Năm 2008, trên Báo SGGP đăng bài “Có một ngã ba Đồng Lộc ở biên giới Tây Nam”. Bài báo nhắc đến việc 24 Thanh niên xung phong (TNXP) TPHCM đã bị bọn Pôn Pốt giết hại trên đất Campuchia gần ngã ba Long Phước (Tây Ninh) năm 1978. Sau khi báo đăng, Thành ủy - UBND TPHCM đã chỉ đạo Lực lượng TNXP TP lập đề án xây dựng tượng đài tưởng niệm. Nhà báo Đinh Phong, tác giả bài báo này, vừa phỏng vấn ông Lê Tấn Hùng, Chỉ huy trưởng Lực lượng TNXP TP, về việc triển khai xây dựng tượng đài.
° Nhà báo ĐINH PHONG: Từ sau khi bài báo “Có một ngã ba Đồng Lộc ở biên giới Tây Nam” nhắc về sự kiện hy sinh anh dũng của 24 liệt sĩ TNXP năm 1978 ở biên giới Tây Nam, các đồng chí đã làm gì để đáp ứng mong mỏi của TNXP và thân nhân các liệt sĩ?
° Ông LÊ TẤN HÙNG: Bài viết trên Báo SGGP được mọi người chú ý và nhắc nhở Lực lượng TNXP TPHCM rất nhiều. Trước đây chúng tôi đã chôn cất, làm bia mộ cho các đồng chí hy sinh, song lại chưa chú ý việc xây dựng một tượng đài để tưởng niệm và giáo dục các thế hệ trẻ. Điều chúng tôi rất thấm thía là: Chúng ta đã đến ngã ba Đồng Lộc, Truông Bồn để tưởng niệm các liệt sĩ TNXP, nhưng ta lại chưa có bia tưởng niệm các liệt sĩ TNXP của TPHCM ngay tại phía Nam. Vì vậy, ngày 16-12-2008, chúng tôi đã có Công văn số 38/CVDV đề nghị lãnh đạo TP ủng hộ và cho phép làm lễ tưởng niệm và xây dựng bia tưởng niệm 24 liệt sĩ TNXP nhân 30 năm ngày 24 chiến sĩ TNXP hy sinh.
Thường trực Thành ủy TPHCM đã có Công văn số 2621 (ngày 26-12-2008) đồng ý chủ trương của Lực lượng TNXP và giao nhiệm vụ cho Sở VH-TT-DL, Ban Thường vụ Thành đoàn phối hợp với Lực lượng TNXP thực hiện. Thường trực UBND TP cũng đã chỉ đạo cụ thể Lực lượng TNXP thực hiện chủ trương xây dựng Khu Tưởng niệm 24 liệt sĩ TNXP tại ngã ba Long Phước ở huyện Bến Cầu, Tây Ninh.
Ngày 26-3-2010, Sở KH-ĐT TP đã phê duyệt dự án đầu tư Khu Tưởng niệm liệt sĩ TNXP với diện tích 51.315m2 do UBND tỉnh Tây Ninh quy hoạch từ Công văn số 2178 ngày 20-8-2009.
° Từ đó đến nay, Lực lượng TNXP đã triển khai công việc như thế nào?
° Trước hết, chúng tôi phát động cuộc thi thiết kế tượng đài và cụm phù điêu. Qua 2 lần phát động, đến nay đã có 20 mẫu cụm tượng đài và 8 mẫu cụm phù điêu tham gia cuộc thi. UBND TP đã quyết định thành lập Hội đồng nghệ thuật để tuyển chọn. Chúng tôi đã làm việc với UBND tỉnh Tây Ninh, Huyện ủy và UBND huyện Bến Cầu, đồn biên phòng để khảo sát nơi xảy ra sự kiện và nơi đặt bịa tưởng niệm. Chúng tôi đã chọn một địa điểm ở xã Long Phước, cách biên giới khoảng 900m và cách địa điểm 24 chiến sĩ TNXP bị bọn Pôn Pốt giết hại khoảng 10km. Đây là vị trí thích hợp đặt trên đất Việt Nam thuận tiện cho quản lý và có điều kiện cho lớp trẻ Việt Nam đến tưởng niệm.
Chúng tôi đặt tên dự án là “Khu Tưởng niệm liệt sĩ TNXP TPHCM”. Dự toán kinh phí dự án gần 30 tỷ đồng, trong đó từ nguồn kinh phí của TNXP khoảng 20 tỷ đồng và vận động tài trợ khoảng 10 tỷ đồng. Khu tưởng niệm có đền thờ, nhà lưu niệm, tượng đài TNXP, nhà nghỉ chân, hồ nước, bãi đậu xe… Hiện chúng tôi đã khảo sát mặt bằng, có kế hoạch đền bù giải tỏa mặt bằng và hoàn thành cơ bản sơ đồ thiết kế.
Từ tháng 8-2010, các lực lượng đã khẩn trương thi công các hạng mục để kết thúc giai đoạn 1 vào tháng 3-2011.
ĐINH PHONG (thực hiện)
