Chủ quan với biến chứng mắt ở bệnh đái tháo đường (ĐTĐ) là nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa cho người bệnh trong khi chính các yếu tố gây nên biến chứng mắt như: thời gian bị bệnh, kiểm soát đường máu kém, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, có bệnh lý thận đi kèm hoàn toàn có thể kiểm soát được.
Biến chứng mắt tuy không gây chết người nhưng lại cực kỳ nguy hiểm vì thường gây tàn phế và làm mất khả năng lao động. Ở các nước châu Âu và Mỹ, biến chứng mắt do bệnh ĐTĐ là nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa ở những người trong độ tuổi lao động (20 - 65 tuổi). Ngay khi được phát hiện ĐTĐ đã có khoảng 20% số bệnh nhân có biến chứng mắt, còn sau khi bị bệnh từ 10 năm trở lên thì có tới 75% số bệnh nhân sẽ bị biến chứng mắt.
Bệnh lý võng mạc, đục thủy tinh thể, Glaucoma là những biến chứng mắt của bệnh ĐTĐ
Các bệnh nhân ĐTĐ có nguy cơ cao bị các bệnh mắt như đục thủy tinh thể, glaucoma, tắc động mạch võng mạc... Việc tăng đường máu trực tiếp gây tổn thương và phá hủy các mạch máu ở võng mạc, vì vậy bệnh võng mạc được coi là biến chứng đặc hiệu của ĐTĐ. Tùy thuộc vào mức độ tổn thương các mạch máu ở võng mạc mà người ta chia bệnh võng mạc ở bệnh nhân ĐTĐ làm 2 giai đoạn: sớm là bệnh võng mạc không tăng sinh (chưa có các mạch máu mới) và muộn là bệnh võng mạc tăng sinh (đã có các mao mạch mới). Điều đặc biệt nguy hiểm là đa số các bệnh nhân ĐTĐ không thấy có bất cứ triệu chứng gì về mắt cho đến khi đột nhiên bị mất thị lực. Khi đó, dù có được điều trị rất tích cực và tốn kém thì khả năng bảo tồn được thị lực là rất nhỏ, phần lớn các bệnh nhân sẽ bị mù vĩnh viễn. Có một thực tế mà ít người biết, sau khoảng 5 – 10 năm mắc ĐTĐ thì có tới 90% người ĐTĐ type I và 60% người ĐTĐ type II bị biến chứng võng mạc mắt, trong đó 50% dẫn đến mù lòa.
Chăm sóc mắt để tránh bị biến chứng
Muốn bảo vệ mắt, bạn cần thực hiện tốt các bước sau:
Bước đầu tiên và quan trọng nhất là luôn luôn giữ đường máu trong vùng an toàn. Trong nghiên cứu điều trị ÐTÐ type 1, tỷ lệ bị bệnh võng mạc ở các bệnh nhân được điều trị kém tích cực (HbA1c khoảng 8%) cao gấp 4 lần so với các bệnh nhân được điều trị tích cực (HbA1c khoảng 7%). Còn với những người đã có bệnh võng mạc thì kiểm soát đường máu tốt có thể làm tiến triển của bệnh chậm còn một nửa.
Bước 2: Khống chế huyết áp của bạn thường xuyên ở mức < 130/80 mmHg.
Bước 3: Nếu bạn có hút thuốc lá thì phải bỏ ngay.
Bước 4: Đi khám bác sĩ chuyên khoa mắt thường xuyên, ít nhất 1 lần mỗi năm.
Bước 5: Hãy đi khám bác sĩ chuyên khoa mắt ngay nếu thấy có 1 hoặc nhiều dấu hiệu sau: nhìn mờ, khó đọc sách báo, nhìn đôi, đau 1 hoặc cả 2 bên mắt, mắt đỏ hoặc căng tức, nhìn có hình ảnh ruồi bay, không nhìn rõ sang 2 bên mà bình thường mình vẫn nhìn được và khi bạn có thai hoặc có kế hoạch sẽ có thai.
| |
Theo Dự án ĐTĐ -
Bệnh viện Nội tiết Trung ương