Để tạo thuận lợi cho việc thực hiện Luật Thuế trên thực tế, từ tháng 1-2015 những quy định về thuế trong các đạo luật về thuế có nhiều điểm liên quan đến chính sách giảm và miễn thuế cho các cá nhân, doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Nhiều thủ tục phiền hà về thuế được dỡ bỏ, song cũng có nhiều quy định mới nhằm hạn chế các hoạt động chuyển giá, trốn thuế của các tổ chức, cá nhân.
Đơn cử, đối với thuế thu nhập cá nhân, luật miễn thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công của thuyền viên là người Việt Nam làm việc cho các hãng tàu nước ngoài hoặc các hãng tàu Việt Nam vận tải quốc tế. Đối với thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán của cá nhân, áp dụng một mức thuế suất 0,1% trên giá chuyển nhượng chứng khoán từng lần thay cho thực hiện 2 phương pháp tính thuế trước đây. Không quyết toán thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán.
Còn với thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản của cá nhân: Áp dụng một mức thuế suất 2% trên giá chuyển nhượng từng lần đối với chuyển nhượng bất động sản thay cho thực hiện 2 phương pháp tính thuế trước đây. Với hộ kinh doanh, phương án tính thuế cũng được thay đổi vừa đảm bảo tính công bằng và minh bạch, vừa khuyến khích các hộ kinh doanh có quy mô lớn chuyển sang mô hình hoạt động của doanh nghiệp. Hay thuế thu nhập doanh nghiệp, luật đã dỡ bỏ mức trần chi phí quảng cáo, tiếp thị, khuyến mại, hoa hồng môi giới, tiếp tân, khánh tiết, hội nghị, hỗ trợ tiếp thị, hỗ trợ chi phí liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất, kinh doanh 15% cho doanh nghiệp.
Riêng Thuế giá trị gia tăng, luật bổ sung đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng đối với hoạt động đóng mới tàu đánh bắt xa bờ. Đồng thời, chuyển ba nhóm mặt hàng thuộc diện áp dụng thuế giá trị gia tăng thuế suất 5% sang đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng là phân bón; thức ăn gia súc, gia cầm, vật nuôi; máy móc, thiết bị chuyên dùng phục vụ cho sản xuất nông nghiệp…
Bên cạnh việc sửa đổi, bổ sung nhiều quy định nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp, thì luật sửa đổi bổ sung trong thời gian qua cũng quy định tăng cường công tác quản lý về mặt nhà nước, siết chặt kỷ cương, chế tài tránh việc doanh nghiệp lợi dụng chính sách thuế thông thoáng để vi phạm pháp luật về thuế.
Do vậy, trong luật bổ sung quy định áp dụng thời hạn truy thu thuế là 10 năm, kể từ ngày kiểm tra phát hiện để phù hợp quy định lưu trữ chứng từ trong Luật Kế toán. Trường hợp người nộp thuế không đăng ký thuế thì phải nộp đủ số tiền thuế thiếu, số tiền thuế trốn, số tiền thuế gian lận, tiền chậm nộp cho toàn bộ thời gian trở về trước, kể từ ngày phát hiện hành vi vi phạm.
Để thực hiện có hiệu quả công tác kiểm tra thuế, luật bổ sung quy định việc kiểm tra thuế tại trụ sở người nộp thuế không quá một lần trong năm. Quy định này vừa giúp ngành thuế kiểm soát được mục đích kiểm tra, vừa tránh lạm dụng, gây phiền hà cho doanh nghiệp.
NGUYỄN VIỆT KHOA
