Người dân được hứa hẹn nơi TĐC sẽ có nhiều điều tốt đẹp, thế nhưng đến nay, ở vùng đất này, nhiều hộ dân thậm chí vẫn chưa được giao đất sản xuất, khiến cuộc sống khốn khó, lao đao.
Chuyển về điểm TĐC Pù Sai Cáng (xã Thông Thụ) từ năm 2012, hộ gia đình ông Vi Xuân Hành có 6 nhân khẩu, chỉ trông chờ vào gạo hỗ trợ của Nhà nước, đi làm thuê, chặt nứa… bán kiếm sống. Ông Hành thở dài ngao ngán: “Ở bản cũ, nhà tôi có gần 10ha đất làm lúa và đất rừng, có phải chịu cảnh đói ăn mô. Bây giờ, cứ phải vào rừng khai thác lùng, nứa về bán cho thương lái. Giờ lùng một thưa dần, phải đi xa lắm, mỗi ngày cố lắm chỉ kiếm được 100.000 đồng thôi”. Cũng như nhà ông Hành, nhiều hộ dân như nhà ông Lang Văn Ngân, Vi Văn Chính, Vi Văn Duyên… cũng rơi vào hoàn cảnh hết sức khó khăn vì chưa được giao đất sản xuất.
Ông Lương Thượng Hiền, Phó Bí thư Đảng ủy xã Thông Thụ, cho biết, toàn xã có 8 điểm TĐC gồm: Huồi Sai, Pù Sai Cáng, Huồi Lướm, Na Lướm, Huồi Đừa, Na Hứm, Phú Lâm và Bản Mải. Cho đến thời điểm này, rất nhiều hộ chưa được giao đất sản xuất. Hàng trăm hộ dân buộc phải mưu sinh bằng rất nhiều nghề, vào miền Nam và sang tận Lào làm thuê, làm thuê tại chỗ, tận thu lâm sản phụ, chăm sóc bảo vệ rừng, nuôi trồng thủy sản... nhưng thực tế cho thu nhập rất thấp, không đủ lo cuộc sống.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, nguyên nhân người dân chưa được giao đất sản xuất là do các đơn vị tư vấn thực hiện khảo sát, thiết kế chậm. Mặt khác, một số diện tích đất rừng nằm trong quy hoạch giao cho dân sản xuất, nhưng do để lâu nên vướng vào Chỉ thị số 13-CT/TW năm 2017 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Số diện tích rừng này được yêu cầu phải dừng lại để tìm quỹ đất khác thay thế.
Theo số liệu của UBND tỉnh Nghệ An, công tác giao đất nông nghiệp đã được thực hiện ở 13/13 điểm TĐC thuộc 3 xã Thông Thụ, Đồng Văn và Tiền Phong (huyện Quế Phong). Trong quá trình rà soát có 67,4/950,51ha đang có rừng tự nhiên phải giữ lại, không được giao cho dân. Vì thế, UBND tỉnh Nghệ An đã có văn bản chỉ đạo UBND huyện Quế Phong khẩn trương khảo sát quỹ đất mới để thay thế và giao cho người dân TĐC trong quý 4-2018.
Ông Lê Văn Giáp, Chủ tịch UBND huyện Quế Phong, cho biết: “Nguyên nhân những bất cập, khó khăn trong giao đất sản xuất cho dân do nhiều phía. Trách nhiệm này là của chủ đầu tư, đơn vị tư vấn và cả chính quyền địa phương thiếu đôn đốc trong công tác chỉ đạo. Thời gian tới, huyện sẽ tiếp tục kêu gọi gạo cứu trợ, không thể để dân đói, dân thiếu gạo ăn. Quan điểm của huyện sẽ xử lý nghiêm những cá nhân, cơ quan nào liên quan để xảy ra tình trạng dây dưa, kéo dài như thế này”.