Đầu tuần vừa rồi, con gái tôi học lớp 4 về xin tiền mẹ đóng khoản vệ sinh trường lớp. Con giải thích, nhà trường có thuê một bác dọn dẹp vệ sinh, nhặt rác xung quanh sân trường nên phải đóng tiền để nhà trường trả công cho bác ấy.
Tôi nhớ ngày trước, ngay khi học ở bậc tiểu học (từ lớp 3 trở đi), một tuần mỗi lớp có một buổi lao động, dọn vệ sinh nhà trường. Học buổi sáng thì đi lao động buổi chiều hoặc ngược lại. Các buổi lao động đó thường mệt nhưng rất vui. Tất cả được phân công nhiệm vụ và phương tiện, công cụ đầy đủ như chổi, rổ, bao đựng rác… Mọi người đến đúng giờ, được cô giáo chủ nhiệm phân theo tổ hoặc nhóm. Các tổ, các nhóm cùng thi đua nên rất háo hức và việc quét dọn vệ sinh làm cho sân trường sạch sẽ, thoáng mát nên ai cũng tích cực, tự giác.
Đem chuyện này trao đổi với con gái, bé cũng hưởng ứng, nếu được lao động tập thể như thế, chắc lớp con sẽ đoàn kết và đạt được kết quả tốt. Nhưng rồi bé lại xìu mặt xuống, thỏ thẻ: “Bọn con học suốt ngày mà có làm hết bài tập đâu, thời gian đâu mà tham gia lao động. May ở nhà thỉnh thoảng mẹ còn cho con tham gia nấu ăn, nhặt rau, rửa bát nên con còn vận động chút xíu, chứ mấy bạn con trong lớp kể cả trai lẫn gái đều chẳng phải động tay, động chân vào việc làm nào”.
Tôi lại nhớ đến cảnh mấy gia đình có con bằng tuổi con gái mình. Đến giờ ăn cơm rồi mà chẳng chịu phụ ba mẹ dọn mâm bát. Người lớn phải phục vụ tận nơi, cơm bưng nước rót. Ăn xong rồi cũng không biết để bát bẩn vào đâu, thay quần áo dơ ra rồi vứt khắp nơi. Chị hàng xóm với tôi có con gái học lớp 7 rồi mà mỗi lần chị bận đi đâu buổi tối, lại phải chạy đôn chạy đáo mua vội cho con hộp cơm vì lo con ở nhà không biết xoay xở ra sao, nhịn đói thì tội nghiệp.
Thiết nghĩ, gia đình và nhà trường là hai môi trường giáo dục tạo điều kiện thuận lợi để trẻ được phát triển toàn diện. Vậy mà, nếu ở trong hai môi trường đó, trẻ không có cơ hội để lao động chân tay, rèn luyện thể lực thì việc trẻ khiếm khuyết về nhân cách là một kết quả tất yếu mà không ai mong đợi.
PHƯƠNG LAN
(TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai)