Khoảng 9 giờ sáng một ngày cuối tháng 7-2014, nhiều người đi trên đường Bến Bình Đông, đoạn gần cầu bộ hành số 1, nối quận 8 và quận 5, TPHCM, bất ngờ chứng kiến một người đàn ông gầy gò, mặc quần đùi, lao nhanh lên cầu rồi… nhảy ùm xuống kênh và mất hút trong dòng nước chảy mạnh.
Các lực lượng cứu hộ có mặt kịp thời nhưng phải hơn 1 giờ sau mới tìm thấy… xác người đàn ông. Hóa ra đây là một con nghiện lang thang, không rõ danh tính, và cũng như nhiều con nghiện khác, thường lấy khu vực này làm địa điểm hút chích. Do phát hiện bị công an theo dõi trong lúc đang phê thuốc nên liều mình chạy trốn, dẫn đến kết cuộc không mong muốn.
Theo thông tin từ cơ quan chức năng, bên cạnh tình trạng buôn bán, sử dụng các loại ma túy “truyền thống”, liên tục trong những năm gần đây, số vụ án liên quan đến ma túy tổng hợp và khối lượng “hàng đá” thu giữ được trên địa bàn TPHCM không ngừng tăng, có quận, huyện tăng vọt gấp nhiều lần so với khối lượng heroin thu giữ.
“Bão đá” đang hoành hành trong giới trẻ, song đa số người sử dụng ma túy tổng hợp có suy nghĩ lệch lạc là “đá” không gây nghiện như các loại ma túy tổng hợp, bán tổng hợp. Số lượng người nghiện ma túy tổng hợp vẫn là một ẩn số. Thêm một điều bất lợi nữa, là đến nay, việc quản lý người lang thang sử dụng ma túy trong quá trình chờ thẩm tra xác minh nơi cư trú cũng chưa có tổ chức xã hội nào thực hiện theo quy định của pháp luật. Một số lượng không ít người nghiện ma túy không có mặt ở địa phương, nơi đăng ký thường trú và họ đi đâu cũng đang là ẩn số với các ban, ngành chức năng.
TPHCM gặp vô vàn khó khăn trong công tác cai nghiện ma túy, khi các biện pháp, hình thức cai nghiện đều đang gặp khó: cai nghiện ma túy tập trung không có học viên mới; hiếm người tự nguyện cai nghiện ma túy tại gia đình và cộng đồng; việc quản lý, giáo dục người nghiện ma túy tại phường, xã, thị trấn còn chưa rõ… Phác đồ điều trị cho người nghiện ma túy tổng hợp đến nay vẫn ở thì tương lai, người “đập đá” phải cai ké phác đồ điều trị cai nghiện heroin… Còn các bác sĩ đến nay cũng chưa được cấp giấy chứng nhận để đủ thẩm quyền xác định người sử dụng ma túy là… người nghiện ma túy!
Giữa lúc công tác phòng chống tội phạm, cai nghiện ma túy trong “muôn trùng vây” thì một tín hiệu đáng mừng là mới đây UBND TPHCM đã quyết định thành lập Ban Chỉ đạo thống kê người nghiện ma túy trên địa bàn TPHCM. Ban chỉ đạo do Thiếu tướng Phan Anh Minh, Phó Giám đốc Công an TPHCM, làm Trưởng ban, có nhiệm vụ giúp UBND TP triển khai kế hoạch thống kê rà soát người nghiện ma túy trên địa bàn TP; tổng hợp, phân tích đánh giá việc thống kê người nghiện ma túy; kiểm tra việc triển khai kế hoạch ở các đơn vị, địa phương…
Vẫn biết từ việc thành lập ban chỉ đạo đến việc giảm thiểu, ngăn chặn hiệu quả các loại tội phạm, trong sạch hóa được cộng đồng là một quãng đường vạn dặm. Tuy nhiên, trong bối cảnh người sử dụng ma túy nhan nhản ngoài đường phố, công tác phòng chống tội phạm rất nhiều khó khăn, tội phạm hiếp dâm, cướp của giết người với tính chất liều lĩnh, man rợ ngày càng gia tăng, diễn biến phức tạp vì hầu hết chúng đều là… con nghiện, thì việc làm này đã khởi lên hy vọng rất lớn cho người dân trong hành trình từng bước kiểm soát và lập lại trật tự an toàn xã hội trên địa bàn TP. Vấn đề còn lại là việc thống kê, rà soát, phân loại, theo dõi… số người nghiện cần phải được triển khai đồng bộ với việc đẩy nhanh tiến độ tìm giải pháp tháo gỡ những vướng mắc trong công tác quản lý và cai nghiện cũng như nâng cao hiệu quả trong công tác phòng chống, xử lý các loại tội phạm hiện nay.
ĐƯỜNG LOAN
