Ngày 28-6 (giờ địa phương), với 5 phiếu thuận và 4 phiếu chống, Tòa án Tối cao Mỹ đã ra phán quyết tuyên luật cải cách y tế được Tổng thống Barack Obama ký thông qua vào tháng 3-2010 là “hợp hiến”. Theo đó, mọi công dân Mỹ phải mua bảo hiểm y tế vào năm 2014 nếu không sẽ bị phạt tiền (khoảng 700 USD/năm).
Luật cải cách y tế bảo đảm khoảng 32 triệu người hiện không được bảo hiểm và gặp trở ngại về thủ tục bảo hiểm, nâng tổng số dân Mỹ được chăm sóc y tế lên 95% đồng thời giảm thâm hụt ngân sách liên bang 138 tỷ USD trong 10 năm tới và 1.200 tỷ USD trong 10 năm tiếp theo. Phần lớn số tiền mua bảo hiểm y tế sẽ được dùng để hỗ trợ những gia đình nghèo có thu nhập dưới 88.000 USD/năm và sẽ đánh thêm thuế đối với những người có thu nhập cao.
Dự luật đã trở thành một trong những vấn đề gây tranh cãi nhất trong cuộc chạy đua tổng thống Mỹ năm 2012. Không một nghị sĩ nào của đảng Cộng hòa bỏ phiếu cho dự luật này vì họ cho là tốn kém và không hiệu quả vì chính quyền sẽ phải chi 938 tỷ USD trong vòng 10 năm tới cho chương trình này. Đến nay, đã có 26/50 bang chính thức đệ đơn kiện luật cải cách y tế, cho rằng luật này vi hiến, vi phạm quyền của người dân Mỹ khi ép buộc họ phải mua bảo hiểm y tế. Ứng viên tổng thống của đảng Cộng hòa Mitt Romney đã cam kết sẽ bãi bỏ dự luật này nếu ông đắc cử vào tháng 11 tới.
Nhiều cuộc thăm dò cho thấy hầu hết người dân ở Mỹ chống đối luật cải tổ y tế của Tổng thống Obama nhưng họ mạnh mẽ ủng hộ phần lớn các quy định của luật này. Cuộc thăm dò của Reuters-Ipsos được thực hiện hồi tuần qua cho thấy 61% người Mỹ chống lại luật trên trong khi có 39% ủng hộ. Tuy nhiên, cuộc thăm dò cũng cho thấy sự ủng hộ mạnh mẽ đối với các quy định khác trong luật cải tổ y tế. 82% ủng hộ việc cấm các công ty bảo hiểm không được từ chối bán bảo hiểm cho những người đã mắc bệnh, 61% ủng hộ việc để những người con dưới 26 tuổi được tiếp tục ở trong kế hoạch bảo hiểm của cha mẹ và 72% ủng hộ việc đòi hỏi các công ty có hơn 50 nhân viên cung cấp bảo hiểm cho nhân viên của mình…
Mặc dù truyền thông Mỹ nhận định đây là một trong những thắng lợi quan trọng và nổi bật nhất của ông Obama kể từ khi ông nhậm chức nhưng giới quan sát nhận định, dù phán quyết nghiêng về phía nào cũng sẽ khởi đầu một “cuộc chiến chính trị” không an toàn cho cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa, nhất là khi chỉ còn 5 tháng nữa sẽ diễn ra cuộc bầu cử Tổng thống.
H. XUÂN
