Ngày 20-1, Tổng thống Ukraine Viktor Yanukovych giao nhiệm vụ cho Thư ký Hội đồng an ninh Andrey Kliuev thành lập một ủy ban đặc biệt gồm các đại diện của tổng thống, chính phủ và phe đối lập để giải quyết cuộc khủng hoảng chính trị tại nước này. Quyết định của Tổng thống Yanukovych được đưa ra sau khi thủ lĩnh đối lập Ukraine cảnh báo nguy cơ xảy ra nội chiến trong bối cảnh các cuộc biểu tình ở Ukraine bất ngờ leo thang thành bạo lực dữ dội sau khi chính phủ ban hành đạo luật chống biểu tình.
Biểu tình leo thang thành bạo lực
Ngày 19-1, tại Kiev, đã xảy ra cuộc xung đột giữa cảnh sát và khoảng 200.000 người biểu tình ủng hộ phe đối lập tìm cách đột nhập vào khu vực tòa nhà chính phủ và quốc hội, làm gần 70 cảnh sát bị thương. Những kẻ gây rối đã ném pháo và đá vào cảnh sát, đốt cháy 4 xe của Bộ Nội vụ và 2 xe tải. Tại thành phố Lvov, những người biểu tình do phe đối lập tổ chức đã chặn đoàn xe chở quân của Bộ Nội vụ tiến về thủ đô Kiev.
Các vụ đụng độ cuối tuần là diễn biến leo thang bất ngờ trong cuộc khủng hoảng chính trị kéo dài 2 tháng ở Ukraine, sau khi Tổng thống Yanukovych quyết định đóng băng quan hệ với Liên minh châu Âu và tìm kiếm sự ủng hộ từ phía Nga. Quyết định này đã làm bùng phát phong trào biểu tình trong nước và phong trào này ngày càng lớn hơn về quy mô và mức độ sau khi cảnh sát 2 lần sử dụng vũ lực để giải tán biểu tình. Tuy nhiên, tình hình chỉ thực sự căng thẳng từ sau ngày 17-1, Tổng thống Yanukovych ký ban hành một loạt điều luật sửa đổi, được Quốc hội Ukraine thông qua trước đó một ngày, theo đó nhằm hạn chế biểu tình như quy định hình phạt nghiêm khắc đối với hành vi tổ chức các vụ gây mất trật tự tập thể, phong tỏa và chiếm các trụ sở hoặc cơ sở bảo đảm hoạt động của cơ quan chính quyền... Những đạo luật này đã khiến hàng chục ngàn người đổ ra quảng trường trung tâm ở thủ đô Kiev để phản đối.
Ủy ban đặc biệt khẩn cấp làm việc với phe đối lập
Trước khi thành lập ủy ban đặc biệt, Tổng thống Yanukovych đã gặp lãnh đạo đảng đối lập Udar Vitaly Klitschko, lãnh đạo phái nghị sĩ đối lập Batkivsina tại Quốc hội Arseny Yaseniuk. Ông Yaseniuk sau đó cho biết sẽ tổ chức cuộc tham vấn giữa 3 đảng đối lập. Trong cuộc gặp Tổng thống Yanukovych, ông Klitschko đã đưa ra các yêu sách của phe đối lập, theo đó yêu cầu tổng thống và chính phủ từ chức. Ông cho rằng một giải pháp cho vấn đề này là tiến hành bầu cử tổng thống sớm.
Trước đó, phát biểu trên chương trình Truyền hình xã hội ngày 19-1, thủ lĩnh đảng đối lập Ukraine “Udar”, ông Vitali Klitschko đã bày tỏ quan ngại sâu sắc về ảnh hưởng của cuộc xung đột xã hội hiện nay ở Ukraine và “lo ngại về khả năng xảy ra nội chiến” tại nước này. Theo giới quan sát, phe đối lập ở Ukraine đang nỗ lực lật đổ chính phủ bằng bạo lực đường phố mà họ giả vờ như không ủng hộ. Bởi vì họ không có đủ sự ủng hộ của công chúng để có thể giành được chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống vào năm tới.
Tình hình bạo lực leo thang nghiêm trọng tại thủ đô Kiev khiến cộng đồng quốc tế e ngại. Mỹ ngày 20-1 kêu gọi các bên tiến hành đối thoại để giải quyết bế tắc chính trị. Mỹ đã đổ lỗi cho chính phủ Ukraine gây căng thẳng tình hình khi không chấp nhận các yêu cầu của phe đối lập và đe dọa sẽ áp dụng các biện pháp cấm vận nếu chính phủ Ukraine tiếp tục sử dụng bạo lực chống người biểu tình.
HẠNH CHI (tổng hợp)