Ngày 9-10, Quốc hội Nga đã thông qua dự luật cho phép tịch thu tài sản của nước ngoài trên lãnh thổ Nga ủng hộ lệnh trừng phạt của phương Tây và hỗ trợ những cá nhân, tổ chức Nga bị ảnh hưởng bởi lệnh trừng phạt này. Đây là đòn trả đũa mạnh tay đối với phương Tây kể từ sau khi Nga bị áp đặt lệnh trừng phạt mới từ ngày 12-9.
Người Nga mua hàng tại một siêu thị ở St.Petersburg
Căng thẳng đối đầu
Dự luật được thông qua với 233 phiếu thuận, 202 phiếu chống. Tuy nhiên, dự luật vẫn cần được biểu quyết thêm 2 lần nữa trước khi được phê chuẩn lần cuối. Theo dự luật, các công dân Nga bị ảnh hưởng do bị tịch thu tài sản ở nước ngoài sẽ được bồi thường bằng ngân sách quốc gia. Các chuyên gia phân tích nhận định, dự luật mới sẽ đưa Nga và phương Tây tiếp tục rơi vào thế đối đầu căng thẳng nhất nhiều thập kỷ vì cuộc khủng hoảng tại Ukraine.
Dự luật trên được đưa ra tại Quốc hội Nga lần đầu vào tháng 4 nhưng phải rút lại sau khi có ý kiến cho rằng dự luật đi ngược lại luật pháp quốc tế và luật pháp Nga. Dự luật tiếp tục được trình quốc hội vào tháng 9 vừa qua, sau khi giới chức Italia tịch thu khối tài sản giá trị ước tính 40 triệu USD của doanh nhân Nga Arkady Rotenberg.
Là một trong số những người không tán thành với dự luật, Bộ trưởng phát triển kinh tế Nga Alexei Ulyukayev cho rằng, dự luật sẽ phản tác dụng bởi nó có thể làm đẩy nhanh hơn quá trình bốc hơi nguồn vốn khỏi Nga.
Các lệnh trừng phạt mà phương Tây áp lên Nga liên quan tới cuộc khủng hoảng ở Ukraine đã gây ảnh hưởng không nhỏ đối với nền kinh tế nước này. Trong tháng 8, lạm phát tại Nga tăng lên 8%, cao nhất trong 3 năm. Trong số các mặt hàng thực phẩm, giá thịt và gia cầm tăng mạnh nhất, với mức tăng 17%. Giá thuốc lá tăng 28% và giá vé bay quốc tế cùng các dịch vụ lữ hành tăng 13%. Từ đầu năm tới nay, Ngân hàng trung ương Nga đã tăng lãi suất 3 lần, lên mức 8%, bán USD từ dự trữ ngoại hối để hỗ trợ tỷ giá đồng rúp và kiềm chế lạm phát. Tính từ đầu năm, đồng rúp đã mất giá 18%, đẩy giá thực phẩm nhập khẩu leo thang mạnh.
Tỷ lệ ủng hộ cao
Mặc dù nền kinh tế Nga bị thiệt hại, nhưng Tổng thống Vladimir Putin vẫn nhận được sự ủng hộ cao kỷ lục. Kết quả thăm dò dư luận của Levada cho thấy, trong tháng 8, tỷ lệ ủng hộ ông Putin đã tăng lên hơn 80%, cao hơn so với mức 60% trước khi phương Tây áp đặt lệnh trừng phạt.
Kết quả thăm dò dư luận cũng cho thấy, các vòng trừng phạt liên tiếp mà phương Tây áp đặt lên Nga không gây nhiều tác động tiêu cực đến suy nghĩ của người dân. 92% những người được hỏi trả lời rằng, họ không nhận thấy điều gì khác biệt sau khi các biện pháp trừng phạt liên tục được áp đặt vào Nga. Đối với đòn trả đũa của Nga là cấm nhập khẩu một số sản phẩm từ Mỹ, Liên minh châu Âu và các nước khác, có đến 84% những người tham gia khảo sát ủng hộ. Người Nga đã tìm thấy những khía cạnh tích cực khá lớn trong đó. Nhiều người được hỏi trả lời rằng, sản phẩm thực phẩm của Nga tốt hơn so với sản phẩm nước ngoài hoặc là có chất lượng tương đương. Lệnh cấm nhập khẩu thực phẩm đã thúc đẩy sự phát triển của nông nghiệp trong nước và công nghiệp thực phẩm, có lợi cho người tiêu dùng.
Nhằm phá thế bị cô lập trong dòng lưu thông thương mại - tài chính với các nước phương Tây, Chính phủ Nga gấp rút tăng cường quan hệ liên minh với các đối tác trong nhóm các nền kinh tế mới nổi hàng đầu thế giới (BRICS) gồm Brazil, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi. Đầu tháng 10, Tổng thống Putin cũng đã phê chuẩn Hiệp ước thành lập Liên minh kinh tế Á-Âu (EEU) gồm Nga, Belarus, Kazakhstan bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1-1-2015. EEU được kì vọng sẽ thu hút sự tham gia của các nước cộng hòa thuộc Liên xô cũ như Armenia và Kyrgyzstan. Về tương lai EEU có thể đối trọng với Liên minh châu Âu.
THANH HẰNG (tổng hợp)
