Ngày 10-4-2013, Chi cục Hải quan chuyển phát nhanh (Cục Hải quan TPHCM) đã phát hiện một lô thiết bị nghe lén, quay lén, được gửi qua đường phi mậu dịch, quà biếu. Đây là mặt hàng cấm sử dụng, có xuất xứ từ Trung Quốc.
Đa dạng, rẻ tiền, dễ mua
Theo đánh giá của cơ quan kỹ thuật hình sự, các loại thiết bị nghe lén, quay lén này đe dọa đến sự an toàn cá nhân, được bọn tội phạm sử dụng với ý đồ xâm hại đời tư, đe dọa tống tiền cá nhân, thậm chí hoạt động tình báo công nghiệp, xâm phạm lợi ích quốc gia. Thế nhưng, một thực tế đáng lo ngại là hiện nay chỉ cần có vài triệu đồng thì ai cũng có thể sở hữu các thiết bị nghe lén, quay lén một cách dễ dàng. Chỉ cần lên mạng, vào trang Google, gõ từ khóa “máy quay lén”, sẽ thấy hiện ra rất nhiều trang web rao bán các loại thiết bị này. Thử nhấp chuột vào một trang web, chúng tôi thực sự kinh ngạc với các hình ảnh các thiết bị quay lén hiện đại, được chào mời, giới thiệu chi tiết để người mua dễ dàng chọn lựa. Các thiết bị này rất đa dạng, ngụy trang tinh vi dưới dạng dao cạo râu, bàn chải đánh răng, chai dầu gội đầu, móc khóa…, được kết nối không dây với máy tính và điều khiển từ xa.
Những thiết bị quay lén có thể dễ dàng mua được trên thị trường. Ảnh: THANH HẢI
Từ số điện thoại rao trên một trang web chào bán thiết bị quay lén, chúng tôi liên lạc, hỏi mua một thiết bị quay lén ngụy trang dưới dạng cúc áo. Bên kia máy, một người đàn ông nhanh nhẩu chào hàng: “Dạng cúc áo có nhiều loại, thích mua loại quay chất lượng bình thường hay chuẩn HD? Giá thiết bị dung lượng từ 8 đến 32GB dao động từ 1,5 đến 3 triệu đồng. Nếu mua thì cứ hẹn đến nơi nào đó giao hàng”. Chúng tôi đồng ý mua hàng vào ngày hôm sau. Đúng hẹn, hôm sau số điện thoại 016558xxx gọi đến, nhắn ra giao dịch gần công viên 23 Tháng 9. Ở điểm hẹn, người thanh niên bán hàng bảo ghé vào một quán nước vỉa hè gần đó, rồi mở túi xách lấy ra đủ thứ thiết bị quay lén, đưa ra chào mời từng loại cúc áo, mắt kính, đồng hồ, móc khóa… với giá từ 1,5 đến 3 triệu đồng. Anh ta giới thiệu: “Ngụy trang dạng đồng hồ là thiết bị dễ dàng quay lén nhất. Đây là đồng hồ thật, thiết bị quay lén được gắn trên mặt đồng hồ rất nhỏ, ẩn dưới những con số (tùy loại). Mẫu mã đồng hồ được thay đổi liên tục, không giống kiểu ảnh giới thiệu trên mạng, do vậy rất khó bị phát hiện”.
Lần theo một địa chỉ khác trên mạng, rao bán thiết bị nghe lén, quay lén “độc, lạ”, chúng tôi đến một cửa hàng trên đường Nguyễn Thị Minh Khai (quận 3). Nhân viên cửa hàng không một chút ngại ngần đưa ra nhiều mẫu mã vật dụng có gắn thiết bị quay lén chuẩn HD, như hộp quẹt có thể bật ra lửa thật, mắt kính kiểu dáng Hàn Quốc, vỏ kẹo cao su… Chúng tôi nói đang cần tìm mua loại thiết bị quay lén nhỏ gọn, khó bị phát hiện để theo dõi người nhà, người bán cho hay: “Có rất nhiều loại thiết bị quay lén rất nhỏ được gắn vào đồng hồ để bàn hay đèn ngủ, nhưng nếu muốn mua thì phải đặt cọc tiền trước, 3 ngày sau quay lại lấy”. Khi chúng tôi hỏi mua thêm thiết bị nghe lén điện thoại, người bán tư vấn: “Có 2 cách. Một là mua thiết bị về tự gắn vào xe hay giỏ xách của người cần theo dõi. Hai là lén lấy điện thoại của người đó ra đây, chúng tôi gắn một con chip vi mạch vào. Có thể nghe lại qua hệ thống điện thoại”. Ngoài cửa hàng này, chúng tôi còn thấy nhiều địa chỉ bán thiết bị nghe lén, quay lén khác ở đường Bùi Thị Xuân (quận 1), Cao Lỗ (quận 8), Sư Vạn Hạnh (quận 10)…
Hành vi phạm pháp
Rõ ràng thiết bị nghe lén, quay lén sẽ giúp cho người sử dụng dễ dàng làm những chuyện xấu như quay trộm, nghe trộm chuyện riêng tư vì… tò mò, thậm chí để tống tiền, làm mất danh dự người khác. Quan tâm công nghệ thiết bị nghe nhìn, giám đốc một công ty truyền thông bày tỏ lo ngại: “Thiết bị quay lén, nghe lén ngày càng tinh vi và có thể mua dễ dàng, do vậy tôi rất cảnh giác lo ngại có đối thủ cạnh tranh gắn trộm thiết bị nghe lén trong văn phòng công ty để thu thập thông tin chiến lược kinh doanh. Tôi đã phải mua thiết bị phá sóng để đảm bảo an toàn cho sự phát triển của công ty”.
Điều 31 Bộ luật Dân sự đã quy định: Cá nhân có quyền đối với hình ảnh của mình. Nghiêm cấm việc sử dụng hình ảnh của người khác để xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có hình ảnh. Theo Điều 125 Bộ luật Hình sự, người nào có hành vi trái pháp luật xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, đời tư thì bị phạt cải tạo không giam giữ từ 1 đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm. Nghị định 83/2011/NĐ-CP về xử phạt vi phạm trong lĩnh vực viễn thông quy định: Phạt tiền 20 - 30 triệu đồng đối với hành vi thu, nghe trộm thông tin... Như vậy, rõ ràng việc dùng thiết bị quay lén, nghe lén người khác là hành vi phạm pháp, vi phạm đời tư. Do vậy, cần quản lý chặt việc kinh doanh thiết bị quay lén, nghe lén, chứ không thể để mua bán tràn lan như hiện nay. Ngoài ra, còn một vấn đề pháp lý cần được khắc phục: Cá nhân có quyền bí mật về đời tư, nhưng thế nào là bí mật đời tư, bí mật đời tư trong phạm vi và mức độ đến đâu, thì hiện nay pháp luật chưa quy định.
HẢI THANH
