Không thể để các chính sách thua Singapore

Cùng tham dự có Phó Chủ tịch Thường trực UBND TPHCM Lê Thanh Liêm; Giám đốc Đại học Quốc gia TPHCM Huỳnh Thành Đạt; đại diện các sở, ban, ngành của TP; các cơ sở ươm tạo, quỹ đầu tư và cộng đồng khởi nghiệp đang tham gia vào hệ sinh thái khởi nghiệp của TPHCM.

Từng bước hoàn thiện hệ sinh thái khởi nghiệp

Báo cáo của Giám đốc Sở KH-CN TPHCM Nguyễn Việt Dũng về kết quả hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, cho biết: Thực hiện song song với hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng tiến bộ KH-CN vào việc quản trị, sản xuất, kinh doanh, thời gian qua, Sở KH-CN TP đẩy mạnh thực hiện đề án xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp, với cơ chế hỗ trợ, khuyến khích nghiên cứu, đổi mới sáng tạo khởi nghiệp.

Trong năm 2017, Sở KH-CN TPHCM đã thành lập 4 ban điều hành hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cho 4 lĩnh vực trọng điểm của TP gồm: Công nghệ thông tin, Cơ khí - tư động, Chế biến tinh lương thực - thực phẩm, Hóa chất - nhựa - cao su. Thông qua đó, 938 dự án khởi nghiệp đã được tư vấn kết nối để giúp phát triển ý tưởng kinh doanh; 3.200 cá nhân và nhóm khởi nghiệp được kết nối với nhà đầu tư, chuyên gia và tổ chức tư vấn; quảng bá trên 300 sản phẩm khởi nghiệp cho cộng đồng… Không khí khởi nghiệp lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng tại TPHCM. Không gian đổi mới sáng tạo (Saigon Innovation Hub-SIHUB) sau 1 năm ra đời đã trở thành địa chỉ tin cậy trong cộng đồng khởi nghiệp của TP. Các trung tâm sáng tạo khác như OpenLab, CASE, SHTP Innnovation Hub hay Không gian sáng chế nối tiếp ra đời. 24 cơ sở ươm tạo doanh nghiệp với tổng mặt bằng trên 22.000m2, trong đó trên 50% từ nguồn xã hội hóa, cũng được hình thành và kết nối. Nhiều trường đại học lớn cùng các quỹ đầu tư, trong đó có các quỹ đầu tư nước ngoài đã đẩy mạnh liên kết, xét chọn và hỗ trợ những nguồn vốn mồi nhất định cho các cá nhân, tổ chức khởi nghiệp. Đi cùng SIHUB là Chương trình Speed Up 2017, đã cung cấp công cụ hỗ trợ tài chính từ ngân sách cho 14/122 dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thông các cơ sở ươm tạo doanh nghiệp.

Điều đáng mừng, theo ông Nguyễn Việt Dũng, trong số khoảng 1.800 startup trên cả nước, có khoảng 834 startup đang hoạt động tại TPHCM (chiếm 42%) đã chủ động tham gia vào các hoạt động của hệ sinh thái khởi nghiệp TP. Các startup đánh giá TPHCM có môi trường thuận lợi để khởi nghiệp. 

Chỉ số về đổi mới khởi nghiệp vẫn thấp Ông Nguyễn Việt Dũng cho rằng, trên bình diện chung, các chỉ số về đổi mới khởi nghiệp của Việt Nam vẫn còn đứng sau nhiều nước trong khu vực như Singapore, Malaysia; đa số các startup có quy mô nhỏ, nằm ở giai đoạn hạt giống cần hỗ trợ ươm tạo (chưa bước vào giai đoạn gọi vốn), khả năng tăng trưởng đột phá không cao. Đi liền đó là cơ chế chính sách vẫn chưa thực sự tạo ra cú hích mạnh cho hoạt động khởi nghiệp.  Chia sẻ quan điểm này, bà Trương Lý Hoàng Phi, Giám đốc Trung tâm hỗ trợ Thanh niên khởi nghiệp (BSSC) nhận định, bước chuyển của chính sách chưa theo kịp với sự phát triển của cộng đồng khởi nghiệp. Do vậy, phải có đầu mối tiếp nhận những khó khăn của các startup, từ đó tham mưu lãnh đạo TP triển khai các cơ chế hỗ trợ phù hợp. Trước xu hướng các cá nhân, tổ chức khởi nghiệp trẻ đổ xô ra nước ngoài, nhất là Singapore, tìm vốn hỗ trợ, ông Hoàng Anh, Giám đốc điều hành một quỹ đầu tư mạo hiểm tư nhân, cho biết các đơn vị chuyên môn về quản lý Nhà nước phải thay đổi trong việc cung cấp thông tin và tiếp cận các startup với tâm thế hỗ trợ hơn là đánh giá, so sánh với các doanh nghiệp đang hoạt động. TPHCM cũng cần tính toán đến câu chuyện sau ươm tạo - là đề xuất của ông Dương Minh Tâm, Phó trưởng ban Quản lý Khu công nghệ cao TPHCM, bởi theo ông, từ thực tế đã có doanh nghiệp hoàn thành ươm tạo, lớn mạnh và cần đất để mở rộng nhà xưởng, nhưng đất đai của hầu hết các vườm ươm rất hạn hẹp và không đủ khả năng đáp ứng. Trong khi đó, đại diện cho tổ hợp giáo dục Topica cho rằng, thủ tục gọi vốn rất lâu, do đó nhiều startup sang Singapore mở công ty, trong một tuần xong thủ tục gọi vốn, điều này gây thất thoát cho đất nước… Kết thúc chương trình làm việc tại Sở KH-CN, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân phát biểu: “Hoan nghênh các cơ quan, doanh nghiệp đã hỗ trợ đổi mới sáng tạo khởi nghiệp. Qua đây lãnh đạo thành phố cũng tiếp thu những ý kiến đề xuất như: Xây dựng cổng thông tin để kết nối, công bố toàn bộ các thông tin liên quan đến khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, đây là nơi đưa tất cả thông tin khởi nghiệp của thành phố. Thí điểm hợp tác công tư với doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Qua các ý kiến của các đại biểu tham dự, các ban ngành của thành phố cần ngồi lại với nhau để tìm ra hướng phát triển, thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, chứ không thể thua các chính sách, môi trường hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo của Singapore. Cần phải có khu đất cho các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo để doanh nghiệp tiếp tục phát triển” - đồng chí Nguyễn Thiện Nhân nêu rõ.