Việt Nam và Liên minh Hải quan Nga, Belarus và Kazakhstan đang trong quá trình đàm phán Hiệp định Thương mại (FTA) với phiên đàm phán thứ 3 đang diễn ra tại thủ đô Minsk (Belarus). Thực hiện FTA với liên minh này, Việt Nam kỳ vọng sẽ mở rộng hoạt động giao thương, xuất khẩu hàng hóa, thu hút khách du lịch ở 3 thị trường này, trong đó, Nga là thị trường truyền thống còn nhiều tiềm năng cho hàng hóa Việt Nam. Với cơ hội này, Nga cũng đang tăng cường sự hiện diện thương mại cùng nhiều dự án đầu tư tại Việt Nam.
Thúc đẩy các dự án đầu tư
Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, kim ngạch trao đổi hàng hóa giữa Việt Nam - Nga trong năm 2012 đạt 2,5 tỷ USD, tăng gần 24%. Tính trong 7 tháng đầu năm 2013, kim ngạch thương mại song phương đạt 1,54 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ năm 2012, trong đó, Việt Nam đang xuất siêu hơn 1 tỷ USD và nhập khẩu từ Nga khoảng 485 triệu USD. Về các dự án đầu tư, tính đến tháng 7-2013, có 92 dự án đầu tư trực tiếp của Liên bang Nga tại Việt Nam, với tổng vốn đăng ký hơn 2 tỷ USD, xếp 18 trong số các nước và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam. Tuy nhiên, Nga là nước thứ 3 trong số các nước và vùng lãnh thổ mà Việt Nam đầu tư ra nước ngoài, hiện có 17 dự án với tổng vốn hơn 2,36 tỷ USD. Quan hệ thương mại giữa 2 nước còn rất nhiều tiềm năng. Với việc quyết định thành lập chi nhánh cơ quan đại diện thương mại Nga tại TPHCM mới đây, cho thấy, Nga đang muốn đẩy mạnh hơn nữa hoạt động thương mại tại Việt Nam. Theo Bộ Công thương, trong thời gian gần đây số lượng đoàn doanh nghiệp Nga sang Việt Nam để tìm hiểu thị trường, tìm kiếm đối tác, đầu tư ngày một tăng lên.
Tham dự lễ khai trương chi nhánh cơ quan đại diện thương mại Nga tại TPHCM mới đây, Thứ trưởng Bộ Phát triển kinh tế Liên bang Nga A.E.Likhachev cho biết, quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa Nga và Việt Nam đang đưa ra một yêu cầu mới, đó là việc mở rộng các định chế phối hợp hành động giữa doanh nghiệp 2 nước. Chính phủ 2 nước đang đặt mục tiêu đạt kim ngạch thương mại song phương 7 tỷ USD vào năm 2015. Và theo tính toán của các chuyên gia Nga, với việc thành lập khu vực thương mại tự do giữa 4 nước nói trên, đến năm 2018, kim ngạch thương mại 2 nước có thể tăng lên 12 tỷ USD.
Ngoài hợp tác “truyền thống” về lĩnh vực thăm dò, khai thác dầu khí, hiện Nga đang kỳ vọng lớn vào dự án điện nguyên tử đầu tiên của Việt Nam được xây dựng tại tỉnh Ninh Thuận. Nhà máy này đang được triển khai, với sự hợp tác của Tập đoàn nhà nước Rosatom (Nga). Theo phía Nga, nhà máy dự kiến sẽ tiến hành xây dựng từ năm 2014 và đến năm 2020 sẽ hoàn thành việc xây dựng và đưa tổ máy đầu tiên của nhà máy vào vận hành. Rosatom là tập đoàn năng lượng lớn nhất tại Nga, cung cấp trên 40% sản lượng điện của nước này trên phần lãnh thổ thuộc châu Âu. Rosatom giữ vị trí hàng đầu trên thị trường thế giới về công nghệ hạt nhân và giữ vị trí số 1 thế giới trong việc phát triển nhà máy hạt nhân tại nước ngoài.
Điểm đến mới của du khách Nga
Ngoài tăng trưởng về trao đổi hàng hóa, các dự án đầu tư mới, việc “bùng nổ” tăng trưởng khách Nga đến du lịch Việt Nam trong 2 năm gần đây đã mở ra một cơ hội mới cho du lịch Việt Nam. Tại Hội nghị hợp tác và phát triển du lịch Việt - Nga vừa được tổ chức ngày 12-9 tại TPHCM, với sự tham dự của khoảng 30 hãng lữ hành của Nga, bà Silakova Irina Viktorovna, Trưởng ban hợp tác quốc tế, Trường Đại học Tổng hợp Văn hóa Du lịch Moscow, nguyên Phó Thị trưởng TP Sarato, Liên bang Nga cho biết, không chỉ đẩy mạnh hợp tác đối với khách du lịch, Nga còn có chủ trương đẩy mạnh hợp tác ở nhiều lĩnh vực, tăng cường hiểu biết, giao lưu giữa nhân dân 2 nước. Biển ở Nga có nhưng phần lớn không tắm được, với thế mạnh về du lịch biển, Việt Nam đang là điểm đến được du khách Nga ưa chuộng. Hội nghị này sẽ là cầu nối để doanh nghiệp du lịch 2 nước kết nối, đưa khách Nga vào Việt Nam nhiều hơn trong thời gian tới. Hiện Nga đang triển khai 2 dự án xây dựng tổ hợp khách sạn, khu nghỉ dưỡng ở Cam Ranh, Nha Trang (Khánh Hòa).
Với mức tăng trưởng lượng khách khoảng 70% - 100%/năm trong 2 năm qua, Việt Nam đang là điểm đến mới của du khách Nga. Có hơn 140 triệu dân, lượng khách outbound (khách Nga đi du lịch nước ngoài) của Nga đứng thứ 9 trên thế giới. Với việc đón hơn 174.280 lượt khách Nga đến Việt Nam năm 2012, Việt Nam chỉ mới đón khoảng 0,5% thị phần khách Nga đi du lịch ở nước ngoài. Theo ông Nguyễn Quốc Hưng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch Việt Nam, để đưa Việt Nam là 1 trong những điểm đến ưa thích của du khách Nga, Bộ VH-TT-DL đã xây dựng, triển khai các chương trình hành động để nâng cao chất lượng sản phẩm, xúc tiến, quảng bá tại thị trường Nga, đẩy mạnh hợp tác giữa cơ quan quản lý du lịch Việt Nam và Nga, đặc biệt là sự góp sức của các cơ quan đại diện Việt Nam và cộng đồng Việt Nam tại LB Nga. Du lịch Việt Nam hướng tới thu hút 350.000 lượt khách du lịch Nga vào năm 2015 và đạt 1 triệu lượt khách trước năm 2020.
MỸ HẠNH