Đó là chia sẻ của bà Mai Kiều Liên, Tổng giám đốc Công ty cổ phần sữa Việt Nam (Vinamilk) khi nói đến tham vọng đưa công ty vươn ra toàn cầu và trở thành một trong 50 tập đoàn sữa lớn nhất thế giới trong vòng 3 năm tới. Vinamilk được như ngày hôm nay là do đã thấu hiểu khách hàng, đi lên từ nội lực và sáng tạo.
Chắc thị trường nội, vững thị trường ngoại
Bà Mai Kiều Liên nhấn mạnh, ngành sữa của Việt Nam còn rất non trẻ trong khi thế giới có hàng trăm năm trước. Vinamilk vừa làm vừa học hỏi, vừa tích lũy để có thể nâng cao chất lượng sản phẩm sản xuất trong nước đạt chuẩn quốc tế. Khi đã đủ điều kiện rồi, Vinamilk mới tính đến chuyện đầu tư ra nước ngoài và phải nghiên cứu hết sức kỹ lưỡng trước khi đầu tư. Bởi đầu tư ra nước ngoài chứa nhiều rủi ro về khoảng cách địa lý, về văn hóa và phong cách quản lý. Hơn nữa, Vinamilk cũng phải đầu tư theo chiến lược lâu dài chứ không phải theo từng công ty hay từng quốc gia đơn lẻ. Chúng tôi đầu tư vào nhà máy sản xuất sữa bột tại New Zealand vì đây là nguồn cung cấp sữa nguyên liệu cho toàn thế giới. Khi đã có nguồn cung ổn định, Vinamilk yên tâm hơn khi thực hiện những kế hoạch lớn trên quy mô toàn cầu.
Việc mua lại nhà máy Driftwood tại Mỹ lại khẳng định cho thế giới thấy rằng một tập đoàn sữa của Việt Nam đã có mặt tại một cường quốc sản xuất sữa của thế giới với những yêu cầu khắt khe nhất về chất lượng và môi trường cạnh tranh khắc nghiệt. Driftwood dairy sẽ là cầu nối để đưa sản phẩm sữa sản xuất tại Việt Nam vào Mỹ đồng thời cũng thực hiện kế hoạch đưa các sản phẩm sữa chuyên biệt như sữa hữu cơ về Việt Nam khi điều kiện sản xuất trong nước chưa cho phép. Nếu như văn phòng của Vinamilk ở Ba Lan là một đầu mối và trạm trung chuyển để công ty vươn ra toàn châu Âu trong thời gian tới thì nhà máy sữa tại Campuchia mới khai trương gần đây lại là kết quả của kế hoạch nhiều năm đưa sản phẩm vào thị trường này. Khi người tiêu dùng chấp nhận sản phẩm của Vinamilk và nhu cầu đủ lớn chúng tôi mới xây dựng nhà máy.
Thế nhưng, khác với những công ty khác, Vinamilk xem việc chinh phục thị trường nội địa là chiến lược quan trọng và khó khăn hơn thị trường ngoại. Đơn giản là do chúng ta không có kinh nghiệm gì về sản xuất sữa. Tất cả mọi điều kiện để có thể phát triển được ngành sữa từ khí hậu, đầu vào nguyên liệu, đất đai…nếu so với các nước thì mình gần như không có những yếu tố thuận lợi. Muốn vậy, phải có những đặc thù riêng, cộng với sự nghiên cứu bằng cách áp dụng công nghệ quốc tế một cách hết sức linh hoạt.
