Theo TTXVN, Hội nghị tham vấn không chính thức ASEAN – Trung Quốc về Bộ quy tắc ứng xử trên biển Đông (COC) đã khai mạc tại thủ đô Phnom Penh (Campuchia) ngày 8-7 với sự tham dự của đại diện 10 nước ASEAN và Trung Quốc.
Thứ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Quang Vinh và Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc, bà Phó Oánh, đồng chủ trì hội nghị. Tại hội nghị, ASEAN giới thiệu dự thảo COC do các thành viên soạn thảo để hai bên thảo luận nhằm xóa bỏ những khác biệt, tiến tới thống nhất quan điểm chung về COC. Hội nghị là một trong những bước quan trọng tiến tới COC, tạo khuôn khổ pháp lý cho các vấn đề tranh chấp trên biển Đông, nhằm duy trì hòa bình, ổn định và hợp tác trên biển Đông.
Đây là lần đầu tiên các nước ASEAN và Trung Quốc họp tham vấn không chính thức kể từ khi hai bên đồng ý sẽ làm việc để tiến tới ký kết COC tại Hội nghị cấp cao ASEAN tổ chức tại Phnom Penh vào tháng 4-2012. Hội nghị tham vấn không chính thức ASEAN - Trung Quốc về COC nằm trong khuôn khổ Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN lần thứ 45 (AMM45), Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN với các đối tác đối thoại và Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF).
Sau 3 tháng tranh cãi giữa Trung Quốc và Philippines liên quan đến bãi đá ngầm Scarborough (Trung Quốc gọi là Hoàng Nham) ở biển Đông, các ngoại trưởng đến từ châu Á - Thái Bình Dương và châu Âu tham dự Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF) vào tuần tới dự kiến sẽ hối thúc hai nước giải quyết tranh chấp lãnh thổ một cách hòa bình.
Hãng tin Kyodo dẫn các nguồn tin ASEAN cho biết diễn đàn ARF gồm 27 quốc gia thành viên, cơ chế đối thoại chính về an ninh của Đông Á, sẽ hối thúc Trung Quốc và Philippines “kiềm chế tối đa” và giải quyết vấn đề thông qua biện pháp hòa bình. Các ngoại trưởng ARF cũng sẽ kêu gọi “cần lập tức đảm bảo thực thi đầy đủ” Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) và tiến tới soạn thảo bộ quy tắc ứng xử trên biển Đông (COC). Các bộ trưởng cũng sẽ hối thúc ASEAN và Trung Quốc “bắt đầu làm việc mang tính xây dựng” về COC. Ngoại trưởng Philippines Albert Del Rosario sẽ nêu lên vấn đề này khi các ngoại trưởng ASEAN họp với những người đồng cấp từ các nước thành viên khác trong ARF tại Phnom Penh vào tuần tới. Ông Del Rosario sẽ đưa ra “những tuyên bố mạnh mẽ” về cái mà Manila gọi là hành động xâm phạm mới nhất của Trung Quốc đối với vùng biển của Philippines tại các cuộc họp của các ngoại trưởng ASEAN và ARF.
° Theo phóng viên TTXVN tại Campuchia, chiều 8-7, tại Phnom Penh, Campuchia đã diễn ra Hội nghị của Ủy ban Hiệp ước Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân (Hiệp ước SEANWFZ), Hội nghị thường niên của các nước tham gia Hiệp ước SEANWFZ, họp nhân dịp Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN (AMM) hàng năm. Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh đã tham dự hội nghị.
Hội nghị đã tổng kết 5 năm thực hiện Kế hoạch hành động tăng cường triển khai Hiệp ước SEANWFZ (2007 - 2012). Các nước hoan nghênh việc Việt Nam tham gia Công ước về An toàn hạt nhân năm 2010, Indonesia phê chuẩn Hiệp ước cấm thử hạt nhân toàn diện (CTBT) năm 2011, Campuchia tham gia Công ước về thông báo sớm sự cố hạt nhân và về an toàn hạt nhân năm 2010. Các bộ trưởng nhất trí trên cơ sở tổng kết 5 năm thực hiện, ASEAN sẽ tiếp tục xây dựng và thực hiện Kế hoạch hành động đến năm 2017.
HÀ NHI (tổng hợp)