Là một trong những công ty kinh doanh dược phẩm và dụng cụ y tế thuộc dạng lớn ở TPHCM gồm 9 cửa hàng (với 92 quầy thuốc) nhưng khi kê khai, thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2007 và năm 2008 của Công ty cổ phần Dược phẩm quận 10 (CTCPDPQ10) chỉ hơn 1,7 tỷ đồng/năm. Nhận thấy việc kê khai thuế TNDN của CTCPDPQ10 bất hợp lý, Cục Thuế TPHCM đã tiến hành thanh tra tình hình kinh doanh, hoạt động của công ty.
Qua thanh tra, Cục Thuế TPHCM phát hiện mức thuế của công ty khai quá thấp . Vì vậy, Cục Thuế TPHCM đã ra quyết định truy thu hơn 6,2 tỷ đồng tiền thuế TNDN của công ty trong 2 năm 2007 và 2008. Sau khi bị truy thu công ty lại chia đều khoản thuế truy thu phát sinh cho các tiểu thương. Việc làm này đã khiến nhiều tiểu thương phản ứng…
Tiểu thương méo mặt...
Cầm bản thông báo truy thu thuế của CTCPDPQ10 gửi xuống, chị N.M. chủ một cửa hàng chết điếng cho biết công ty thông báo tổng số tiền thuế quầy hàng của chị bị truy thu là hơn 77 triệu đồng. Trong khi mỗi tháng trừ chi phí nhân viên, mặt bằng dịch vụ, thuế má… quầy thuốc của chị lời không còn là bao. Chị phân trần: “Nếu thu kiểu này thì quá trình kinh doanh của quầy thuốc trong 2 năm 2007, 2008 của chúng tôi trở thành công cốc”.
Với những quầy thuốc có doanh thu trung bình như chị M. số tiền truy thu vài chục triệu đã phải “méo mặt” trong khi với những quầy thuốc doanh thu càng lớn thì bị yêu cầu đóng truy càng nhiều. Thậm chí có những “nạn nhân” bị công ty yêu cầu đóng tổng số tiền truy thu lên tới hàng trăm triệu đồng.
Theo nhiều hộ kinh doanh cho biết, vốn liếng, nhân sự… do tiểu thương tự thân vận động. Tiểu thương “hợp tác” với công ty để vào chợ kinh doanh.
Anh N.M.V. chủ quầy thuốc 4… ví dụ: “Quầy thuốc tôi được ứng giá là 250 triệu đồng/tháng. Nếu bán dưới 250 triệu đồng/tháng thì tôi vẫn phải chịu mức tiền là 4,5 triệu đồng/tháng cho CTCPDPQ10. Còn khi bán không đủ thì chúng tôi vừa phải đóng đủ 4,5 triệu đồng lại còn phải tự xoay xở tìm cách “làm tròn sổ sách” bù vào cho “khớp”. Nếu vượt quá doanh thu quy định thì phải nộp thêm khoản phí 1% tương ứng với phần chênh lệch vượt định mức. Ngoài ra hàng tháng các tiểu thương đều đóng tiền đầy đủ về công ty từ khoản kế hoạch lợi nhuận, thuế giá trị gia tăng, mặt bằng, phí bảo hiểm…”.
Tại ai?
Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, do việc kê khai thuế của CTCPDPQ10 quá thấp nên Cục Thuế TPHCM đã tiến hành thanh tra công ty. Quá trình thanh tra cho thấy, số tiền thuế mà CTCPDPQ10 kê khai nộp năm 2007 là hơn 1,7 tỷ đồng (trong khi thuế TNDN của CTCPDPQ10 do Cục Thuế TPHCM ấn định phải nộp năm 2007 là hơn 4,6 tỷ đồng).
Năm 2008, CTCPDPQ10 kê khai nộp thuế cũng chỉ hơn 1,7 tỷ đồng (trong khi thuế TNDN sau khi giảm trừ mà CTCPDPQ10 phải nộp là hơn 5 tỷ đồng). Tổng cộng số tiền ngành thuế truy thu CTCPDPQ10 trong 2 năm 2007 và 2008 lên tới hơn 6,2 tỷ đồng.
Khi bị truy thu CTCPDPQ10 đã đá “quả bóng trách nhiệm” này sang tiểu thương. Theo đó, CTCPDPQ10 yêu cầu mỗi quầy thuốc sẽ phải đóng phần thuế truy thu dựa theo doanh thu của từng quầy và cho tiểu thương trả dần trong 2 năm 2010 và 2011.
Giải thích việc làm này, ông Nguyễn Thanh Long, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Giám đốc CTCPDPQ10 cho biết: “Việc truy thu là theo cách tính toán của bên ngành thuế. Bởi bên thuế người ta cho mình tự kê khai sau đó họ sẽ thanh kiểm tra, nếu phát hiện thấy không phù hợp sẽ truy thu.
Vẫn biết đây là việc chẳng đặng đừng và khá nhạy cảm nên phía công ty đã tổ chức 2 buổi họp với các tiểu thương để bàn bạc và đóng góp ý kiến. Chúng tôi cũng không muốn mọi việc diễn ra như vậy. Nhưng bây giờ thuế đã kiểm tra, thấy việc nộp thuế là chưa đầy đủ thì phải nộp thêm thôi”.
Điều mà dư luận thắc mắc là việc quản lý tại CTCPDPQ10 bộc lộ nhiều kẽ hở như hóa đơn chứng từ sổ sách kế toán không đầy đủ, không chính xác… Bộ phận quản lý cửa hàng không nắm rõ được tình hình kinh doanh tại các quầy hàng.
Việc kê khai thuế của CTCPDPQ10 trong 2 năm 2007 và 2008 chỉ chiếm tỷ lệ trong khoảng 30% đến 40% so với kết quả Cục Thuế thanh tra. Dẫn đến việc CTCPDPQ10 bị ngành thuế ấn định truy thu tổng số tiền thuế của 2 năm 2007 và 2008 là 6,2 tỷ đồng. Vậy thì trách nhiệm này thuộc về ai? Có công bằng khi CTCPDPQ10 lại “nắm tóc” tiểu thương yêu cầu chi trả khoản truy thu.
Các “nạn nhân” cho rằng khi “gặp nạn” CTCPDPQ10 lại “đổ lên đầu” tiểu thương như vậy là không công bằng. Vì lợi nhuận những năm đó công ty đã chia (theo cổ phần) cho mọi người, trong khi tiểu thương thì hưởng chẳng đáng là bao (khoảng 40%).
Ngoài ra việc thuế năm 2007, 2008 giờ mới truy thu trong khi chứng từ thì mạnh ai nấy báo, cộng với việc một số quầy thuốc hiện đã nghỉ kinh doanh nên không bị truy thu, còn những người tiếp tục gắn bó kinh doanh cho đến nay thì lại bị “nắm tóc”.
Ngoài việc phát hiện CTCPDPQ10 kê khai thuế thấp hơn so với thực tế, đoàn thanh tra cũng phát hiện việc mở, ghi chép, hạch toán trên sổ sách kế toán và hóa đơn chứng từ không khớp với thực tế. Việc cập nhật sổ sách kế toán của các cửa hàng không kịp thời. Số tiền tồn quỹ trên sổ sách CTCPDPQ10 không có thực tế. Tại các cửa hàng của công ty có hiện tượng bán hàng và mua hàng không lập phiếu thu, chi. Bộ phận quản lý của cửa hàng không nắm được tình hình kinh doanh thực tế của các cá nhân kinh doanh tại các quầy… (trích kết luận của đoàn thanh tra Cục Thuế TPHCM). |
Tiến Đạt