Bà Mai Kiều Liên – Tổng Giám Đốc Vinamilk tại siêu nhà máy sữa Việt Nam của Vinamilk
Trường hợp khôi phục nhà máy sản xuất sữa bột Dielac vào năm 1987 là một minh chứng. Trong suốt nhiều năm công ty vẫn chưa thuyết phục được người tiêu dùng nội địa tìm đến sản phẩm của mình, khi mà sữa bột ngoại nhập, với tuổi đời của thương hiệu hàng mấy trăm năm, luôn là điều bảo chứng rất tốt cho các bà mẹ Việt. Nhưng tất cả đều thay đổi khi công ty quyết tâm phải thực hiện cho được mục tiêu đa dạng hóa sản phẩm. Sau này, không chỉ có trẻ em có sản phẩm riêng biệt, mà cả người bệnh, người già đều có các sản phẩm phù hợp. Đặc biệt, mọi sản phẩm ra đời của Vinamilk đều dựa trên các nghiên cứu quốc tế, nhưng vẫn phù hợp với thể trạng người Việt Nam. Chẳng hạn đối với dòng sữa bột dành cho trẻ em, khi đưa vào sản xuất, chúng tôi đã có một nghiên cứu cụ thể, hết sức khoa học trên 50.000 trẻ em ở ba miền cả nước trong thời gian 5 năm. Bởi vì thể trạng trẻ em ở mỗi quốc gia là khác nhau, chúng tôi phải biết thể trạng của các em nhỏ Việt Nam đang thiếu các vi chất gì để có hướng nghiên cứu sản phẩm cho phù hợp.
Có thể nói, bằng sự hợp tác nghiên cứu với Viện dinh dưỡng Quốc gia, chúng tôi đã cho ra những sản phẩm phù hợp với trẻ em Việt Nam. Không chỉ hợp khẩu vị mà còn đầy đủ chất dinh dưỡng như bao sản phẩm sữa ngoại nhập khác, nhưng giá thành chỉ bằng 50%. Các bà mẹ nuôi con nhỏ ngày một tin dùng sản phẩm Vinamilk hơn khi thấy con mình khỏe mạnh, tăng cân đều đặn. Đây chính là sự thuyết phục ý nghĩa nhất, hiệu quả nhất chứ không phải từ những lời nói suông là sẽ cải thiện thể trạng cho trẻ em Việt.
Bền bỉ, kiên trì với người tiêu dùng nội địa
Nhờ những chiến lược kinh doanh cẩn trọng, chắc chắn mà từ thị phần chưa tới 8%, đến nay dòng sản phẩm sữa bột dành cho trẻ em của Vinamilk đã đạt mức hơn 40%. Chúng tôi cũng rút ra được điều rất đáng suy ngẫm: muốn thay đổi một thói quen, cần phải có thời gian. Và phải vô cùng bền bỉ, kiên trì, đặc biệt phải nhẫn nại với người tiêu dùng nội địa thì mới có kết quả tốt được, Bà Mai Kiều Liên khẳng định.
Tính từ lúc Vinamilk cổ phần hóa vào năm 2003, mức vốn hóa chỉ khoảng 2.300 tỷ đồng thì đến năm 2016, giá trị vốn hóa thị trường của Vinamilk (theo số liệu ngày 15-8-2016) khoảng gần 205.000 tỷ đồng (tương đương khoảng 9,2 tỷ USD), tăng 88 lần so với năm 2003 và là công ty niêm yết có giá trị vốn hóa lớn nhất thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay. Trong đó, vốn Nhà nước ngay sau khi cổ phần hóa năm 2003 là 80%, tương đương 1.840 tỷ đồng, thì đến năm 2016 Nhà nước đang nắm giữ 44,73%, tương đương khoảng 91.500 tỷ đồng, cộng với số tiền Nhà nước thu về khi bán bớt cổ phần và cổ tức đã nhận từ năm 2004 đến nay là 14.000 tỷ. Như vậy hiện nay công ty đã làm tăng giá trị phần vốn Nhà nước tại Vinamilk lên đến 57 lần so với năm 2003. Vinamilk làm được điều này vì chúng tôi đã đặt ra tham vọng lớn nhất là phải chinh phục hoàn toàn thị trường nội địa, rồi mới nghĩ đến chuyện xuất khẩu.
Phương Nam
