Ở tỉnh Vĩnh Phúc nhiều học sinh (HS) lớp 12 có học lực kém bị từ chối hồ sơ đăng ký dự thi đại học. Sự việc này đang gây xôn xao dư luận, song cũng cho thấy đã đến lúc cần nhìn nhận lại công tác phân luồng HS trung học phổ thông hiện nay. Phân luồng HS là chủ trương hoàn toàn đúng nhưng thực tế không mang lại hiệu quả như mong muốn hoặc dẫn tới những cách làm tiêu cực như trên.
Thi đại học là quyền lợi chính đáng của mỗi HS. Tuy nhiên số lượng HS tham gia kỳ thi tuyển sinh đại học mỗi năm quá đông, tạo ra một áp lực to lớn cho cả xã hội. Trong khi đó, số lượng sinh viên tốt nghiệp mỗi năm không tìm được việc làm ngày một tăng, mặc dù doanh nghiệp thiếu trầm trọng những lao động có tay nghề. Chính vì thế, công tác phân luồng HS ngay từ bậc học phổ thông ngày càng trở nên cấp thiết.
Để thực hiện có hiệu quả việc phân luồng, cần có sự chung tay của toàn xã hội mà quan trọng nhất là vai trò của gia đình và nhà trường. Ở nước ta, tâm lý trọng bằng cấp vẫn rất nặng nề, khiến áp lực vào đại học bằng mọi giá đè nặng lên HS. Đó chính là thứ đầu tiên cần thay đổi. Phải làm cho gia đình và bản thân HS hiểu được, đại học không phải là con đường duy nhất để vào đời. Nhà trường phải đóng vai trò quan trọng nhất trong việc định hướng cho HS và làm công tác tư tưởng cho phụ huynh thông qua các kỳ họp phụ huynh HS.
Việc phân luồng, định hướng cho HS phải được tiến hành ngay từ lớp 10 chứ không thể đợi đến năm cuối cấp như hiện nay. Không dễ dàng để thay đổi một nếp nghĩ đã ăn quá sâu trong xã hội, nên việc phân luồng HS yếu kém vào trường cao đẳng, trường nghề cần phải thực hiện từng bước lâu dài. Thiết nghĩ, ở mỗi trường trung học phổ thông hiện nay, bên cạnh giáo viên chủ nhiệm và giáo viên bộ môn, cần một giáo viên chuyên trách về thông tin tuyển sinh và đảm nhận nhiệm vụ tư vấn, định hướng cho HS.
Có thể thông cảm được với sự “nôn nóng” của những người làm giáo dục ở tỉnh Vĩnh Phúc nhưng không thể sử dụng biện pháp tiêu cực là cấm đoán HS, bằng cách không nhận hồ sơ. Việc phân luồng cần phải có thời gian và cần nhất một cách làm khác, tích cực hơn, hiệu quả hơn.
Hà Nguyên (Thủ Đức, TPHCM)
