Tại hội nghị tổng kết nhiệm vụ năm học 2012 - 2013, triển khai nhiệm vụ năm học 2013 - 2014 của khối các trường ĐH-CĐ, Bộ GD-ĐT đã công bố kết quả thanh tra, kiểm tra của các cơ quan quản lý và tự thanh tra, kiểm tra của các cơ sở giáo dục.
Theo đó, năm 2013, qua thanh tra bộ đã đình chỉ tuyển sinh đối với 4 trường ĐH-CĐ; đình chỉ tuyển sinh 17 ngành thuộc 8 trường ĐH-CĐ và không xét thi đua khen thưởng đối với những trường có vi phạm. Bộ GD-ĐT cũng đã quyết định dừng tuyển sinh năm 2013 đối với 7 ngành của các trường, thu hồi quyết định cho phép đào tạo 5 ngành của 2 trường (Trường ĐH Lương Thế Vinh 4 ngành, Trường ĐH Chu Văn An 1 ngành). Thanh tra bộ đã xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giáo dục đối với 17 trường ĐH-CĐ, cảnh báo các trường cần bổ sung đội ngũ cho ngành chưa đủ số lượng tối thiểu giảng viên có trình độ thạc sĩ, tiến sĩ đúng ngành. Bộ GD-ĐT đã tiến hành kiểm tra, rà soát đào tạo thạc sĩ và xử lý các trường hợp đào tạo ngoài cơ sở chính của trường không đúng quy định; xử lý dừng tuyển sinh 161 chuyên ngành đào tạo thạc sĩ do không đáp ứng được điều kiện đảm bảo chất lượng theo quy định.
Tại hội nghị này, Thứ trưởng Bùi Văn Ga đã tuyên bố, sau khi Bộ GD-ĐT có kết quả rà soát các điều kiện đảm bảo chất lượng đối với các ngành, chương trình đào tạo trình độ đại học sẽ kiên quyết xử lý đối với những ngành/chương trình không đáp ứng được yêu cầu về bảo đảm chất lượng.
Vì vậy, quyết định dừng tuyển sinh năm 2014 đối với 207 ngành trình độ đại học của 71 cơ sở đào tạo do Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Bùi Văn Ga ký ban hành ngày 25-1-2014 không bất ngờ với nhiều người. Không bất ngờ vì điều này đã được Bộ GD-ĐT mạnh mẽ tuyên bố trước đó.
Cần nhắc lại, những năm trước đây, khi xã hội bất bình về tình trạng nhiều trường đại học 3 - 4 “không” (không cơ sở, giáo viên, chương trình đào tạo...), Quốc hội đã có Nghị quyết 50 về tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện cam kết khi thành lập trường về các điều kiện bảo đảm chất lượng đối với các trường mới thành lập. Mấy năm trở lại đây, với sự vào cuộc mạnh mẽ của thanh tra ngành giáo dục, hiện tượng đại học 3 - 4 không đã được hạn chế rất nhiều, tuy nhiên vẫn chưa được xử lý một cách triệt để.
Vì vậy, việc Bộ GD-ĐT ra quyết định “trảm” tới 207 ngành trình độ đại học của 71 cơ sở đào tạo khi cái Tết Nguyên đán đã cận kề đã được dư luận hoan nghênh, vì ít nhất thể hiện quyết tâm của bộ trong chấn chỉnh kỷ cương, đổi mới giáo dục đại học theo tinh thần Nghị quyết 29 Trung ương về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục - đào tạo. Có thể quyết định này khiến nhiều trường đại học, trong đó có cả những đại học có tiếng ăn tết kém vui, nhưng đó là việc kiên quyết phải làm. Không thể nhân nhượng đối với những ngành đào tạo mà không có lấy một giảng viên cơ hữu đúng ngành đào tạo tham gia chủ trì chính của ngành đào tạo, hoặc là chỉ có 1 - 2 người trình độ đại học, thạc sĩ.
Giờ đây, các trường ĐH-CĐ đang được tự chủ tuyển sinh. Càng tự chủ thì khâu hậu kiểm của cơ quan quản lý nhà nước càng phải được đẩy mạnh. Khi đã phát hiện sai phạm, yếu kém của các trường, không có cách nào khác là phải dừng hoạt động, dừng tuyển sinh. Có như vậy mới mong thay đổi được chất lượng đào tạo.
PHAN THẢO
