Bài 1: Thuở ban đầu

Cướp có vũ khí giữa ban ngày, ngày càng táo tợn đang là vấn đề xã hội được mọi tầng lớp nhân dân và chính quyền quan tâm. Người dân và chính quyền hy vọng lực lượng hình sự đặc nhiệm sắp thành lập sẽ hoạt động hiệu quả để xứng đáng với truyền thống anh hùng của lực lượng Công an Nhân dân.

Báo Sài Gòn Giải Phóng xin giới thiệu loạt bài về những chiến công nổi tiếng thời kỳ mới thành lập của lực lượng SBC (Đội trinh sát săn bắt cướp) và điều còn ít người biết, với tên của người đã gắn liền với những chiến công của lực lượng đầy huyền thoại này: Ba Tung, Sáu Ngọc, Hai Lửa, Lý Đại Bàng, Duy Chiến, Mai Tấn, Dũng, Công Hùng, Vinh, Sinh...

Người anh cả của SBC

Người anh cả đã khai sinh ra lực lượng SBC là Thiếu tướng Trịnh Thanh Thiệp, người đã tuyển và chỉ huy đội ngũ những người trẻ tuổi, tự chọn cuộc sống đầy gian khổ và hiểm nguy để bảo vệ sự bình yên của cộng đồng. Các trinh sát mặc thường phục với những hành động “xuất quỷ nhập thần” là những người làm nên nhiều chiến công nhưng mấy ai biết mặt. Họ là ai trong những người đi lại giữa phố đông kia? Lực lượng SBC được thành lập như thế nào? Tiêu chuẩn và cách tuyển các trinh sát SBC là gì?

Những chiến công của lực lượng SBC trong những năm tháng chiến đấu gian khó đâu chỉ có hoa hồng, mà còn đó những vành tang trắng trên đầu những người vợ trẻ, những đứa con thơ…

Sau thời gian đầu giải phóng, những tên cướp khét tiếng một thời “bất động”, đến cuối năm 1977, nhiều vụ cướp lẻ tẻ đã xảy ra trên địa bàn TP.

Đối tượng là những tay giang hồ mới “ăn theo” những tên tuổi cũ và những tên cướp hung hãn được tha về từ Côn Đảo và các nhà tù khác, khi miền Nam được giải phóng. Sau vài năm im hơi lặng tiếng, chúng bắt đầu “đội mồ” sống dậy.

Những tên tuổi giang hồ cũ như Điền Khắc Kim, Võ Tùng Hội, băng cướp AK của Trần Hiền, Nguyễn Đức Đoan, Tiêu “mù” đã gầy dựng thanh thế bằng những vụ “ăn hàng” trên đường phố. Chẳng thể khoanh tay đứng nhìn tình hình xã hội ngày càng rối ren, càng không thể thụ động ngồi chờ chúng gây án xong mới truy xét khiến Đội trọng án của Phòng Cảnh sát Hình sự “đầu tắt mặt tối”. Lúc này, Trưởng Công an (CA) quận 5 Trịnh Vinh đã lập một tổ trinh sát tuần tra 24/24 giờ trên đường phố để ngăn chặn và truy bắt cướp.

Cuộc thi tuyển khác người

Trung tá Trịnh Thanh Thiệp càng nghĩ càng thấy cần phải thành lập Đội trinh sát hình sự, chủ động truy bắt và ngăn chặn các vụ cướp trên đường với tên gọi Đội săn bắt cướp (SBC), rất cần thiết. Trong các điều: “được” và “phải” của Đội SBC, có ghi:

“Các trinh sát SBC không quá 30 tuổi. Trinh sát SBC được phép chạy hết tốc độ của xe (thời ấy, xe S.67 đã xoáy nòng được xem là “chiến” nhất). Trinh sát SBC khi thi hành công vụ được: đi vào đường cấm, vượt đèn đỏ, đi ngược chiều. Sau hai phát súng cảnh cáo, đối tượng bị truy nã không đầu hàng, trinh sát SBC được quyền bắn đối tượng. Nếu đối tượng có vũ khí, hung hãn đối đầu, trinh sát SBC được phép bắn chết mà không cần bắn cảnh cáo. Các trinh sát phải thực hiện nhiệm vụ theo lệnh điều động của chỉ huy 24/24. Trinh sát SBC phải tuyệt đối giữ bí mật nội dung công tác, dù đó là vợ, con, cha mẹ hay người yêu! Và trinh sát SBC có thẻ riêng để chứng minh thân phận, khi cần thiết”.

Đề nghị thành lập Đội SBC cùng quy chế hoạt động được lãnh đạo CA TP thông qua. Trưởng phòng Cảnh sát Hình sự CA TPHCM Trịnh Thanh Thiệp bắt đầu mở cuộc tuyển quân với nội dung thi tuyển rất “khác người”.

