Mức lãi suất cho vay 15%/năm trở xuống sẽ ổn định ít nhất 1 năm và Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ tiếp tục có các giải pháp nhằm đưa lãi suất giảm thấp hơn. Đó là cam kết của Thống đốc NHNN Việt Nam Nguyễn Văn Bình tại cuộc đối thoại với doanh nghiệp (DN) nhằm thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh 6 tháng cuối năm, được tổ chức hôm qua (20-7) ở Hà Nội.
Không cứu DN bằng mọi giá
Điều Thống đốc Nguyễn Văn Bình muốn tìm câu trả lời tại cuộc đối thoại, các DN đã được ngân hàng giảm lãi vay với các khoản nợ cũ xuống 15%/năm hay chưa? Bởi thông tin trên báo chí cho thấy vẫn còn một số ngân hàng chưa thực hiện chủ trương này.
Theo bà Nguyễn Thị Mai Sương, Giám đốc NHNN chi nhánh TP Hà Nội, đến nay các tổ chức tín dụng trên địa bàn Hà Nội đã giảm được 30% - 50% tổng số các hợp đồng vay lãi suất cũ trên 15%/năm. Riêng Vietcombank và BIDV đã giảm 100%. Các ngân hàng khác đang trong quá trình rà soát và cố gắng trong tháng 7 sẽ hoàn tất việc giảm lãi suất các khoản vay cũ về 15%/năm.
Ông Lê Đức Thọ, Phó Tổng Giám đốc VietinBank cũng cho biết từ ngày 15-7 đã chỉ đạo các chi nhánh điều chỉnh lãi suất của toàn bộ dư nợ về 15%/năm và thấp hơn. “Bên cạnh đó, với DN tạm thời lâm vào khó khăn, hoặc khó khăn ngắn hạn, chúng tôi cũng sẽ cùng khách hàng tính tới các giải pháp tái cấu trúc tài chính, điều chỉnh kỳ hạn trả nợ, thời hạn cho vay, thậm chí chuyển từ cho vay ngắn hạn sang trung dài hạn phù hợp với thực tế”.
Gởi tiết kiệm tại Ngân hàng ACB. Ảnh: KIM NGÂN
Tuy nhiên, ông Trần Anh Vương, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Thép Bắc Việt, Phó Chủ tịch Hiệp hội DN trẻ Hà Nội, cho biết đến thời điểm này, gần 650 DN thuộc hiệp hội này “chưa nhận được thông báo về giảm lãi suất từ phía ngân hàng”. Ông Vương đề nghị lãnh đạo NHNN làm rõ tính pháp quy của yêu cầu giảm lãi suất, các ngân hàng có bắt buộc phải thực hiện hay không? Trả lời câu hỏi này, Thống đốc Nguyễn Văn Bình cho biết hiện nay mới chỉ có trần lãi suất huy động, chưa có quy định về trần lãi suất cho vay và đang tiến dần tới bỏ dần quy định hành chính. Vì vậy hạ trần lãi suất với khoản vay cũ xuống 15%/năm chỉ là đề nghị của NHNN với các ngân hàng thể hiện tinh thần trách nhiệm cũng như chia sẻ với DN.
“Nếu để nói bắt buộc ngân hàng phải hạ lãi suất xuống dưới 15%/năm theo quy định nào của pháp luật thì không có. Tuy nhiên thông qua đề nghị của NHNN hầu hết các ngân hàng đều đã cam kết cố gắng hạ lãi suất”. Người đứng đầu ngành ngân hàng cho rằng, DN nào có tiềm năng, nếu vượt qua thời gian hiện nay và có cơ hội phát triển thời gian tới ngân hàng cần chia sẻ.
Tuy nhiên, Thống đốc Nguyễn Văn Bình khẳng định, tìm biện pháp tháo gỡ khó khăn cho DN nhưng không phải bằng mọi giá và cứu mọi DN. Với các DN, dù có qua khỏi giai đoạn này nhưng tương lai dự báo rất khó khăn và không có cơ hội phát triển dài hạn thì hệ thống ngân hàng cũng kiên quyết không hỗ trợ. Về điều hành chính sách tiền tệ trong những tháng còn lại của năm 2012, Thống đốc cho biết tăng trưởng tín dụng phấn đấu toàn hệ thống chỉ 8% - 10%, đó là mức phù hợp với tình hình thực tế hiện nay không gây áp lực lạm phát cho năm sau.
