Theo thông lệ, khi Tết Âm lịch cách chừng từ 45 - 60 ngày (tùy theo thời tiết) là các nhà vườn trồng hoa đào trưng tết bắt tay vào mùa tuốt lá cho đào. Đặc trưng của cây mai, đào là phải tuốt bỏ hết lớp lá đi thì cây mới đồng loạt bung phát nụ hoa và cây hoa cảnh mới đẹp, mới hút người mua.
Nếu như với những nhà vườn trồng quất cảnh, hay một số loại hoa khác họ còn có thể tính toán được để làm sao đấy cho cây, hoa đúng dịp tết. Còn với những người trồng đào thì có trúng mùa hay không thì đều phụ thuộc ở... “ông trời” mà thôi! Ông Nguyễn Văn Tâm, năm nay 67 tuổi, ở xóm 2 Bắc, làng đào Nhật Tân, người đã có gần suốt cuộc đời gắn bó với nghề trồng hoa đào, cho biết: “Chuyện tính toán theo thời tiết là chuyện nhà nào cũng vẫn làm. Thế nhưng, ai mà biết ông trời nay lạnh, mai nóng thế nào mà lường trước. Kinh nghiệm bản thân của tôi là không phải bàn cãi nhưng vẫn phải chấp nhận năm được, năm mất...”.
Vâng, quả là không phải chỉ riêng ông Tâm, mà hầu như người nông dân trồng đào nào ở làng hoa Nhật Tân mà chúng tôi tiếp xúc, đều nói rằng nghề trồng đào là nghề “đánh bạc” với “ông trời”. Vòng đời của những bông hoa đào rất ngắn ngủi, nếu lứa hoa trên cây không nở đúng dịp bán tết là đi tong cả năm dài chăm sóc vất vả. Bây giờ đang vào đầu mùa tuốt lá đào, mặc dù thời tiết Hà Nội lạnh nhưng người nông dân ở Nhật Tân vẫn tuốt với mức dè dặt, nghĩa là nhà nào cũng có ý định tuốt lá làm vài ba đợt, mỗi đợt cách nhau độ ít ngày. Bà Lê Thị Hà, ở cụm 1 cho hay, sở dĩ các hộ phải tuốt lá như vậy là vì nhỡ không may trượt đợt này còn có đợt khác trúng, chứ không thì lấy tiền đâu mà ăn tết. “Nếu thời tiết cứ lạnh đều như vầy từ nay tới tết thì dịp này tuốt lá là đẹp, đào sẽ nở hoa sau tuốt lá khoảng 45 ngày. Nhưng, nếu tuốt dịp này mà trời bỗng nắng nóng thì coi như xong”.
Anh Trần Hà Nam, thôn Nỏ Bạn, xã Vân Tảo, Thường Tín, Hà Nội - người trồng đào đã 10 năm nay, đang miệt mài tuốt lá đào cùng vợ con ngoài ruộng cho hay: “Nếu năm nay mà “trượt” mùa hoa nữa là sang năm tôi phá bỏ cây đào chuyển qua trồng một số loài hoa khác, chứ không thể chung thủy với đào được nữa. Ai đời 10 năm trồng đào thì 4 năm bán hoa trước tết cả nửa tháng, 2 năm bán hoa đào mãi tận rằm tháng Giêng. Bốn vụ trúng mùa thì thu nhập cũng chỉ gọi là đủ chi phí đầu tư...”.
Có tiếp xúc, có tâm sự với những nhà vườn trồng hoa cây cảnh nói chung cũng như những người trồng hoa đào trưng tết nói riêng mới thấy sự vất vả, nỗi lo toan của họ. Tiền bạc đầu tư, công sức họ bỏ ra có khi trở thành công cốc. Thời điểm tuốt lá đào này người nông dân đang thấp thỏm lo.
Nguyễn Hoàng Đại
