Trải qua 38 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, năm 1991 Đoàn 77 - Bộ Tư lệnh Phòng không miền phát triển thành Lữ đoàn Phòng không 77 (thuộc Quân khu 7) mang đầy đủ những nét tiêu biểu truyền thống của Quân đội Nhân dân Việt Nam, của bộ đội phòng không, Quân khu 7, miền Nam thành đồng Tổ quốc.
Tháng 10-1973, trước yêu cầu bảo vệ vùng trời, các mục tiêu trọng yếu của miền và chuẩn bị cho tổng tiến công và nổi dậy giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, Bộ Tư lệnh miền quyết định tách từ đội hình Đoàn Pháo binh 75 miền để thành lập Bộ Chỉ huy Phòng không miền, phiên hiệu: Đoàn 77.
Mùa khô năm 1973-1974, mặt trận miền Đông Nam bộ trở nên sôi động với những trận càn ầm ào của hàng loạt máy bay quân sự suốt ngày đêm. Mặc dù mới thành lập nhưng các chiến sĩ Đoàn 77 đã bảo vệ vững chắc trận địa bằng những loạt đạn xé trời và hạ gục 48 máy bay các loại của địch. Trong khí thế của cuộc tổng tiến công mùa xuân 1975, địch điên cuồng tìm mọi cách đánh phá các căn cứ địa của quân ta, Đoàn 77 đã sử dụng cách đánh uyển chuyển nhưng sắc bén của mình và gây ngỡ ngàng cho địch khi bắn rơi hai máy bay RC 47, loại máy bay do thám của Mỹ và một máy bay do thám không người lái 147J, chiếc máy bay duy nhất của Mỹ bị bắn rơi tại chiến trường Nam bộ.
Trong không khí sôi động của chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, Đoàn 77 được giao nhiệm vụ yểm trợ cho các sư đoàn bộ binh trên hướng Tây Nam, hình thành binh đoàn thọc sâu với nhiệm vụ đánh chiếm Biệt khu thủ đô và Tổng nha cảnh sát. Riêng Tiểu đoàn 172, tên lửa vác vai tham gia đánh thẳng vào Sài Gòn từ hướng Tây Bắc đã bắn rơi 9 máy bay ngay trên vùng trời Phú Lâm, Tân Tạo, ngã tư Bảy Hiền. Và chỉ trong 4 ngày cuối cùng của chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử (từ 26 đến 30-4), Đoàn 77 đã bắn rơi và phá hủy 114 máy bay các loại.
Thực hiện nhiệm vụ quân khu giao, Trung đoàn 595A và Trung đoàn 594 của Đoàn 77 đã góp phần giúp nhân dân Campuchia thoát họa diệt chủng. Đặc biệt trong 3 ngày (từ 28 đến 30-12-1978), khi bọn Pôn Pôt dùng không quân đánh vào đội hình tiến công của ta ở cầu Sông-Tê, Can-Tuốt, Tiểu đoàn 2 thuộc Trung đoàn 594 đã bắn rơi 4 máy bay địch. Đây là đơn vị duy nhất bắn rơi máy bay của Khmer Đỏ. Đoàn 77 còn giúp huấn luyện đào tạo giúp nước bạn 80 cán bộ và hàng trăm nhân viên chuyên môn hậu cần, kỹ thuật và 2 tiểu đoàn phòng không để bạn thực hiện nhiệm vụ bảo vệ đất nước Campuchia.
Trước yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn Phòng không 77 luôn nâng cao cảnh giác, sẵn sàng chiến đấu đập tan âm mưu và đánh đòn phủ đầu địch bằng không quân, tên lửa, bảo vệ vững chắc mục tiêu được giao. Lữ 77 còn huấn luyện 31 trung đội dân quân tự vệ về phòng không, góp phần xây dựng lực lượng phòng không nhân dân đủ lực thực hiện thế trận phòng không nhân dân.
| |
Thúy Thúy