(SGGP).- Ngày 11-2 (nhằm ngày 20 tháng giêng năm Nhâm Thìn), tại khu di tích Thủ khoa Bùi Hữu Nghĩa (phường Bùi Hữu Nghĩa, quận Bình Thủy, TP Cần Thơ), TP Cần Thơ đã tổ chức lễ giỗ và lễ kỷ niệm lần thứ 140 ngày mất của danh nhân văn hóa - Thủ khoa Bùi Hữu Nghĩa.
Cụ Bùi Hữu Nghĩa sinh năm 1807, mất năm 1872, quê quán tại thôn Long Tuyền, tổng Định Thới, phủ Định Viễn, trấn Vĩnh Thanh (nay là khu vực 2, phường Bùi Hữu Nghĩa, quận Bình Thủy, TP Cần Thơ).
Năm 1835, cụ đỗ thủ khoa kỳ thi Hương ở Gia Định, vì thế ông được gọi là Thủ khoa Nghĩa. Sau đó ông được bổ nhiệm làm quan tri huyện, quan tri phủ tỉnh Biên Hòa, tỉnh Vĩnh Long (nay là tỉnh Trà Vinh). Làm quan thanh liêm, luôn vì nhân dân chống lại bọn cường hào ác bá nên gian thần vu oan cho ông tội “xúi dân làm loạn, chủ mưu giết người”. Triều đình xử ông án tử. Phu nhân ông là bà Nguyễn Thị Tồn đã lặn lội ra tận kinh đô Huế để minh oan cho chồng.
Cuối đời, Thủ khoa Bùi Hữu Nghĩa cáo quan về quê dạy học, hốt thuốc chữa bệnh cho dân và dùng ngòi bút lên án thực dân Pháp xâm lược, cổ vũ phong trào yêu nước. Ông là một trong những nhà thơ yêu nước cuối thế kỷ 19, một trong 4 “Rồng vàng” ở đất Nam bộ.
Hiện khu mộ của danh nhân văn hóa - Thủ khoa Bùi Hữu Nghĩa tại quận Bình Thủy, TP Cần Thơ đã được công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia năm 1994. Khu di tích này đang được trùng tu, tôn tạo theo tiêu chuẩn di tích lịch sử cấp quốc gia.
H.LUÔNG
