Cuối tuần, dọn mớ sách báo cũ trong kho, tình cờ tôi phát hiện một quyển tập đen nằm trong lòng tờ tạp chí. Dù đã bị mối mọt gặm nhấm nhưng tôi vẫn nhận ra nét chữ thời phổ thông của mình. Những dòng chữ hồn nhiên được viết bằng mực tím vẫn chưa phai nhạt, dù đã hơn 15 năm.
Hồi đó, lứa tuổi 8X chúng tôi dùng tập giấy đen để học tập. Nhà nào giàu lắm mới cho con dùng tập Vĩnh Tiến có hình chú nai vàng với chiếc lá đang rơi. Trẻ em nghèo như tôi thì mua tập đen hiệu Bãi Bằng có hình chú mục đồng vắt vẻo lưng trâu học bài
Quyển tập cũng giống như con người, cần có những chiếc áo tinh tươm. Mẹ tôi thường mua lại các tờ tạp chí cũ hoặc xin của người quen trên Sài Gòn gửi về. Tôi thích kiến trúc nên bao giờ cũng chọn hình những tòa nhà cao tầng với nhiều màu sắc sặc sỡ. Hồi đó không có bìa bao nhựa nên học trò phải giữ tập hết sức cẩn thận. Nếu thầy cô kiểm tra phát hiện tập bẩn là có nguy cơ “xơi trứng ngỗng” như chơi. Để tăng thêm sự “sang trọng” cho quyển tập đen của mình, tôi và bọn bạn thường trèo lên cây hoa sứ trước cổng trường hái hoa ép vào lòng tập. Chỉ độ vài ngày thôi, hoa tỏa hương cả cuốn tập, làm cho cảm giác say mê học tập được kích thích gấp đôi.
Bút máy hiệu Trường Sơn ngày trước rất thịnh hành. Cứ gần đến ngày khai giảng là mẹ dắt tôi đi chợ để mua dụng cụ học tập. Tôi được quyền tùy chọn, nhưng trong khả năng kinh tế của gia đình. Do tập đen thường kén bút nên trước khi mua tôi phải thử đi thử lại nhiều lần. Ngòi bút nào viết lên giấy có cảm giác rè, ngòi chẻ rộng thì không nên mua, chỉ chọn những cây bút đều mực, có cảm giác êm khi viết lên giấy. Tôi còn được mẹ mua thêm cho cây bút bi màu đỏ để viết tựa đề hoặc gạch dưới dòng những câu quan trọng.
Còn nhớ hồi học lớp 5, tôi được nhận phần thưởng là những cuốn tập. Cầm 3 quyển tập giấy đen trên tay, tôi mừng như bắt được vàng. Phần thưởng quý giá ấy cùng tờ giấy khen được tôi cất kỹ lưỡng. Rồi theo thời gian, chúng xỉn màu hơn, nhưng vẫn được tôi trân trọng, nâng niu. Mãi cho đến khi không còn tập để làm bài nháp, tôi mới lấy ra dùng dần.
Giờ thì học sinh nào cũng sử dụng vở trắng. Thậm chí là những quyển vở có mùi thơm, dày, bìa được in những nhân vật hoạt hình dễ thương. Tập vở đen ngày ấy đã nằm yên như là cách chia tay với thời cơ cực. Dù vậy, chúng tôi vẫn luôn yêu mến những mái trường trong ký ức, yêu một thời gian khó và luôn thấy nhớ, thấy thương làm sao cái tuổi học trò!
ĐẶNG TRUNG CÔNG
