Muối ế!

Trong lúc người dân các tỉnh Bắc miền Trung đang gồng mình khắc phục hậu quả sau 2 trận lũ liên tiếp, thì hàng ngàn người dân khác ở một số tỉnh Nam Trung bộ cũng lao đao không kém vì hàng chục ngàn tấn muối chưa bán được.

Có lẽ chưa có năm nào diêm dân các tỉnh miền Trung “nóng ruột” như năm nay, giá muối từ đầu vụ đã thấp, giữa vụ còn thấp hơn và nay có thể mất trắng khi những cơn mưa liên tục đổ xuống ruộng muối miền Trung. Trong những ngày này, khi chúng tôi đi dọc ven biển miền Trung. Hình ảnh những đống muối cao chót vót, trắng lóa cả mắt... đang nằm… bất động giữa đồng phần nào nói lên nỗi buồn của diêm dân.

Ghé qua đồng muối xã Ninh Diêm, huyện Ninh Hòa (Khánh Hòa) đúng lúc những cơn mưa ngày càng nặng hạt do ảnh hưởng đợt không khí lạnh tăng cường. Không khí oi bức đã dịu, vậy mà, trong lòng những diêm dân nơi đây như lửa đốt. Diêm dân Lê Văn Truyền và vợ đang hối hả căng bạt che cho đống muối chất cao ngất ngưởng ngay trên gò cạnh ruộng. Anh Truyền làm 2ha muối, mùa này thu hoạch 1 tấn/ngày. Nếu bán được 500 đồng/kg mới đủ vốn, nhưng gần 3 tháng qua, giá muối chưa bao giờ lên quá 250 đồng/kg. Đã vậy, cũng chừng đó thời gian, chẳng thấy ai đến hỏi mua. Đống muối của anh Truyền đã lên tới 40 tấn, một số gia đình lân cận cũng có hàng chục tấn muối và đang chung nỗi niềm với anh Truyền.

Sự khắc khoải của vụ muối năm nay tưởng chừng tìm được lối thoát, khi Chính phủ cho chủ trương mua tạm trữ 200.000 tấn muối trên cả nước và đảm bảo cho diêm dân có lãi từ 30%-40%. Song hy vọng vừa lóe lên đã vụt tắt. Ông Phan Huy Hoàng, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Quảng Ngãi cho biết: Hiện trên địa bàn Quảng Ngãi ước tồn khoảng 5.000 tấn muối đang chờ thu mua. Ông cho biết, từ khi có chủ trương của Chính phủ giao Công ty Lương thực miền Bắc (Vinafood 1) mua muối của diêm dân, đến nay đơn vị này vẫn chưa mua được một ký muối nào trên địa bàn. Ông Hoàng lo lắng: Đến nay, thời gian ấn định hỗ trợ mua muối của Chính phủ đã hết. Mùa mưa bão ở miền Trung đã đến, bao nhiêu mồ hôi nước mắt của diêm dân có thể trở thành công cốc, nếu lượng muối tồn vẫn không sớm được thu mua...

Theo thống kê của Chi cục Phát triển nông nghiệp Khánh Hòa, đến thời điểm hiện tại, lượng muối thu mua của Vinafood 1 tại tỉnh Khánh Hòa chỉ hơn 20%, hiện còn tồn trên 20.000 tấn. Tại Ninh Thuận, lượng muối mua theo chủ trương cũng chưa quá 50%. Theo chỉ đạo của Bộ NN-PTNT, thống nhất giá thu mua muối tạm trữ cho diêm dân tại đồng ruộng là 500.000 đồng/tấn. Thế nhưng, Vinafood 1 và chi nhánh muối Việt Nam lại chỉ đạo các doanh nghiệp trực thuộc thu mua muối tại kho với giá 570.000 đồng/tấn. Với giá này tuy có cao hơn nhưng diêm dân phải tự chở muối đến kho. Theo tính toán, bình quân phí vận chuyển mỗi tấn muối đến kho thu mua phải mất ít nhất 100.000 đồng (tùy ruộng muối xa gần), đó là chưa kể chi phí thuê nhân công bốc vác muối lên xuống.

Tại Quảng Ngãi, trước phản ánh gay gắt của diêm dân, Sở NN-PTNT Quảng Ngãi đã hai lần có công văn gửi Vinafood 1 đôn đốc việc thu mua muối. Lãnh đạo Sở NN-PTNT cũng đã mời Vinafood 1 vào làm việc và đơn vị này cũng đã về tận các ruộng muối khảo sát, nhưng đến nay vẫn... im hơi lặng tiếng.

Văn Ngọc