Lợi dụng không có quy định cụ thể về khối lượng cũng như trị giá đối với hàng hóa nhập khẩu theo hình thức phi mậu dịch, nhiều chủ hàng đã dùng con đường này để đưa về nước khối lượng lớn hàng hóa xa xỉ phẩm, nhất là vào thời điểm tết. Trong bối cảnh đất nước đang cố gắng giảm nhập siêu, từng bước ổn định kinh tế, chống lạm phát, hành vi này là không thể chấp nhận.
Cục Hải quan TPHCM cho biết, tình trạng hàng xa xỉ phẩm nhập khẩu với khối lượng lớn theo hình thức phi mậu dịch đang diễn biến rất phức tạp. Có những lô hàng điện thoại di động, mỹ phẩm, rượu mạnh trị giá hàng trăm ngàn USD nhưng chủ hàng vẫn khai là… hàng quà biếu (?!). Đơn cử, trong tờ khai số 213, một chủ hàng xin nhập theo hình thức phi mậu dịch số lượng điện thoại trị giá tới 285.937,9 USD. Với mỹ phẩm, trong tờ khai 539, một chủ hàng xin nhập số lượng hàng lên tới 143.681,2 USD…
Để hạn chế nhập siêu, vào giữa năm 2011, Bộ Công thương ra thông báo số 197 quy định thêm một số điều khoản bắt buộc thực hiện đối với ba mặt hàng: rượu, mỹ phẩm và điện thoại di động. Theo quy định, ba mặt hàng nêu trên chỉ được nhập khẩu, làm thủ tục thông quan tại ba cảng quốc tế: Hải Phòng, Đà Nẵng và TPHCM.
Ngoài ra, chủ hàng phải chứng minh mình là nhà phân phối, đại lý của chính hãng sản xuất. Các giấy tờ chứng minh phải được cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam ở nước ngoài xác nhận.
Trước rào cản này, nhiều doanh nghiệp đã… tìm đến kẽ hở của quy định nhập khẩu hàng phi mậu dịch. Hàng phi mậu dịch không phải là hàng để kinh doanh, chỉ là để tặng, biếu nên có khá nhiều ưu đãi. Và đây chính là kẽ hở lách thuế cho nhiều doanh nghiệp lợi dụng.
Trước thực trạng trên, Cục Hải quan TPHCM vừa có văn bản gửi ngành chức năng đề nghị áp thuế đối với rượu, mỹ phẩm, điện thoại di động phi mậu dịch như hàng nhập khẩu thông thường.
Cục Hải quan TPHCM cũng có văn bản gửi chi cục hải quan các cửa khẩu yêu cầu, khi nghi ngờ có hành vi gian lận nhập khẩu hàng phi mậu dịch, cán bộ hải quan yêu cầu chủ hàng chứng minh bằng văn bản: hàng hóa nhập khẩu không mang tính chất kinh doanh, không đưa ra thị trường bán kiếm lời; hàng hóa nhập khẩu không xuất phát từ việc mua bán với tổ chức, cá nhân nước ngoài; trình bày lý do được biếu, tặng.
An Nhiên