“Trường thi” được chọn là ngã ba xa lộ Đại Hàn. Môn thi đầu tiên là chạy tốc độ. “Hoét”! Sau tiếng còi đinh tai, nhóm đầu tiên gồm 3 trinh sát lao vào đám đông như xé gió trên những chiếc xe S.67 đã được xoáy nòng, đôn dên. Trung tá Thiệp đứng lặng yên nhìn theo bóng xe S.67 mất hút giữa đoàn người xe rồng rắn trên đường đầy khói bụi. Đứng một mình, ông chợt lo: “Không biết chạy nhanh thế có...gì với chúng không nhỉ?”. Ông không phải lo lâu. Ba thí sinh đầu tiên trở về chốn cũ an toàn, trước thời gian quy định. Và cứ thế, các chàng trai trẻ lần lượt lao đi như xé gió theo còi lệnh của ông.

Tiếp đó là thi võ thuật, bắn súng nhanh với nhiều tư thế. Nhiều trinh sát thi đạt cả mấy môn trước, đến môn thi này đành chịu loại đã rất ấm ức và đề nghị cho “bảo lưu” kết quả về tập luyện thêm, đến khi nào môn bắn súng đạt điểm 9 - 10 thì cho họ vào lực lượng SBC.

Các phần thi trên còn có vẻ “SBC”, đến phần thi ai thuộc các tên đường nhiều nhất, biết đường ấy ở quận nào và cách đi nào ngắn nhất để đến nơi cần đến nhanh nhất thì lại như “đố vui để học”. Nhưng “anh cả” Thiệp có cái lý của ông: “Nhiệm vụ của Đội SBC là chủ động trấn áp, truy bắt nóng và phòng ngừa đối tượng phạm tội. Muốn thế, các trinh sát phải thuộc mọi đường ngang ngõ dọc trong TP như đường chỉ tay mình, mới có thể “đi tắt, đón đầu” bọn chúng chứ. Cứ lơ mơ thì chỉ đi “dọn án” mà thôi”.

Tháng 3-1978, Đội SBC thuộc Phòng Cảnh sát Hình sự CATP chính thức được thành lập và tại các quận trung tâm và địa bàn phức tạp đều thành lập một chi đội SBC. Đội trưởng SBC ngày ấy là anh Ba Tung, một trinh sát biệt động thành lừng lẫy.

Võ Tùng Hội, tên cướp ngân hàng hết thời

Giữa dòng người đang di chuyển hối hả trên phố, mọi người không biết ai là trinh sát SBC. Họ thoắt hiện, thoắt biến giữa phố đông. Mọi người chỉ nhận ra họ khi thấy bọn cướp bị đánh hạ vì cố chống cự hoặc bị bắn ngã quỵ với hàng nắm đồng hồ, dây chuyền, tiền vàng - vừa được các trinh sát mặc thường phục lôi từ trong người ra, như “ảo thuật”. Và, khi mọi người chưa kịp hoàn hồn thì các trinh sát SBC đã đẩy bọn cướp lên xe chở đi, mất dạng.

Băng cướp Võ Tùng Hội nổi đình nổi đám với những vụ cướp ngân hàng ngày xưa, giờ “đội mồ” sống dậy bằng những vụ cướp kiểu cũ tại các điểm buôn bán đông người và cả ngân hàng trong TP. Đội SBC vào cuộc bằng nhiều cách.

Và lệnh: “Xóa sổ băng cướp gian ngoa, hung hãn nhiều súng ống và cũng nhiều tiền án đang gây kinh hoàng cho những người dân đi buôn bán giao dịch trên đường”, được “anh cả” Thiệp giao cho đại úy Phan Thanh (Ba Tung) bằng câu nói ngắn gọn, sau khi họp án: “Mười ngày cho vụ án này, các cậu làm sao thì làm”.

Bọn cướp quen thói, bước vào sảnh ngân hàng ung dung nhìn ngắm những người vừa giao dịch từ quầy rút tiền. 11 giờ trưa, giờ của các cuộc giao dịch gửi và rút tiền buôn bán trong ngày - sảnh ngân hàng buổi trưa đã thưa người, chỉ có những người hờ hững cầm những cặp táp thật to, đang “chờ cướp”. Bọn cướp xông vào, giật nhanh cái cặp táp to phồng kia và lập tức bị quật ngã với đòn khóa tay nhanh như chớp của “khách”.

Lúc đó, bọn cướp mới phát hiện đã bị rơi vào ổ phục kích của công an, chúng hét vang trời. Và, những tên cướp phóng nhanh lên xe đang chờ ngoài ngân hàng, chạy như bay xe vào chợ Bến Thành. Tiếng khóc la, đổ vỡ loảng xoảng như vỡ chợ ở bên trong.

Đội trưởng Ba Tung lệnh: “Mở đường cho chúng thoát ra khỏi chợ, tránh tối đa thương vong cho người dân”. Thấy có đường trống, Võ Tùng Hội mừng rỡ ôm khẩu AK báng gấp chỉ huy đàn em phóng xe chạy luồn lách trong chợ thoát nhanh về hướng cửa Bắc, cố thoát các công an chạy theo phía sau.

Chỉ còn lại tên Võ Tùng Hội, với gương mặt đỏ gay vì say máu với cây AK báng gấp và những băng đạn y nhét đầy trong bụng áo gió, nhìn quanh với cặp mắt cú vọ... 

(Còn tiếp)

Bài 2: Hai tướng cướp Võ Tùng Hội và Điền Khắc Kim bị lực lượng SBC bắt như thế nào? 

PHẠM THỤC