bay ra từ hàng chục ống khói của Công ty Imperial Vina bao trùm cả khu dân cư và nhà nào cũng đóng cửa kín mít.
Anh Lê Mạnh Tiến, ở tổ 26 bức xúc: “Không hiểu tại sao người ta cứ giữ mãi nhà máy gây ô nhiễm như vậy ở ngay nơi có nhiều dân cư sinh sống. Chúng tôi cứ phải hít mùi thuốc lá một cách thụ động và chịu như vậy hơn 10 năm qua”. Cũng theo anh Tiến, thời điểm từ 17 giờ chiều đến 7 giờ sáng hôm sau, công ty thải khói thuốc ra nhiều nhất, gây ngột ngạt, khó thở cho người dân. Đây là thời gian người dân cần nghỉ ngơi sau một ngày làm việc nhưng khói thuốc cứ xộc thẳng vào mũi, làm sao ngủ nghỉ cho được.
Ông Nguyễn Văn Tứ, ở tổ 63 than thở: “Bọn trẻ con tội lắm, có đứa hít phải khói mà ho sù sụ, chảy cả nước mắt vì cay nồng. Cách đây mấy hôm, bên nhà máy xả khói, thổi quạt gần hơn 1 giờ khiến nền nhà, mái tôn nhà tôi bám đầy bụi khói li ti cùng mùi khét thuốc lá từ nhà máy bốc lên cay xè. Tôi hút thuốc lá mà mỗi lần ngửi phải còn chịu không nổi, nói gì đến mấy người không hút thuốc…”.
Ngoài ra, ngay phía sau công ty, khu chung cư cao tầng được xây dựng và bàn giao từ năm 2007 để giải quyết chỗ ở cho hàng trăm hộ dân thuộc diện giải tỏa. Tuy nhiên, hầu hết các hộ được bố trí đến khu chung cư này đều “bán phiếu” hoặc cho thuê lại vì không muốn hít khói thuốc thụ động.
Mầm mống bệnh ung thư
Những hộ dân các tổ 11, 24, 25, 26 và 29 (phường Khuê Trung) đều có chung tâm trạng lo lắng vì mấy năm gần đây, khu dân cư này có tỷ lệ người mắc và chết do ung thư khá cao. Họ cho rằng, thủ phạm chính là khói thuốc do Imperial Vina thải ra trong nhiều năm liền.
Để minh chứng điều này, ông Trần Văn Lân, tổ trưởng tổ 29, liệt kê hàng loạt những trường hợp chết vì ung thư, như: bà Trần Thị Chúc bị ung thư đang nằm chờ chết; ông Lê Nguyện (69 tuổi), ông Trần Xiêm, Võ Cư… đã chết vì ung thư. Trẻ hơn có chị Thủy (35 tuổi) và hai vợ chồng anh Tâm chết ở tuổi 45. Thương tâm nhất là nhà ông Nguyễn Giác với gia đình có vợ, 2 con và 1 cháu chết vì ung thư... Mặc dù chưa có số liệu khoa học cụ thể nhưng từ năm 2008 đến nay, đã có 140 người dân sống xung quanh nhà máy thuốc lá này tử vong.
Bà Lê Thị Quyên, Phó Chủ tịch UBND phường Khuê Trung, cho biết, nhận được kiến nghị, bức xúc của người dân lâu nay, lãnh đạo phường đã kiểm tra và nhận thấy có tồn tại tình trạng ô nhiễm trên. “Thế nhưng, Imperial Vina là đơn vị được UBND thành phố cấp phép hoạt động. Vì vậy, UBND phường đến làm việc cũng chỉ ở mức độ phản ánh, chứ không thể cưỡng chế hay áp dụng giải pháp mạnh nào khác. Người dân đã hàng trăm lần phản ánh ở các cuộc họp HĐND, tiếp xúc cử tri, tổ dân phố… cho đến đơn thư gửi rất nhiều, nhưng tình trạng vẫn vậy. Chúng tôi rất mong thành phố cho di dời nhà máy đi nơi khác, xa khu dân cư, nếu không dân ở đây cứ chết dần, chết mòn” - bà Quyên bức xúc.
NGUYỄN HÙNG