Tại sao không tin Thống đốc?
Đánh giá cao chỉ đạo giảm lãi suất của NHNN, nhưng bà Nguyễn Thu Hà, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Lê Xim, thắc mắc, liệu mức lãi suất 15%/năm tồn tại được bao lâu? Bên cạnh đó, nữ giám đốc này cũng khá bức xúc khi DN bà vay vốn tại VietinBank Hà Nội, phương án kinh doanh khả thi, tài sản bảo đảm đầy đủ, nhưng qua 1,5 tháng làm hồ sơ, thủ tục vẫn chưa được giải ngân: “DN của tôi làm ăn hiệu quả, 11 năm kinh doanh chưa trả chậm ngân hàng một đồng, nhưng việc vay vốn còn vướng như vậy thì những DN khác gặp khó khăn làm sao tiếp cận được vốn tín dụng?”.
Thống đốc Nguyễn Văn Bình cho rằng: "Chủ trương giảm lãi suất hỗ trợ DN là rất rõ. Nếu liên tục ổn định duy trì lạm phát 7% - 8%/năm thì lãi suất 15%/năm hoàn toàn ổn định được. Với tư cách Thống đốc, tôi đảm bảo lãi suất 15%/năm sẽ được giữ ổn định ít nhất 1 năm và hy vọng còn nhiều năm nữa”.
Liên quan đến vướng mắc vay vốn của Công ty TNHH Lê Xim, Thống đốc chỉ đạo VietinBank lập tức xem xét và trả lời DN này trong 2 ngày. Theo ông Lê Vĩnh Sơn, Chủ tịch HĐQT Công ty CP quốc tế Sơn Hà, với những khó khăn hiện nay, lãi suất cần tiếp tục giảm hơn nữa, ở mức khoảng 10%/năm là phù hợp. Thống đốc Nguyễn Văn Bình cho biết đó là mức mong mỏi chung của nền kinh tế nhưng cần tiến hành lâu dài. Thời gian bao lâu còn phụ thuộc vào diễn biến của nền kinh tế. Nhìn từ phía DN, nếu hạ lãi suất DN sẽ chịu được, tăng trưởng tín dụng cũng cao. Nhưng tăng trưởng tín dụng cao thì rủi ro cao lên, nợ không có hiệu quả cao cũng sẽ phát sinh. Đó là tiềm ẩn lạm phát cao trong thời gian tới.
Tại cuộc đối thoại, nhiều DN kiến nghị NHNN cần có thông điệp về ổn định tỷ giá. Ông Đỗ Hà Nam, Tổng giám đốc Công ty Intimex, Chủ tịch Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam, cho biết cuối năm 2011 có tin đồn tỷ giá tăng mạnh, nhiều DN xuất khẩu găm giữ USD lại, thậm chí còn vay tiền đồng để giữ USD trong ngân hàng. Nhưng rồi tỷ giá không tăng lên, lỗ chồng lỗ, kéo theo nhiều DN lao đao.
Thống đốc Nguyễn Văn Bình lập tức khẳng định: “Từ khi tôi nhậm chức, thông điệp về tỷ giá của NHNN rất rõ ràng. Vậy tại sao DN không nghe Thống đốc? Tôi lấy sinh mạng chính trị của mình để nói, thế sao không tin? Chính sách tiền tệ bao giờ cũng nói trước khi làm, làm đúng như nói”. Theo Thống đốc NHNN, tỷ giá thực tế đã có lúc lên lúc xuống, nhưng tình hình kinh tế vĩ mô hiện nay chưa cần điều chỉnh, nhưng về lâu dài sẽ phải điều chỉnh phù hợp với diễn biến song cũng theo hướng ổn định. Nếu năm nay tỷ giá biến động không quá 2% - 3% là ổn định. Thống đốc đề nghị DN cần tin tưởng vào chính sách của NHNN, bởi “chúng tôi đã nói là làm và làm cho bằng được”.
BẢO MINH
