Các loại trà đã được sử dụng làm thuốc cách đây hơn 4.000 năm. Theo đông y, lá trà có vị đắng, chát, tính mát, tác dụng thanh nhiệt, giải khát, tiêu thực, lợi tiểu, an định tâm trí, làm cho tinh thần thư thái, da thịt mát mẻ, trừ mụn nhọt, cầm tả lỵ, giúp giảm chứng chóng mặt xây xẩm. Dùng ngoài, nấu nước trà để ngâm rửa vết bỏng hay lở loét, có tác dụng sát khuẩn, giúp mau lên da non...
Đồi trà tại Bảo Lộc - Lâm Đồng Ảnh: Hữu Đức
Từ lá trà, người ta chế biến thành nhiều loại trà khác nhau, nhưng chủ yếu là ba loại: trà xanh, trà đen và trà oolong. Trà xanh là loại trà chế biến mà không ủ lên men, trà đen là loại trà được chế biến bằng cách để cho lên men, trà oolong được sản xuất trên quy trình lên men một nửa, có tác dụng của cả trà xanh và trà đen, có hương vị đặc biệt hơn. Trà xanh là loại trà còn giữ được màu xanh của diệp lục và có mùi vị đặc biệt. Vitamin C trong trà xanh nhiều gấp 10 lần trong trà đen, chất tanin hòa tan thì nhiều gấp 2 lần. Trà xanh có giá trị dinh dưỡng cao, vì các hoạt chất trong trà ít bị biến đổi.
Ảnh: Nguyễn Chí Anh
|
Các loại trà cần tới những điều kiện chế tác đặc hiệu để không làm mất đi các chất dinh dưỡng quý giá trong trà. Người xưa thường chọn dùng các thứ nước sạch ở đầu nguồn, ở khe núi cao, nước sông sạch và trong, nước ngòi không bị vẩn đục, nước mưa sạch… để pha trà. Ngày nay, người ta chọn các loại nước càng có ít muối khoáng càng tốt, tránh dùng nước máy. Nước để pha trà phải đạt 4 tiêu chuẩn: không đục, không màu, không mùi, không vị. Không dùng nước đang sôi 100°C, hoặc sôi quá lâu để pha trà, sẽ làm mất phẩm chất của trà. Chỉ dùng nước mới đun sôi lần đầu, để nguội khoảng 2-3 phút (còn nóng khoảng 70-80°C), sau đó dùng pha trà và ngâm thêm khoảng 2-3 phút.
Hiện nay, người ta biết được trong lá trà có chứa gần 400 hoạt chất, được xếp làm 13 nhóm. Các nghiên cứu khoa học về tác dụng của trà đối với sức khỏe đã cho biết tanin trong trà có tác dụng như một kháng sinh mạnh. Do đó uống trà sẽ giúp ngừa được tiêu chảy và lỵ trực trùng. Các loại đường và khoáng chất vô cơ trong trà là nguồn bổ sung năng lượng cho cơ thể, ngăn ngừa nhiều loại bệnh, có lợi cho việc hấp thụ các chất dinh dưỡng cần thiết, chống loãng xương hiêu quả. Gần đây một số công trình nghiên cứu còn ghi nhận rằng trà có tác dụng làm giảm nguy cơ bệnh ung thư, cao huyết áp, béo phì, chống phóng xạ. Như vậy, thường xuyên uống các loại nước trà 4-10 tách (400-1.000ml) trong một ngày, sẽ rất có ích cho cơ thể trong việc phòng và chữa bệnh, chống lão hóa và kéo dài tuổi thọ.
Tiệc trà do Công ty cổ phần 7P tổ chức. Ảnh: Nguyễn Ngọc Tuấn
|
Đinh Công Bảy