Mối tình anh em gắn bó Việt - Lào được Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh vun đắp từ lâu, đặc biệt từ những ngày đầu Cách mạng Tháng Tám mới thành công. Trong những năm kháng chiến, Bác Hồ và Hoàng thân Xuphanuvông của Lào đã nhiều lần gặp nhau để bàn và trao đổi việc nước. Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn dành cho ông Hoàng và cả gia đình một tình cảm thân ái như ruột thịt.
Theo tác giả Nguyễn Thiên Việt, có một câu chuyện nhỏ rất xúc động và đầy ý nghĩa: Ông Hoàng có 8 người con trai có tên tiếng Việt là: Quang, Minh, Chính, Đại, Trung, Thành, Quyết, Thắng. Khi biết tin anh con trai trưởng cưới vợ, Bác Hồ đã gửi quà tặng là hai chiếc bút máy Hồng Hà và Cửu Long. Phải chăng Người muốn nhắc đến hai câu thơ đã từng viết ca ngợi mối quan hệ anh em Việt - Lào!
Câu chuyện của những người đi cắm mốc biên giới kể rằng biên giới giữa hai nước nằm trên núi cao cheo leo nên có những lúc các bạn Lào nói với các đồng nghiệp Việt Nam rằng hãy lùi vào trong lãnh thổ Lào một chút để không tuột xuống thung lũng sâu. Và phía Việt Nam cũng thế, cũng có lúc bảo bạn hãy cắm mốc về phía Việt Nam để không phải trèo lên dốc núi cheo leo…
Trước khi Công ước LHQ về Luật Biển có hiệu lực, theo đó yêu cầu các nước không có biển được quyền có đường ra biển mà không bị đánh thuế giao thông, Việt Nam đã mở cửa cho hàng hóa của Lào có đường ra biển để đi khắp thế giới.
Câu thơ của Bác cho đến giờ vẫn còn nguyên giá trị. Hai nước Việt - Lào đã cùng đi qua chiến tranh, cùng kề vai sát cánh đánh đuổi kẻ thù chung và giờ đây đang cùng nhau xây dựng và phát triển đất nước. Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Nhân dân Cách mạng Lào cùng sinh ra từ Đảng Cộng sản Đông Dương. Hai đảng có chung một lý tưởng, một mục đích, đã luôn kề vai sát cánh bên nhau trong những năm tháng đấu tranh giành độc lập cũng như trong công cuộc xây dựng và đổi mới đất nước. Sự ổn định và thịnh vượng của bên này cũng chính là điều kiện thuận lợi cho bên kia phát triển và ngược lại.
Trong lịch sử bang giao quốc tế từ cổ chí kim, bất cứ mối quan hệ nào cũng xuất phát từ quyền lợi, lợi ích quốc gia dân tộc. Thậm chí nhiều quốc gia còn khẳng định: không có kẻ thù mãi mãi và cũng không có bạn mãi mãi. Nhưng có thể khẳng định quan hệ Việt - Lào là tình đoàn kết đặc biệt, gắn bó keo sơn, thủy chung, trong sáng. Trong sáng như câu chuyện cắm mốc biên giới, trong sáng như câu chuyện mở đường ra biển cho người anh em bên kia dãy Trường Sơn.
Quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào gần đây còn được thể hiện qua những chuyến thăm cấp cao ngay sau khi cả hai nước vừa tổ chức thành công Đại hội Đảng toàn quốc và bầu cử Quốc hội. Các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước của Việt Nam đều chọn thăm đất nước Lào anh em đầu tiên sau khi nhậm chức, và ngược lại. Tình cảm gắn bó giữa hai dân tộc luôn hiển hiện trong những cái bắt tay, cái ôm nồng thắm giữa các nhà lãnh đạo trong những lần gặp mặt. Và mới đây, khi sang thăm nước bạn Lào, Bộ trưởng Bộ Công an Trần Đại Quang đã nói với tình cảm chân thành: “Chúng tôi sang thăm nước bạn Lào nhưng luôn có cảm giác như được trở về nhà vậy”. Bộ trưởng An ninh Lào Thoong Băn Sẻng A Phon đã đáp lại: “Hai nước chúng ta như anh em một nhà!”.
Khẳng định của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong chuyến thăm Lào sau khi kết thúc Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI đã đúc kết tất cả về mối quan hệ giữa hai người anh em cùng tựa lưng vào dãy Trường Sơn: Quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào là tài sản vô giá của hai dân tộc, cần phải giữ gìn, phát huy và truyền lại cho các thế hệ mai sau.
Việt Trung
