(SGGP). – Sáng 29-5, Quốc hội (QH) thảo luận tại hội trường về dự án Luật Giám định tư pháp.
Theo báo cáo giải trình, tiếp thu dự luật do Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Văn Hiện trình bày, về mô hình tổ chức giám định tư pháp, do còn những ý kiến khác nhau, UBTVQH trình QH xem xét 2 phương án. Phương án 1 giữ như dự thảo, đồng thời QH sẽ ban hành Nghị quyết thi hành Luật Giám định tư pháp, trong đó xác định rõ lộ trình chuyển giao nhiệm vụ giám định ở cấp tỉnh từ Phòng Kỹ thuật hình sự công an cấp tỉnh sang tổ chức giám định pháp y thuộc ngành y tế. Phương án 2, căn cứ nhu cầu và điều kiện thực tế địa phương, công an cấp tỉnh có giám định viên pháp y thực hiện giám định pháp y tử thi.
Phát biểu tại phiên họp, đại biểu (ĐB) Huỳnh Nghĩa (Đà Nẵng) đồng tình cao với quy định mở rộng quyền cho đương sự trực tiếp yêu cầu giám định tư pháp nhằm tạo sự bình đẳng trong quan hệ tố tụng và phù hợp với cải cách tư pháp. ĐB còn đề nghị mở rộng hơn nữa đối tượng được yêu cầu giám định tư pháp. Nên quy định đương sự trong các loại án kinh doanh, thương mại và lao động; người bị hại trong vụ án hình sự cũng có quyền yêu cầu giám định. Như vậy mới bao quát được đầy đủ các lĩnh vực xét xử, bảo vệ công lý. Tuy nhiên, để tránh việc đương sự lợi dụng sự thông thoáng này để kéo dài quá trình xét xử, trì hoãn việc thực hiện nghĩa vụ, trách nhiệm của mình, chỉ nên cho phép yêu cầu giám định trong thời hạn giải quyết vụ án.
Liên quan đến mô hình tổ chức giám định tư pháp, đại đa số ý kiến phát biểu tại hội trường tán thành phương án 2, đồng nghĩa với việc giữ như hiện hành, theo đó công an cấp tỉnh có giám định viên pháp y thực hiện giám định việc pháp y tử thi. Ủng hộ phương án này, ĐB Đào Thị Xuân Lan (Hưng Yên) cung cấp thêm thông tin: “Qua các cuộc khảo sát tại một số địa phương do Ủy ban Tư pháp tiến hành, có thể thấy mô hình tổ chức pháp y rất khác nhau; cũng có nơi chủ yếu do y tế làm, nhưng ở nhiều nơi, tổ chức giám định pháp y của công an cấp tỉnh đã tồn tại rất lâu, trang thiết bị hiện đại, tỷ lệ thực hiện các nhiệm vụ giám định rất lớn. Ở những nơi đó thì lãnh đạo địa phương, kể cả lãnh đạo ngành y tế, đều muốn để công an làm. Việc tồn tại hai tổ chức pháp y thực hiện các nhiệm vụ chuyên biệt cũng là hợp lý, có sự bổ trợ cho nhau”.
Từ góc nhìn khác, ĐB Trương Thị Yên Linh (Cà Mau) phản biện lại quan điểm trên: “Ở các nước, công việc giám định tư pháp đều do ngành tư pháp và y tế làm. Công an làm dù khách quan đến đâu thì niềm tin của dân cũng không trọn vẹn. Từng là một cán bộ có nhiều năm công tác trong lĩnh vực tư pháp, ĐB Phạm Xuân Thường (Thái Bình) nêu vấn đề: “Xưa nay lực lượng công an không có tổ chức giám định tư pháp riêng mà chỉ có bộ phận kỹ thuật hình sự làm công tác giám định pháp y mà thôi. Do đó nên chăng chỉ cần quy định trong trung tâm giám định pháp y có giám định viên của công an”.
Chiều cùng ngày, QH góp ý về dự án Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật. Các ĐB đề nghị bổ sung vào nội dung phổ biến giáo dục pháp luật nhiều chính sách pháp luật thiết thân với người dân như các luật, pháp lệnh về giao thông, văn hóa, xây dựng… Việc phổ biến giáo dục pháp luật cần (và hoàn toàn có thể) được thực hiện một cách hiệu quả trong quá trình tiếp dân, giải quyết khiếu nại tố cáo…
A.THƯ