Ngày 6-5, tại Hội thảo Hợp tác hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tài chính – kế toán đáp ứng yêu cầu xã hội do Diễn đàn giáo dục ACCA Việt Nam (Hiệp hội Kế toán Công chứng Anh - Hội nghề nghiệp kế toán, kiểm toán quốc tế) tổ chức, ông Trịnh Quang Anh, Giám đốc Trung tâm Đào tạo Ngân hàng Hàng hải Việt Nam, cho biết, nguồn lực chính cho tài chính, kế toán của ngân hàng này là sinh viên tốt nghiệp đại học trong nước, nhưng chất lượng nguồn nhân lực này còn rất nhiều hạn chế.
Theo ông Anh, sinh viên được trang bị quá nhiều kiến thức khác nhau trong khi khả năng thực hành kém, học nhiều nhưng không vận dụng được. Hiện nay, trong 3 nguồn tuyển là cử nhân trong nước, những người tốt nghiệp đại học ở nước ngoài và những người đã có kinh nghiệm công tác ở các cơ quan khác, cử nhân trong nước là nguồn dồi dào nhất, rẻ nhất. Thế nhưng, các ngân hàng muốn sử dụng phải chấp nhận đầu tư lớn để đào tạo lại.
Bà Bùi Thị Thu Trang, Giám đốc Tài chính và Hành chính Tập đoàn Comin tại Việt Nam, cũng cho rằng, doanh nghiệp nào cũng khát khao sinh viên ra trường có thể bắt tay ngay vào việc nhưng con số này rất hiếm, hầu như doanh nghiệp phải đào tạo lại.
Tuy nhiên, theo ông Đặng Quốc Sơn, Khoa Tài chính – Ngân hàng, Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội, nhà trường cũng muốn đào tạo sản phẩm tốt nhưng đang thiếu sự hỗ trợ của nhà tuyển dụng.
“Doanh nghiệp cứ nói dang tay hợp tác với các trường nhưng vấn đề là dang tay đến đâu? Khi xây dựng chương trình đào tạo, trường đã gõ cửa từng doanh nghiệp để tham khảo, lúc đó các doanh nghiệp đều gật đầu. Nhưng sinh viên của chúng tôi ra trường doanh nghiệp vẫn chê”- ông Sơn kêu.
Trong khi đó, một vấn đề mà các trường rất khó đó là việc không nhận được sự hợp tác của doanh nghiệp trong việc thực tập của sinh viên. Về vấn đề này, báo SGGP đã từng phản ánh thực tế “bi hài chuyện thực tập sinh viên tốt nghiệp”. Thực tế sinh viên được giới thiệu đi thực tập nhưng không được tiếp cận công việc, chỉ được đến công ty 1- 2 lần một tuần. Mỗi lần đến chỉ rót nước, pha trà, rửa chén. Khi xin số liệu thì được cho số liệu từ cách đây đến 4 năm.
“Chúng tôi chỉ mong doanh nghiệp dành một ngày để chỉ cho các em quy trình hoạt động, dành chút thời gian để trả lời khi các em hỏi và cho các em số liệu mới hơn một chút. Năm 2010 đi thực tập mà cho số liệu từ năm 2006 thì làm sao có tính thực tế?” - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Đặng Văn Thanh nói.
Rất nhiều lần, các trường đại học kiến nghị doanh nghiệp phải tạo điều kiện để sinh viên kiến tập, thực tập, thậm chí làm bán thời gian nhằm gia tăng cơ hội thực hành và trau dồi kỹ năng mềm. Thế nhưng cho đến nay xem ra nhà trường và doanh nghiệp vẫn chưa gặp nhau, dù mỗi lần ngồi lại là kêu ca lẫn nhau.
Thực tế, không ít trường đại học đã thiết lập được mối quan hệ giữa cơ sở đào tạo với đơn vị sử dụng lao động thông qua các hình thức tổ chức ngày hội tư vấn việc làm, tìm hiểu nhu cầu doanh nghiệp, ký kết hợp đồng đào tạo nhân lực.
Theo ông Đào Trọng Thi, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội, thực tế đã minh chứng, ở những trường có quan hệ chặt chẽ với doanh nghiệp, kể cả trường ngoài công lập, thì tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp có việc làm phù hợp với ngành nghề đào tạo khá cao, có trường đạt tới trên 90%, như Trường ĐH Quốc tế thuộc ĐHQG TPHCM, Trường ĐH dân lập Hoa Sen...
Rõ ràng, đã đến lúc cần có một chế tài về trách nhiệm của cả hai bên, nhà trường và đơn vị sử dụng lao động về việc phối hợp đào tạo, tránh tình trạng sinh viên nhọc lòng học xong phải làm trái nghề để kiếm sống vì bị doanh nghiệp...chê
LÂM NGUYÊN