Sự thất thường của giá vàng, USD đang là mối quan tâm lớn hiện nay của người dân - tiếp tục là chủ đề được báo giới đề nghị TS Vũ Viết Ngoạn, Phó Chủ nhiệm UB Kinh tế của Quốc hội phân tích, bình luận bên lề kỳ họp thứ 8 của Quốc hội khóa XII hôm qua, 10-11.
° Phóng viên: Thưa ông, phải chăng những biến động về giá vàng không thể dự báo được?
° TS VŨ VIẾT NGOẠN: Có chứ. Nước ngoài người ta vẫn có dự báo. Hiện nay người ta dự báo giá vàng thế giới có thể lên tới 1.400 - 1.500 USD/ounce, thậm chí có nhà nghiên cứu đưa ra phán đoán giá vàng có thể lên tới 2.000 USD/ounce. Nhưng dự báo cũng chỉ là... dự báo thôi. Trước mọi biến cố về chính trị, kinh tế, thiên tai lớn... bao giờ người ta cũng quay sang tìm “nơi trú ngụ” là vàng.
Lý do thứ hai, xét về mặt lâu dài, dự trữ ngoại hối của một số nước như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc đang tăng rất cao. Riêng Trung Quốc dự trữ ngoại hối của họ rất lớn, hiện nay khoảng 2.600 tỷ USD, dự trữ vàng cũng tăng, và 5-10 năm nữa nếu tiếp tục bội thu thương mại như hiện nay thì dự trữ ngoại hối của nước này có thể lên tới 4.000 - 5.000 tỷ USD; cùng với đó dự trữ vàng sẽ tăng rất lớn. Đó chưa kể đến nếu chiến tranh tiền tệ xảy ra thì dự trữ bằng vàng của các ngân hàng trung ương cũng tăng lên nữa.
Chính vì những yếu tố đó, nhiều tổ chức, cá nhân dự báo nhu cầu về vàng sẽ gia tăng trong tương lai.
° Nhưng thị trường vàng trong nước lại diễn biến không cùng nhịp với thị trường thế giới?
° Thị trường vàng trong nước có đặc điểm đã liên thông, giá vàng trong nước tăng do giá vàng thế giới tăng. Song mấy ngày qua có yếu tố bất thường là giá vàng trong nước tăng nhưng tăng thái quá so với giá thế giới, hoặc khi giảm cũng vậy, song thường biên độ dao động cao hơn thị trường vàng quốc tế. Đây là yếu tố không bình thường.
Có thể giải thích một phần nguyên nhân do yếu tố đầu cơ. Hiện có khá nhiều nhà đầu cơ mạo hiểm hoạt động trên một thị trường thiếu thông tin, đầu tư, đầu cơ theo phong trào, theo số đông. Không chỉ có vàng mà còn ở nhiều lĩnh vực khác như chứng khoán, bất động sản. Một điều không bình thường nữa, ở thị trường Việt Nam số người quan tâm đến vàng, tích trữ vàng đã trở thành tập quán, thành văn hóa từ lâu rồi. Số lượng vàng không lưu thông rất lớn. Do đó gây biến động rất lớn mỗi khi có xu hướng tăng cường đầu cơ. Chính vì vậy nhiều khi vàng ở trong nước vượt quá mức giá tính theo quốc tế.
° Biện pháp cho nhập khẩu vàng vừa qua của NHNN dường như chưa là giải pháp căn cơ?
° Trước mắt cần thiết nhập khẩu vàng. Khi nhu cầu, tâm lý mua vàng của người dân rất lớn nếu chúng ta chặn lại nguồn lưu thông trong nước thì thị trường tất yếu có sự đầu cơ không cần thiết. Việc cho nhập vàng sẽ hạn chế bớt tâm lý đầu cơ, hạn chế cả tâm lý trong nước khan hiếm vàng khiến doanh nghiệp, cửa hàng vàng tăng giá. Thế nhưng biện pháp này đưa ra chỉ đủ làm cho giá vàng trong nước tăng không cao hơn giá vàng quốc tế, tính theo giá chuyển đổi. Nếu thời gian tới giá vàng quốc tế tiếp tục tăng thì giá vàng trong nước cũng không thể giữ ở mức thấp được.
° Ông đánh giá tác động của giá vàng, giá ngoại tệ đến lạm phát như thế nào?
° Ở các nước phân đoạn thị trường rõ ràng thì giá vàng tăng chỉ ảnh hưởng nhỏ đến mặt bằng giá cả nhưng ở ta giá vàng, giá USD tăng cao lập tức kéo theo giá lương thực, thực phẩm, giá các mặt hàng khác ngoài chợ cũng tăng theo. Khi giá tiêu dùng tăng cao, lại quay lại vòng xoáy giá vàng, USD tăng nữa...
Tôi cho rằng yếu tố cơ bản vẫn là tâm lý thái quá của dân cư. Để giải quyết vấn đề này, ngoài các biện pháp ổn định kinh tế vĩ mô, tỷ giá ngoại tệ thì cũng cần công khai, giải thích để giải tỏa tâm lý cho người dân. Bởi lẽ việc đầu cơ sẽ không có lợi cho nền kinh tế, cho cả nhà đầu tư và cho từng gia đình.
° Vậy làm cách nào để đưa được lượng tiền, vàng đang “đọng” trong dân ra lưu thông?
° Bên cạnh vấn đề ổn định nền kinh tế, tạo niềm tin cho người dân, cần phải có biện pháp kỹ thuật để khai thác, sử dụng số vàng này
BẢO VÂN ghi
