Sớm hoàn thiện nghiệp vụ hải quan

Sau gần 1 tháng triển khai ở TPHCM, hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS đã có những vướng mắc, gây ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp (Báo SGGP đã thông tin). Vậy giải pháp nào để hỗ trợ doanh nghiệp (DN) thông quan hàng hóa được nhanh chóng. PV Báo SGGP đã trao đổi với ông Phan Bình Tuy (Phó trưởng phòng quản lý giám sát, Cục Hải quan TPHCM) xung quanh vấn đề này.

Không nợ thuế nhưng hệ thống vẫn báo nợ

* PV: Xin ông cho biết, đến nay hệ thống VNACCS/VCIS có những thuận lợi và vướng mắc gì?

* Ông PHAN BÌNH TUY: Sau gần 1 tháng, hệ thống VNACCS/VCIS đã được triển khai tại 12/12 chi cục hải quan trực thuộc với tổng số 59.771 tờ khai. Do thực hiện sau so với hải quan các tỉnh - thành khác nên một số lỗi phát sinh ban đầu của hệ thống đã được Tổng cục Hải quan (TCHQ) khắc phục. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai vẫn còn một số vướng mắc. Đó là khi thực hiện hệ thống VNACCS/VCIS, công chức hải quan còn phải sử dụng thêm nhiều hệ thống khác, như: kế toán thuế tập trung, hệ thống quản lý giá tính thuế tập trung, hệ thống thông quan điện tử E-customs-V5… Các hệ thống này mới được nâng cấp thành hệ thống tập trung nên vận hành còn chậm, khiến việc xử lý tờ khai ảnh hưởng đến thời gian thông quan hàng hóa.

Hiện nay, việc kết nối dữ liệu nộp thuế với kho bạc và ngân hàng chưa tốt; dữ liệu nộp thuế không chuyển về hệ thống thanh toán thuế điện tử kịp thời, dẫn đến DN phải xuất trình giấy nộp tiền để hải quan kiểm tra, cập nhật chứng từ vào hệ thống kế toán; vì vậy làm ảnh hưởng thời gian thông quan hàng hóa. Mặt khác, hệ thống kế toán thuế không chính xác, một số không có nợ thuế quá hạn nhưng hệ thống vẫn báo nợ thuế quá hạn, dẫn đến hệ thống không cho DN đăng ký tờ khai...

* Những ngày qua, một số DN tại TPHCM phản ánh hàng hóa của DN không được thông quan vì hệ thống VNACCS/VCIS cưỡng chế nhầm. Nguyên nhân do đâu?

* Qua kiểm tra, nguyên nhân do một số DN nộp tiền thuế bị thiếu; DN có nợ tiền phạt chậm nộp thuế nhưng không biết, dẫn đến bị cưỡng chế không cho đăng ký tờ khai. Đối với các trường hợp này, cơ quan hải quan đã thông báo cho DN biết số liệu nợ thuế quá hạn, yêu cầu DN nộp thuế và cho phép DN đăng ký tờ khai. Chỉ khác ở chỗ, hệ thống mới này chỉ giải tỏa cưỡng chế ngày hôm sau, chứ không giải tỏa ngay được như trước đây. Do hệ thống VNACCS/VCIS theo dõi tình trạng nợ thuế trực tuyến (online) theo từng giờ, từng ngày nên DN cần chú ý các khoản nợ thuế sắp hết hạn để nộp đúng hạn, không nên nộp thuế cận ngày hết hạn sẽ dễ bị hệ thống cưỡng chế.

* Vậy với đơn hàng sản xuất, xuất khẩu rơi vào thời điểm gần cuối của ân hạn thuế, DN đã gửi hồ sơ thanh khoản nhưng phía hải quan vẫn chưa ra quyết định thanh khoản có bị rơi vào tình trạng nợ thuế?

* Theo quy định tại Thông tư 128/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính, thời hạn nộp hồ sơ thanh khoản đã được kéo dài hơn so với trước đây. Cụ thể là chậm nhất sau 60 ngày kể từ ngày đăng ký tờ khai hàng hóa xuất khẩu cuối cùng. Do vậy, DN cần chú ý để nộp hồ sơ thanh khoản đúng thời hạn.

Doanh nghiệp cần theo dõi các khoản nợ thuế

* Hệ thống VNACCS/VCIS được xem là giúp thời gian thông quan nhanh hơn, quy trình thủ tục hải quan được rút gọn; hồ sơ hải quan được đơn giản…, nhưng DN phản ánh với hệ thống mới này phải khai báo nhiều hơn so với hệ thống cũ?

* Khi DN thực hiện khai báo theo tờ khai mới, hệ thống VNACCS/VCIS yêu cầu DN khai các tiêu chí chi tiết hơn, so với trước đây không nhiều hơn nhưng yêu cầu đặt ra là khai báo chi tiết, tất cả tiêu chí được mã hóa bằng ký tự, con số hoặc theo các chuẩn quốc tế, DN phải biết khai đúng mới được tiếp nhận; còn DN khai sai hệ thống không tiếp nhận.

* Một số DN phản ánh khi áp dụng hệ thống VNACCS/VCIS thời gian thông quan chậm hơn so với trước đây. Nguyên nhân do đâu?

* Do trong thời gian đầu thực hiện, một số DN khai báo chưa chuẩn xác, chưa cập nhật đầy đủ các bảng mã hàng, mã kho hàng, mã loại hình… nên nhiều trường hợp khai báo sai phải sửa chữa tờ khai nhiều lần; đặc biệt có một số tiêu chí hệ thống VNACCS/VCIS không cho sửa; vì vậy DN phải hủy tờ khai, gây chậm trễ trong việc thông quan hàng hóa. Ngoài ra, hệ thống VNACCS/VCIS do Chính phủ Nhật Bản tài trợ là hệ thống thông quan hàng hóa tự động, hiện đại. Tuy nhiên, do chính sách quản lý của Việt Nam khác với Nhật Bản nên thời gian đầu thực hiện hệ thống VNACCS/VCIS cũng có một số vướng mắc nhất định.

Để việc thông quan được nhanh chóng, Cục Hải quan TP tiếp tục tổ chức các khóa tập huấn về khai báo hệ thống VNACCS/VCIS cho DN. DN cần tăng cường trao đổi thông tin, phối hợp với cơ quan hải quan trong việc theo dõi các khoản nợ thuế; tránh để phát sinh nợ quá hạn. Cục Hải quan TP tiếp tục kiến nghị TCHQ sớm hoàn thiện các hệ thống nghiệp vụ hải quan, đường truyền dữ liệu để vận hành tốt hơn, đáp ứng thông quan nhanh hàng hóa cho DN. Mặt khác, kiến nghị TCHQ tăng cường phối hợp với kho bạc, ngân hàng thực hiện thanh toán thuế điện tử nhằm hạn chế việc DN phải đến hải quan xuất trình giấy nộp tiền trước khi thông quan hàng hóa…

ĐÌNH LÝ