Trong hai ngày cuối tuần (17 và 18-2), Bộ trưởng dầu lửa Pakistan A. Khan Jadnoon đến Ấn Độ để tiếp tục đàm phán với Bộ trưởng dầu khí Ấn Độ Murli Deora về dự án đường ống dẫn khí đốt từ Iran đến Ấn Độ ngang qua Pakistan. Trong bối cảnh thế giới đang nóng lên về vấn đề hạt nhân của Iran và khả năng nước này bị cấm vận quốc tế, tương lai của dự án đường ống khí đốt trị giá 7 tỷ USD, dài 2.600km này đang được đặt ra.

Nhiều suy đoán cho rằng Ấn Độ sẽ xem xét lại đề án nhiều tham vọng này sau khi đã bỏ phiếu chống Iran tại cuộc họp của Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) vào tháng trước.

Hồi tháng 7 năm ngoái, Ấn Độ và Mỹ ký thỏa thuận hợp tác phát triển hạt nhân, trong đó Washington hứa trợ giúp Ấn Độ chương trình năng lượng hạt nhân dân sự. Trong khi đó, chuyến thăm của Tổng thống Mỹ Bush đến Ấn Độ dự kiến vào đầu tháng tới đã cận kề.

Giữa lúc này, một động thái đáng chú ý là sự thay thế Bộ trưởng dầu khí Ấn Độ, từ ông Mani Shankar Aiyar sang ông Murli Deora vừa diễn ra. Cựu Bộ trưởng dầu khí Ấn Độ Aiyar được cho là người có tư tưởng theo khuynh hướng xã hội, trong khi ông Deora là người ủng hộ sự hậu thuẫn của Mỹ. 

Aiyar không chỉ thúc đẩy dự án khí đốt Iran - Pakistan - Ấn Độ, mà còn đưa ra hệ thống khí đốt châu Á nối liền Ấn Độ với Iran, Turkmenistan, Kazakhstan, Trung Quốc và Myanmar.

Đề án này là một trong những nỗ lực của Ấn Độ nhằm đạt được “an ninh năng lượng” bởi quốc gia này hiện nhập khẩu 3/4 lượng dầu thô tiêu dùng cần thiết. Đường ống hy vọng chuyển 90 triệu m3 khí đốt mỗi ngày từ các mỏ ở South Pars của Iran đến Ấn Độ từ năm 2009 hay 2010, trong khi Pakistan sẽ nhận 60 triệu m3 mỗi ngày.

Ravi K Batra, chuyên gia cao cấp tại Viện Tài nguyên và Năng lượng (TERI) Ấn Độ đã đưa ra 3 lý do cho khả năng đề án trên sẽ bị bỏ. Thứ nhất là sự phản đối dữ dội của Mỹ. Thứ hai liên quan đến giá khí đốt. Cuối cùng là tình hình bất ổn ở tỉnh Balochistan của Pakistan, nơi dự án đường ống sẽ đi qua.

Các quan chức ở Islamabad và New Delhi đã thừa nhận, nếu HĐBA LHQ áp đặt cấm vận Iran thì sẽ xem xét lại đề án. Những phương án khác đưa khí đốt đến Ấn Độ từ Turkmenistan qua Afghanistan và Pakistan đang được đưa ra xem xét. Tuy nhiên, có những ý kiến cho rằng 3 nước sẽ vẫn tiếp tục thúc đẩy đề án và khả năng sẽ cho xây dựng từng phần của đường ống như các đề án “độc lập” trong các lãnh thổ của mình để tránh cấm vận. Những nỗ lực để thúc đẩy đề án vẫn đang được tiếp tục.

ĐỨC ANH
(Theo AsiaTimes)