Bên hành lang Quốc hội sáng 22-10, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội Bùi Sỹ Lợi chia sẻ với phóng viên quan điểm cho rằng, đồng thời với cải cách chính sách tiền lương, Chính phủ phải tích cực tinh giản biên chế, cải cách bộ máy hành chính, đặc biệt là sắp xếp lại các đơn vị hành chính sự nghiệp theo hướng mau chóng chuyển sang tự chủ, tự chịu trách nhiệm.
Ngay trước đó, báo cáo trước Quốc hội về tình hình ngân sách, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, năm 2020 sẽ dành 61.500 tỷ để cải cách tiền lương. Điều này có nghĩa là nếu được Quốc hội cho phép, từ ngày 1-7-2020, mức lương cơ sở sẽ được điều chỉnh tăng lên 1,6 triệu đồng/tháng.
Cho nên, tôi nghĩ nếu chúng ta muốn cải cách chính sách tiền lương, thì chỉ còn hơn 1 năm nữa thôi, Chính phủ phải tích cực tinh giản biên chế, cải cách bộ máy hành chính, đặc biệt là sắp xếp lại các đơn vị hành chính sự nghiệp theo hướng mau chóng chuyển sang tự chủ, tự chịu trách nhiệm. Và phải hiểu đúng tự chủ ở đây là tự chủ cả tài chính, bộ máy, biên chế, lao động để cho người ta tự chủ lo lấy tiền lương. Còn nhà nước giao cho các đơn vị hành chính công lập nhiệm vụ gì thì nhà nước trả chi phí cho phần đó.
Vấn đề cơ bản là Chính phủ phải điều hành kinh tế vĩ mô ra sao để không làm tăng chỉ số giá sinh hoạt CPI và tiếp tục tích cực cải cách bộ máy để giảm nhẹ biên chế và chuyển mạnh các đơn vị sự nghiệp công lập sang mô hình tự chủ, tự chịu trách nhiệm thì mới có nguồn để cải cách tiền lương và mới giảm được chi hành chính, trong đó có chi ngân sách cho tiền lương.
Thẳng thắn mà nói, cho đến giờ phút này, theo báo cáo của Bộ Nội vụ và báo cáo của Chính phủ thì rõ ràng việc sắp xếp bộ máy hành chính nhà nước, đổi mới các đơn vị sự nghiệp công lập, chuyển đổi mô hình đang rất chậm so với yêu cầu.
Đáng ra đến năm 2020 ta phải giảm được mức trung bình 10%. Yếu tố quyết định là ta phải sớm sắp xếp, đổi mới các đơn vị sự nghiệp công lập và mô hình tự chủ, tự chịu trách nhiệm thì điều đó mới có tác dụng. Còn bộ máy nhà nước của ta có hơn 300.000 công chức, trong tổ chức đảng, tổ chức chính trị, như vậy là chiếm tỷ trọng không lớn trong dân số. Vấn đề là phải xử lý khu vực viên chức, vì đây là khu vực có đến 2,2 triệu người.
Như ngành y tế 2 năm giảm 25.000 biên chế, lập tức giúp tiết kiệm 2.100 tỷ tiền chi lương từ ngân sách. Làm như vậy rất hiệu quả. Vấn đề là phải quyết liệt lựa chọn, thực hiện việc này.
Tuy nhiên, tôi nhắc lại, khi cải cách tiền lương chúng ta vẫn cần lưu ý, tiền lương của nhiều cơ quan, đơn vị đã đạt đến đỉnh cao của kế hoạch cải cách tiền lương vào năm 2021, chúng ta nói “tiền lương thấp” thì mới chỉ nói lương cơ sở và các loại phụ cấp rất cơ bản. Còn tổng thu nhập của người lao động, rất nhiều ngành nghề lĩnh vực và khu vực công chức đã cao hơn rồi. Có thể khi cải cách chính sách tiền lương, tất cả các nguồn ngoài lương đưa vào tiền cứng thì ta có thể thấy rằng có một số ngành lĩnh vực sẽ không thay đổi so với thực tế tiền lương thu nhập hiện nay.
Nếu không làm tốt công tác tư tưởng thì người ta cảm thấy có vẻ như cải cách tiền lương cũng không có thay đổi gì lớn. Dù sao thì mặt bằng chung về lương cán bộ, công chức, viên chức sẽ công khai và minh bạch hơn
