Năm 1996, lần đầu tiên Croatia xuất hiện trên bản đồ bóng đá châu Âu sau khi Liên bang Nam Tư tan rã và ngay lập tức, bóng đá thế giới chào đón một thế hệ tài năng mà chỉ 2 năm sau đó, họ suýt nữa vào đến trận chung kết World Cup 1998.
Những cái tên như Bilic, Simic, Boban, Prosinneski, Suker, Vlaovic đã khiến thế giới túc cầu phải nhớ mãi bởi tài năng và một lối chơi đậm chất nghệ thuật ở EURO 1996, giải đấu mà cho đến nay vẫn được xếp vào dạng kinh điển của bóng đá thế giới.
Bilic (phải) vẫn đang dang dở mục tiêu danh hiệu trên cả cương vị cầu thủ lẫn HLV tuyển Croatia.
Croatia sẽ bắt đầu EURO 2016 với trận đấu gặp Thổ Nhĩ Kỳ, đây là một sự trùng hợp thú vị khi 20 năm trước, trận đầu tiên mà họ chơi bóng trên tư cách quốc gia độc lập tại EURO đó là chiến thắng 1-0 trước Thổ Nhĩ Kỳ. 20 năm trôi qua, trong số 14 cầu thủ đã ra sân ngày đó, một người đã qua đời vì bệnh ung thư hồi năm 2012 ở tuổi 44 đó là hậu vệ Palvicic, đa số những người còn lại đều vẫn hoạt động bóng đá mà nổi bật nhất chính là Bilic, HLV đội West Ham ở giải ngoại hạng Anh, từng dẫn dắt Croatia dự EURO 2008.
Năm 1996, Croatia đã phải dừng bước trước tuyển Đức ở tứ kết. Đấy là một kết quả không có gì bất ngờ khi Đức ở thời điểm đó quá mạnh. Tuy nhiên, chính thất bại ngày đó là nền tảng để thế hệ vàng của bóng đá Croatia cũng như bóng đá Nam Tư cũ chơi thăng hoa tại World Cup 1998, trong đó có trận đấu "phục thù" trước người Đức ở tứ kết.
***
Sau này nhớ lại, Bilic thừa nhận: "Thất bại trước tuyển Đức ở EURO 1996 trên sân Old Trafford có lẽ là thời khắc buồn nhất trong sự nghiệp của tôi. Đấy là trận đấu mà chúng tôi chơi hay hơn họ. Khi Suker ghi bàn gỡ hòa 1-1, tôi có cảm giác Croatia đang là Man.United được chơi trên sân nhà. Thế nhưng, chúng tôi đã thất bại”.
Theo Bilic, điều đáng tiếc lớn nhất đối với Croatia đó là những ngôi sao chơi bóng tại nước ngoài đã không có đủ thời gian để hòa nhập cùng phần còn lại của đội tuyển do hoàn cảnh nội chiến. Ở độ tuổi chín mùi của sự nghiệp, nếu có quá trình tập luyện nhiều hơn, Croatia đã có thể giành lấy vinh quang ngay lần đầu tiên bước ra thế giới.
Bóng đá Croatia đã không có một thế hệ nào như thế nữa, mặc dù họ vẫn đều đặn có mặt tại các kỳ EURO và World Cup từ đó đến nay (chỉ vắng 1 kỳ ở mỗi giải). Ngay cả tại EURO 2008, Bilic dẫn dắt Croatia tiến đến vòng tứ kết nhưng có lẽ đội hình khi đó cũng chỉ có Mordic thật sự vươn đến tầm thế giới như thế hệ 1996 mà thôi.
ĐĂNG LINH
