Ngày 14-6 tại thành phố Ngọc Khê ở tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc và Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đã nhóm họp trong nỗ lực của Bắc Kinh nhằm xoa dịu những quan ngại về tuyên bố chủ quyền của nước này ở biển Đông.
Phát biểu trước các đại biểu tham dự cuộc họp, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị nói rằng, các bên cần mở rộng sự đồng thuận và hợp tác, đồng thời “kiểm soát và giải quyết thỏa đáng những mâu thuẫn”. 4/10 thành viên của ASEAN đều có tuyên bố chủ quyền đối với các đảo và bãi đá ở biển Đông. Trong đó, Philippines đã kiện Trung Quốc ra Tòa án Trọng tài thường trực (PCA) ở La Hay (Hà Lan) liên quan tới tranh chấp ở biển Đông.
Trước đó, ngày 13-6, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã có cuộc gặp với Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị. Theo phóng viên TTXVN có mặt tại Vân Nam, hai bên bày tỏ sự coi trọng và nhất trí tăng cường quan hệ ASEAN - Trung Quốc; phát huy tiềm năng hợp tác, thực hiện các chương trình hành động, dự án đã đề ra; đồng thời cho rằng Hội nghị đặc biệt Bộ trưởng ASEAN - Trung Quốc sẽ góp phần tăng cường hiểu biết và hợp tác giữa ASEAN và Trung Quốc, là bước chuẩn bị quan trọng để tổ chức thành công Hội nghị cấp cao kỷ niệm 25 năm thiết lập quan hệ đối thoại ASEAN - Trung Quốc trong năm nay.
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh tại hội nghị
Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh nhấn mạnh quan hệ hai nước tiếp tục có những tiến triển tích cực; đề nghị hai bên tiếp tục duy trì các chuyến thăm và tiếp xúc cấp cao, đẩy mạnh hợp tác cùng có lợi, thực hiện các thỏa thuận đã đạt được trong các chuyến thăm của lãnh đạo cấp cao hai nước; thúc đẩy hợp tác kinh tế - thương mại phát triển cân bằng, bền vững và tăng cường hợp tác giữa Bộ Ngoại giao hai nước. Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đề nghị Trung Quốc tạo thuận lợi hơn nữa trong việc nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam, nhất là nông, lâm, thủy, hải sản, trong đó có mặt hàng gạo; thúc đẩy Nhóm Công tác về cơ sở hạ tầng và Nhóm công tác tài chính - tiền tệ đạt tiến triển thực chất, đẩy nhanh tiến độ các dự án cơ sở hạ tầng đã thỏa thuận; triển khai các tín dụng ưu đãi dành cho Việt Nam.
Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh bày tỏ lo ngại của Việt Nam về những diễn biến phức tạp ở biển Đông vừa qua; đề nghị hai bên tuân thủ thỏa thuận và nhận thức chung quan trọng của lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai nước về việc kiểm soát tốt bất đồng, không có hành động làm phức tạp thêm tình hình; thúc đẩy các cơ chế đàm phán về các vấn đề trên biển đạt tiến triển; cùng ASEAN thực hiện hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC), sớm xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC), góp phần duy trì hòa bình, ổn định ở biển Đông và khu vực.
Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị hoan nghênh Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh tham dự Hội nghị đặc biệt Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc - ASEAN; nhất trí các biện pháp tăng cường quan hệ hợp tác giữa hai nước. Về tình hình khu vực, Bộ trưởng Vương Nghị cho rằng, Trung Quốc và ASEAN đều có nhu cầu duy trì hòa bình, hợp tác, kiểm soát bất đồng ở biển Đông.
HẠNH XUÂN (tổng hợp)
