Theo định nghĩa, huyết áp gọi là cao khi trị số vượt quá 140/90. Nếu rõ ràng như thế thì đơn giản biết mấy cho cả đôi bên vì thầy thuốc dễ cho thuốc, bệnh nhân chịu uống thuốc. Nhưng nếu huyết áp lại tròm trèm 135/85, hay éo le hơn nữa, đúng ngay 140/90 thì sao? Uống thuốc hay chưa cần dùng thuốc? Không đơn giản chút nào cho thầy thuốc vì không biên toa nhưng lỡ huyết áp tiếp tục tăng thì sao? Ngược lại, nếu dùng thuốc có nghĩa bệnh nhân sẽ phải dùng dài lâu vì ngưng thuốc, ngay cả khi huyết áp ổn định, sẽ có nguy cơ rủi ro dẫn đến đột quỵ, nhồi máu cơ tim do huyết áp bất ngờ tăng! Càng buồn hơn nữa vì dùng thuốc năm này qua tháng khác là nguyên nhân của loét dạ dày và thủng… túi tiền với giá thuốc không bao giờ chịu giảm!
Mặt khác, nếu vui vì chưa phải uống thuốc hạ áp thì lầm. Hàng triệu người trên khắp năm châu đã bị nhồi máu cơ tim chỉ vì huyết áp tăng bất ngờ, mặc dầu họ trước đó thuộc nhóm chưa cần dùng thuốc hạ áp. Chuyên gia về bệnh tim mạch ở Đại học Oxford đã quả quyết là người có huyết áp bình thường vẫn có thể bị nhồi máu cơ tim. Đáng nói hơn nữa, thậm chí có thể giảm đến 40% trường hợp tai biến mạch máu não nếu giữ cho huyết áp ổn định trong khoảng 120/70 - 130/80.
Nếu tưởng chuyện tuy nhỏ nhưng khó thì sai. Hoàn toàn khả thi nếu chủ động áp dụng một số biện pháp lúc còn trẻ, lúc còn khỏe, lúc huyết áp nhích gần mức bệnh lý, như:
* Chú trọng thực phẩm có nhiều ma-nhê (Mg) trong chế độ dinh dưỡng cho người có cuộc sống căng thẳng như hột hoa hướng dương, hột điều, đậu phộng…
* Tăng chất “xanh” trong khẩu phần để tránh thiếu hụt khoáng tố kali, nhân tố cần thiết cho chức năng co bóp của trái tim. Nên nhớ, đối tượng thiếu kali có nguy cơ nhồi máu cơ tim cao gần gấp đôi người có đủ khoáng tố này.
* Giảm cân bằng biện pháp vận động nếu béo phì, vì mất 1kg mỡ đồng nghĩa với giảm 2mm huyết áp.
* Tập thiền vì huyết áp giảm khoảng 10mm ở người chịu khó ngồi thiền mỗi ngày 2 lần, mỗi lần không hơn 10 phút.
* Vận động thể dục thể thao tối thiểu 30 phút mỗi ngày. Đừng chọn hình thức quá căng thẳng. Nhẹ nhàng như đạp xe, bơi lội, đi bộ, thể dục dưỡng sinh đủ để thư giãn thần kinh.
Huyết áp nằm sát giới hạn trên rất dễ xé rào nhiều vì lý do chực chờ, từ stress bước qua bội nhiễm cho đến lao tâm, lao lực. Tại sao không tìm cách giảm huyết áp một chút thôi, vừa đủ để mạch máu đừng quá căng? Già néo ắt sớm có ngày đứt dây! Dây thừng còn đứt nói chi mạch máu!
Bác sĩ LƯƠNG LỄ HOÀNG