Thông tin từ báo cáo đánh giá mới nhất của Ngân hàng Thanh toán quốc tế (BIS) cho biết nguy cơ rủi ro đối với ngành ngân hàng tại Trung Quốc hiện đã cao gấp 3 lần, trên cả mức độ nguy hiểm. Điều này đã làm dấy lên sự lo ngại về việc biến động từ nền kinh tế lớn thứ hai thế giới có thể ảnh hưởng tới hệ thống tài chính toàn cầu.
Theo đó, thước đo nợ Trung Quốc đã chạm mức cao kỷ lục trong quý 1 năm 2016, chênh lệch giữa tổng cho vay tín dụng và tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Trung Quốc đã tăng lên mức 30,1 - cao nhất từ trước tới nay. BIS cho rằng khoảng cách này chỉ cần ở mức 10 đã đủ để trở thành rủi ro tiềm tàng với hệ thống ngân hàng của một quốc gia. Con số này cách đây 1 năm của Trung Quốc là mức 25,4. Cách đánh giá chênh lệch giữa tổng cho vay tín dụng và GDP được BIS dựa trên việc thu thập các số liệu về hoạt động cho vay có liên quan tới quy mô kinh tế và theo dõi khuynh hướng dài hạn của mức độ chênh lệch này. Tỷ lệ này càng lớn, nguy cơ xảy ra cuộc khủng hoảng ngành ngân hàng càng cao.
Các hãng truyền thông và trang tin chuyên về tài chính như Reuters, Economist, Bloomberg đồng loạt đưa ra các phân tích và cảnh báo về nguy cơ khủng hoảng ngân hàng ở Trung Quốc. Cảnh báo trên Reuters khá tương đồng với tờ Economist khi cho rằng Bắc Kinh đang dần mất kiểm soát hệ thống tài chính trong nước. Bất chấp các nỗ lực liên tục nhằm kìm hãm, các hình thức cho vay phi chính thức vẫn phát triển mạnh. Giá trị những tài sản ngầm này đã tăng hơn 30%/năm trong suốt 3 năm qua.
Trong khi đó, hãng Bloomberg đưa ra cảnh báo đối với kinh tế Trung Quốc dựa trên ý kiến của các chuyên gia hàng đầu thế giới. Larry Hu, chuyên gia phân tích cao cấp tại Macquarie Securities, nhận định: “Đồng USD mạnh là ẩn số lớn đối với kinh tế Trung Quốc. Bởi nó sẽ đẩy ngược dòng chảy vốn ra khỏi Trung Quốc, tăng áp lực giảm phát, ảnh hưởng tiêu cực tới thu nhập doanh nghiệp và qua đó kìm hãm tốc độ tăng trưởng chung của nền kinh tế”. Đồng USD mạnh lên khiến các công ty gánh trên lưng những khoản nợ lớn bằng đồng bạc xanh sẽ phải đối mặt với áp lực trả nợ lớn hơn, trong khi đó Ngân hàng Trung ương Trung Quốc cũng phải nắm giữ nhiều ngoại tệ hơn để phục vụ các mục đích ổn định đồng nhân dân tệ, khiến nguồn cung tiền trở nên hạn chế. Nhận định này phần nào trở thành hiện thực khi Trung Quốc liên tục phải điều chỉnh giá đồng nhân dân tệ, ngay trong ngày 20-9, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc ấn định tỷ giá tham chiếu của đồng nhân dân tệ ở mức 6,6595 nhân dân tệ đổi 1 USD, tương đương mức tăng giá 0,45% so với phiên trước, là mức tăng mạnh nhất kể từ tháng 6 tới nay.
Andrew Polk, nhà kinh tế học tại Conference Board cho rằng: “Bức tranh tổng thể của thị trường tài chính Trung Quốc 2016 xoay quanh hệ thống ngân hàng của nước này, sẽ không quá bất ngờ nếu hệ thống ngân hàng Trung Quốc chứng kiến một cuộc khủng hoảng trong năm nay, bởi áp lực đè lên khu vực tư nhân của nền kinh tế này đang rất lớn, đe dọa dẫn tới vỡ nợ hoặc mất khả năng thanh toán của các doanh nghiệp. Lợi nhuận trong khu vực công nghiệp sẽ tiếp tục đi xuống, trong bối cảnh thua lỗ ngày càng lan rộng”.
VIỆT LÊ